(VOV5) - Ca trù, một loại hình diễn xướng dân gian bằng âm nhạc thính phòng từng chiếm vị trí hàng đầu trong nền âm nhạc dân tộc cổ truyền Việt Nam và rất thịnh hành ở khu vực Bắc Bộ.
Trải qua nhiều thăng trầm, ngày nay, nghệ thuật ca trù truyền thống đã và đang hồi sinh mạnh mẽ, thu hút sự quan tâm, đặc biệt cả giới trẻ tại thành phố Hải Phòng.
Nghe âm thanh bài tại đây:
CLB ca trù trường Tiểu học Nguyễn Văn Tố ở quận Lê Chân, Thành phố Hải Phòng được thành lập hơn 1 năm qua, với hơn 40 thành viên. Vào buổi chiều các ngày thứ 3, 4, 5 hàng tuần, sau giờ học, các thành viên Câu lạc bộ (CLB) lại say mê tập hát, luyện gõ phách.
 CLB Ca trù trường Tiểu học Nguyễn Văn Tố (TP Hải Phòng) luyện tập, sinh hoạt vào chiều thứ 3, 4, 5 hàng tuần, sau giờ học trên lớp. Ảnh: VOV |
“Sau một năm rưỡi học ca trù, em đã hát được những bài như: Hoa phong lan, Cho con đi học chữ… Qua đó, em hiểu hơn về ca trù. Để gìn giữ những nét đẹp trong văn hoá, truyền thống của đất nước thì phải bảo vệ làn điệu ca trù, làn điệu dân ca.”
“Em thấy ca trù khá khó nhưng em thấy rất vui khi học ca trù.”
Cô giáo Bùi Thị Là, giáo viên âm nhạc của Trường, phụ trách CLB ca trù, cho biết: “Đối với loại hình nghệ thuật dân tộc, khó nhất là phách nhịp. Phách nhịp của nghệ thuật truyền thống thường có phách nội, phách ngoại, không như nhạc hiện hành chỉ có phách nội. Đặc biệt, ca trù có rất nhiều phách ngoại nên rất khó tiếp cận; bắt buộc phải tách ra từng khổ phách. Khi nào các em làm tốt một khổ phách rồi thì mới chuyển sang khổ phách tiếp theo để các em có thể tiếp thu trọn vẹn và đầy đủ hơn.”
Ngoài trường Tiểu học Nguyễn Văn Tố, ca trù cũng được truyền dạy trong nhiều trường học khác tại Hải Phòng như: Trường Tiểu học và trường Trung học cơ sở Hòa Bình, trường Trung cấp văn hoá nghệ thuật Hải Phòng.
Ngoài ra, hiện nay, tại Hải Phòng, nhiều CLB ca trù đã được thành lập như: CLB ca trù Đông Môn, CLB ca trù An Biên, CLB ca trù Trung tâm văn hoá quận Ngô Quyền…Những câu lạc bộ này đều nằm trong nỗ lực khôi phục và bảo tồn ca trù tại Hải Phòng, một trong những cái nôi của ca trù vùng duyên hải Bắc Bộ.
NSƯT Đỗ Quyên, Chủ nhiệm Giáo phường Ca trù Hải Phòng, một trong những người có công khôi phục nnghệ thuật ca trù tại Hải Phòng, chia sẻ: "Chúng tôi phục dựng lại ca trù từ năm 1993, với một số đào kép lớn tuổi, các cụ truyền lại cho chúng tôi, chúng tôi lại truyền lại cho thế hệ sau này. Ca trù Hải Phòng là đơn vị đầu tiên khôi phục lại hát Cửa đình (năm 2015). Chúng tôi đã kết hợp với Viện Văn hoá nghệ thuật quốc gia để làm chương trình hiệu chỉnh lại khuôn phách của ca trù theo đúng chuẩn của các nghệ nhân tài danh.”
NSƯT Nguyễn Thị Thu Hằng, người được mệnh danh là “đào nương có giọng hát ca trù hay nhất Việt Nam”, hiện là chủ nhiệm CLB Nghệ thuật dân gian truyền thống Hải Phòng và cũng là người truyền dạy ca trù cho thế hệ trẻ, cho biết: “Tôi cảm thấy hạnh phúc nhất là mình có các thế hệ trẻ tiếp nối; các bạn còn rất trẻ nhưng rất yêu thích nghệ thuật ca trù. Các bạn rất thông minh, tiếp thu rất nhanh. Không chỉ các bạn mà ông bà, bố mẹ các bạn ấy cũng rất yêu thích ca trù cũng như nghệ thuật truyền thống.”
 Một canh hát của CLB Ca trù Hải Phòng tại Đình Hàng Kênh. Ảnh: VOV |
Đến Thành phố Cảng vào những ngày đầu Xuân, du khách có dịp thưởng thức một canh hát cửa đình trong không gian linh thiêng, huyền ảo tại Đình Hàng Kênh hay Đình An Biên. Dịp Tết, ca trù cũng được biểu diễn và giới thiệu tại Vườn hoa Nhà kèn thành phố với những thể cách phù hợp để công chúng hiểu hơn về di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại.
Nỗ lực truyền dạy và bảo tồn ca trù của các nghệ nhân và sự kế thừa của thế hệ trẻ chính là cầu nối để đưa ca trù hòa nhịp với cuộc sống hiện đại. Mỗi dịp Xuân về, những giai điệu ca trù lại ngân lên, như một lời nhắc nhở đầy tự hào về giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.