Tiểu thuyết Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian, bản dịch tiếng Việt của nhà thơ, nhà văn Mỹ gốc Việt Ocean Vương đã khiến cộng đồng đọc sách Việt xôn xao và bàn luận không ngớt. Nhân dịp này, Công ty cổ phần văn hóa truyền thông Nhã Nam tổ chức một buổi giao lưu trực tuyến với Ocean Vương tác giả của cuốn sách.
Trong buổi trò chuyện này, Ocean Vương đã chia sẻ với độc giả Việt Nam khắp thế giới, cả bằng tiếng Anh và tiếng Việt về cuốn sách cũng như những câu chuyện liên quan đến con đường văn chương và trở thành một nghệ sĩ của anh.
Ocean Vương trong buổi trò chuyện với khán giả - Anh chụp màn hhình |
Là một trong những nhà thơ nổi bật của nền văn chương Mỹ đương đại, có nhiều giải thưởng danh giá với tập thơ Trời đêm những vết thương xuyên thấu, Ocean Vương khi viết tiểu luận và tiểu thuyết đầu tay cũng thành công rực rỡ. Cuốn tiểu thuyết với cái tên tiếng Việt Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian, do dịch giả Khánh Nguyên chuyển ngữ, Nhã Nam và NXB Hội nhà văn xuất bản đã được tái bản ngay sau khi chính thức phát hành chưa đầy một tháng.
Cuốn sách được viết dưới dạng lá thư của đứa con trai gửi người mẹ mù chữ, với hy vọng nếu có kiếp sau thì bà sẽ trở lại và đọc được tâm sự của anh. Ocean Vương chia sẻ, hình thức tác phẩm thể hiện như bức thư giúp anh phát huy được năng lực của con chữ, linh hoạt trong việc sáng tạo, trong cách kể chuyện và xây dựng bối cảnh.
“Tôi cho rằng hình thức bức thư của một người con gửi cho mẹ của mình là giúp cho những con chữ phát huy đươc năng lực của nó. Và hình thức bức thư này giúp cho tôi được linh hoạt với những trình tự về thời gian, cách kể chuyện tự sự cũng như bối cảnh. Đó là cuộc trò chuyện giữa hai người Việt Nam với nhau chứ không phải là giữa tác giả với người đọc, Và tôi tập trung vào việc xây dựng nên sự gần gũi nhưng cũng mở cho bạn đọc tiếp nhận. Hình thức lá thư giữa hai người Việt đó cũng khiến người Mỹ khi đọc thì phải nhìn vào văn hóa của người Việt Nam, nơi mà hai mẹ con có một chốn riêng thuộc về." - Anh nói.
Có những người đọc nhìn Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian như một cuốn tự truyện nhưng với Ocean Vương, cuốn sách là một sự giãi bày. Ocean Vuong cho biết: “Tôi không bao giờ muốn viết tự truyện. Tôi không muốn dùng gia đình mình để kể câu chuyện trong cuốn sách, không muốn thương mại hóa nó. Và tôi biết khán giả của mình sẽ nghĩ đó là một câu chuyện thật 100 % của tôi. Nhưng nó không đơn giản như vậy. Tôi muốn mình là một người nghệ sĩ thực thụ trước đã. Tôi muốn sáng tạo bằng chính sự tưởng tượng của mình, bằng trí tưởng tượng của mình. Và những nhân vật tôi viết hoàn toàn xuất phát từ tính tò mò của mình. Tôi nghĩ tiểu thuyết là một kỹ thuật cho tôi cơ hội để bày tỏ những lý tưởng của mình. Và tôi nghĩ mình chỉ có một cuộc đời để sống, nhưng nhân vật có hơn rất nhiều như thế, đặc biệt là nhân vật Chó con”.
Ocean Vuong vẫn đưa tiếng Việt vào các tác phẩm của anh. Vuong nói anh mượn văn chương, nghệ thuật để thể hiện niềm tự hào dân tộc: “Lịch sử của người Việt ở Mỹ hầu như là làm phục vụ người Mỹ. Mẹ tôi, bao người thân của tôi đã làm như vậy. Nhưng tôi là một nhà văn, một nghề được đứng trước trang giấy trắng mở ra những chân trời tự do, nên muốn làm một điều gì mới, không chỉ phục vụ nữa. Đứng trước trang giấy trắng là một chân trời tự do mà khi bước tới đó mình lại còn mang tâm thế phục vụ cho người Mỹ giống như bao nhiêu người Việt lâu nay phục vụ trong những tiệm nail, nhà hàng, hãng, xưởng… thì mình phá, mình tàn, mình mất cơ hội bắt lấy chân trời tự do đó rồi. Nếu mình tới được nơi nhiều tự do rồi (trước trang giấy trắng) thì mình phải nắm lấy cơ hội đó để làm chuyện khác. Tôi muốn đổi thay theo hướng đó. Cuốn sách này là một lá thư, giữa người Việt Nam nói chuyện với một người Việt Nam khác vậy thôi, nngười Mỹ muốn nghe, muốn theo dõi câu chuyện này thì phải ở ngoài nghe vô, nghe sau cái cửa chứ không phải vô nhà. Cái đó cũng rất là quan trọng”
Như nhận xét của Tiến sĩ văn học Đào Lê Na, khi đọc Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian, độc giả thấy một nỗi buồn sâu sắc về quá khứ, về lịch sử…Có những chất xúc tác như thế nào để viết về nỗi buồn đó? Ocean Vương cho biết: “Tác phẩm của tôi đều xuất phát từ sự tò mò của mình. Tôi quan niệm điều quan trọng của một nghệ sĩ là mình phải viết về một sự thật mà chúng ta không thể nào khước từ để đối diện với nỗi đau của mình. Bởi vì không có bóng tối thì sẽ không bao giờ có ánh sáng. Nghệ thuật hội họa châu Âu cũng đã nói điều đó, đã thắp sáng nên những bóng tối đó. Tôi sống trong một gia đình mà tôi chứng kiến những nỗi cực khổ của mọi người và đó là cảm hứng của tôi để tôi không lãng phí cái nỗi buồn nỗi ở đâu đó, mà tôi tận dụng để sau mỗi ngày tôi đều cảm thấy tự tại với những tác phẩm của mình, với nỗi buồn của mình một cách sâu sắc nhất.”
Và đặc biệt, Ocean Vương nhấn mạnh: "Mỗi lần đi vô chùa, mình phải cởi giày. Như tôi tự thấy mỗi lần viết, mình phải tự “cở giày ra” trong hồn của mình. Mình phải tôn trọng việc làm của mình, tôn trọng ngôn ngữ Việt cũng như tiếng Anh. Mỗi lần ngồi viết tôi đều thấy đó là một cơ hội hiếm, y như mình vô chùa phải cởi giày ra, phải nói chuyện nhỏ lại, cái gì cũng phải chú ý tới, tôi thấy cái nỗi buồn, cái khó chịu đó là cái giá rất là rẻ, mình dễ trả. Vì cơ hội đó rất là quý.”