Trong cuốn sách này, hình ảnh Tổ quốc Việt Nam trên biển được nhóm tác giả dày công tái hiện trong những câu chuyện đậm đà chất sử liệu, trên nền tảng kiến thức địa lí vững chắc.

Gần 200 trang sách dẫn người đọc ngược dòng về quá khứ hào hùng của dân tộc và khám phá những di sản của biển suốt mấy nghìn năm.

Biển đồng hành cùng con người, gìn giữ lãnh thổ chủ quyền, sản xuất phát triển ngư nghiệp, thông thương buôn bán và có mặt trong những cuộc trường chinh gian khổ, oanh liệt từ thời Ngô Quyền, Lí Thường Kiệt, Lê Lợi... đến thời đại Hồ Chí Minh,…

Điều đáng nói là, những thông tin tưởng như rất quen thuộc lại được tác giả dụng công kể chuyện, đan xen nhiều chi tiết của văn học, sử học, kết nối tri thức các lĩnh vực giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quát và thấu đáo hơn về biển.

Trong cuốn sách, các tác giả còn tỉ mỉ phân biệt các khái niệm bờ biển, vùng ven biển, vịnh biển, cảng biển, bãi biển, đảo, hòn, cồn, cù lao, bãi đá…, không quên dự báo những nguy cơ ô nhiễm và nguồn lợi biển bị hủy diệt với nhiều thông tin bổ ích: Thành phố Hồ Chí Minh nằm trong nhóm 10 đô thị hứng chịu tác động nặng nề của lũ, Việt Nam là một trong năm quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất do biến đổi khí hậu (theo Liên Hợp Quốc).

Đúng như tên gọi đầy chất thơ, tác phẩm còn đưa người đọc chu du khám phá nhiều vùng biển đẹp của nước ta, gắn với truyền thuyết lịch sử cổ:

 

“Vẻ đẹp của Hạ Long được tạo ra từ hàng trăm đảo đá, mỗi đảo một hình dáng riêng và hết sức sinh động: hòn Đầu Người, hòn Rồng, hòn Lã Vọng, hòn Cánh Buồm, hòn Trống Mái, hòn Lư Hương… Ẩn mình trong lòng các đảo đá ấy là những hang động tuyệt đẹp gắn với nhiều truyền thuyết thần kì như động Thiên Cung, hang Đầu Gỗ, động Sửng Sốt, hang Trinh Nữ…”

“Đến Lăng Cô vào mùa nào cũng sẽ có những điều hấp dẫn riêng. Mùa hè, Lăng Cô là thiên đường tránh nắng, bầu không khí dịu mát nhờ biển xua tan cái nóng, tưởng chừng những giọt nước li ti không gian thấm vào da thịt, dễ chịu vô cùng. Trong lúc cả dải miền Trung đang hứng chịu “chảo lửa” bỏng rát gió Lào thì nhiệt độ Lăng Cô vẫn ôn hòa…”

 

Những gia tài nằm sâu dưới lòng biển, những sinh vật biển độc đáo, kì thú cho ta thấy sự giàu có và đa dạng của biển Việt Nam.

Truyền thống lấn biển để dựng nước và nhờ biển để giữ nước cho ta thấy căn cốt độc đáo người Việt, là sức mạnh để chúng ta vững vàng qua mọi thử thách lịch sử.

Bằng ngôn ngữ giản dị, điềm đạm, hòa quyện giữa chất khoa học lí tính với chất trữ tình của tình yêu biển trời đất nước, hai cuốn sách Mênh mông biển Việt là tài liệu cần thiết dành cho độc giả nhằm tăng cường vốn hiểu biết địa lí, khơi gợi ở bạn đọc trẻ tình yêu đối với non sông đất nước, bắt đầu từ nhận thức về sông, núi, rừng biển quê hương.

Biên soạn bộ sách là nhóm tác giả Nguyễn Quốc Tín – Nguyễn Huy Thắng – Nguyễn Như Mai, từng gắn bó qua các bộ sách kiến thức lịch sử của Nhà xuất bản Kim Đồng như: Hiền tài là nguyên khí quốc gia, Những con vật bầu bạn tuổi thơ, Những nhân vật tên còn trẻ mãi, Từ kinh đô đến thủ đô, Sử ta – Chuyện xưa kể lại, Những gương mặt không thể nào quên… Tổ chức sách khoa học thiếu nhi về đề tài địa lí thiên nhiên Việt Nam, nhóm tác giả mong muốn tiếp tục đem đến những kiến thức bổ trợ, tăng cường vốn hiểu biết về địa lí, khơi gợi tình yêu của mỗi người chúng ta đối với non sông đất nước mình, bắt đầu từ ý thức tìm hiểu và nhận biết rõ về sông, núi quê hương, biển, rừng Tổ quốc.