Đảo Lý Sơn một trong những hòn đảo đẹp hoang sơ cách đất liền của tỉnh Quảng Ngãi 24km về phía Đông. Trên đảo Lý Sơn có nhiều thắng cảnh tự nhiên đẹp. Trong đó chùa Hang được ví như một tác phẩm điêu khắc đá mà thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho vùng đất này.

Trước cửa chùa Hang. Ảnh: Internet

Nghe âm thanh bài viết tại đây:

Chùa Hang nằm ở phía Bắc núi Thới Lới trên đảo, nơi có miệng núi lửa trước đây tạo thành hồ nước lớn, khiến cảnh quan giữ được vẻ đẹp hoang sơ. Chùa Hang cách đình làng An Vĩnh - trung tâm của đảo không xa, nhưng đường lên chùa vòng qua eo núi, tạo cảm giác bất ngờ cho du khách khi gặp vẻ đẹp của những thảm cỏ, vạt ngô ven đường, phong cảnh xóm làng, cánh đồng trồng hành tỏi dưới chân núi. Đứng trên  núi có thể ngắm toàn cảnh trời mây, non nước của biển đảo Lý Sơn. Từ đỉnh núi, du khách đi bộ vài chục bậc thang thì xuống tới chùa Hang ở lưng chừng núi. Chùa Hang có tên chữ là “Thiên Khổng Thạch Tự”( Chùa đá trời sinh) được lập ra dưới triều vua Lê Kính Tông (1599-1618). Gọi là chùa Hang vì chùa nằm trong một hang đá lớn trong hệ thống hang động ở Lý Sơn. Lòng chùa rộng và cao. Các di tích khắc trên đá ở chùa cho biết: những người đầu tiên ra đảo Lý Sơn lập làng An Hải, An Vĩnh đã dựng ngôi chùa này. Ông Trần Vỹ người trông coi Chùa Hang, cho biết: “Chùa Hàng có cách đẩy gần 400 năm, từ thời kỳ ông bà ra đảo đầu tiên.

Ở đây vừa thờ Phật, vừa là nơi thờ các vị tiền hiền đã góp công khai hoang, dựng xây các làng xóm trên đảo. Ngôi chùa mang ý nghĩa tâm linh, dân chúng ở nhiều nơi đổ về đây cầu nguyện, cầu cho gia đình làm ăn có kết quả hay cầu có con cái”.

Đường xuống chùa Hang. Ảnh: Internet

Sân chùa là khoảng không gian rộng. Giữa sân có một hồ sen và bức tượng Phật Bà Quan Âm lớn nhìn ra biển. Quanh sân là những cây bàng biển cổ thụ đã có từ hàng trăm năm nay, khiến cảnh chùa mang vẻ u tịch. Trước chính diện chùa Hang có giếng nước gọi là giếng trời. Những giọt nước từ nhũ đá trước cửa hang nhỏ tí tách xuống khiến nước giếng quanh năm trong mát. Khách hành hương đến lễ chùa thường hứng nước uống, rửa mặt như để được hưởng nguồn nước trời, xua tan những mệt mỏi sau chặng được lên núi. Bước vào chùa Hàng, không khí mát dịu. Đặc biệt bên trong chùa còn có 2 lối hẹp dài hun hút với hai hướng đối ngược, được dân địa phương quan niệm là “đường lên trời và đường xuống địa ngục”. Điện thờ chính đặt giữa hang động chính và hai bên còn có bàn thờ các Phật Di Đà, Như Lai, Di Lặc và các bệ đá thờ các vị thủy tổ, các vị tiền hiền có công gây dựng chùa. Các bệ thờ được tạo tác từ các nhũ đá tự nhiên ở nền hang, được gia công thành các khám thờ với những nét chạm khắc độc đáo và nhiều di tích ở chùa vẫn mang dấu vết của văn hóa Chăm Pa. Ông Huỳnh Thức, người dân ở xã đảo An Vĩnh, cho biết: “Đặc biệt chùa Hang ở đây còn có những di tích của người Chăm Pa để lại đó là những bệ thờ đá, những dấu vết của người Chăm Pa. Đó cũng là những nét độc đáo của ngôi chùa này”.

Vào những dịp lễ Vu Lan hay Phật Đản, ngày giỗ các vị tiên hiền, ngày tưởng nhớ tri ân đội hùng binh Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải những lần ra khơi khai thác hải sản, đo đạc, dựng bia khẳng định chủ quyền ở quần đảo Hoàng Sa…thì các hoạt động tâm linh thường diễn ra ở nơi này. Ngư dân Lý Sơn tâm niệm, Phật bà Quan âm luôn chở che và phù hộ cho những chuyến “hải lộ bình an”. Ngày nay, chùa Hang là một trong những điểm thu hút nhiều khách du lịch. Theo anh Ngô Hiển, hướng dẫn viên du lịch trên đảo Lý Sơn, Đảo Lý Sơn có diện tích gần 10 km2, nhưng có tới gần 100 di tích lịch sử, văn hóa tâm linh, trong đó 1/3 công trình được xếp hạng. Chùa Hang đã được Bộ Văn Hóa - Thể thao và Du lịch xếp hạng thắng cảnh quốc gia tháng 7 năm 1994. Những năm gần đây chính quyền huyện đảo cũng đã tích cực đầu tư thêm cơ sở hạ tầng, chính trang các di tích. Huyện đảo Lý Sơn đang làm đơn xin được công nhận đảo Lý Sơn là di tích cấp quốc gia. Anh Hiển cho biết thêm: “Việc bảo tồn và phát huy những giá trị này rất tốt, nó gần liền với phát triển trên đảo Lý Sơn. Việc này  tạo thêm các điểm nhấn du lịch, tạo thêm các sản phẩm, thành những điểm đến thu hút khách du lịch đến với Lý Sơn”.

Viếng cảnh chùa, ngắm những ngọn núi lửa đang ngủ yên giữa trùng dương, thăm và trải nghiệm cuộc sống ở những làng chài…Đó là những trải nghiệm thú vị, để lại ấn tượng khó quên đối với nhiều du khách khi đến với đảo Lý Sơn.