ແຈໜຶ່ງໃນຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງ
(ພາບ:vanhoadoisong.com)
|
ໂດຍຫ່າງຈາກໃຈກາງນະຄອນ ຮ່ວາບີງ ປະມານ 7 ກິໂລແມດ ແລະ ຫ່າງຈາກ ຮ່າໂນ້ຍ ໄປທາງກ້ຳຕາເວັນຕົກ ປະມານ 70 ກິໂລແມດ, ຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງຖືກປຸກສ້າງບົນໂນນໜ່ວຍໜຶ່ງທີ່ຕາແສງ ທ້າຍບີງ ນະຄອນ ຮ່ວາບີງ. ນີ້ແມ່ນຫໍພິພິທະພັນເອກະຊົນແຫ່ງທຳອິດຢູ່ ຮ່ວາບີງ ແລະ ກໍແມ່ນ ຫໍພິພິທະພັນພຽງແຫ່ງດຽວກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງຢູ່ຫວຽດນາມ.
ພໍແຕ່ມາຮອດປະຕູໂຂງ, ແຂກຄົນທັງຫຼາຍຈະເຫັນປະຈັກຕາບັນດາກ້ອນຫີນຖືກຈັດວາງເປັນຫຼາຍກຸ່ມລວດລາຍຢ່າງລະອຽດອ່ອນ. ຢູ່ອ້ອມຂ້າງແມ່ນກຸ່ມທິວທັດນ້ຳຕົກຕາດ, ຫ້ວຍນ້ຳລຳເຊ, ຄົກຕຳເຂົ້າ.....ທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍສີສັນຂອງເຜົ່າເມື່ອງ. ເມື່ອມາແຫ່ງນີ້, ແຂກທ່ອງທ່ຽວສາມາດວາດພາບເຖິງສັງຄົມ, ການດຳລົງຊີວິດ,ວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງທີ່ມີມາກ່ອນນີ້ນັບພັນປີ. ຫໍພິພິທະພັນແຫ່ງນີ້ຖືກແບ່ງເປັນ 2 ເຂດຕົ້ນຕໍ ຄືເຂດວາດພາບຄືນ ແລະ ເຂດວາງສະແດງ. ສຳລັບເຂດວາດພາບຄືນລວມມີເຮືອນຮ້ານແບບບູຮານ 4 ຫຼັງ ຊຶ່ງເປັນສັນຍາລັກໃຫ້ແກ່ເຮືອນຮ້ານ 4 ປະເພດທີ່ຊົນເຜົ່າເມື່ອງຈັດເປັນຂັ້ນໃນສະໄໝສັກດີນາ. ນັ້ນແມ່ນເຮືອນລາງ, ເຮືອນເອົາ, ເຮືອນຕ້າວ ແລະ ເຮືອນນໍ້. ເຮືອນເຫຼົ່ານີ້ ກໍລ້ວນແຕ່ມີຈຸດພິເສດສະເພາະເພື່ອຈຳແນກກັບເຮືອນອື່ນໆໃນໝູ່ບ້ານ. ເຮືອນລາງແມ່ນເຮືອນທີ່ສະຫງວນໃຫ້ແກ່ຊົນຊັ້ນຂຸນນາງ, ສະແດງໃຫ້ເຫັນສິດອຳນາດ, ຄວາມຮັ່ງມີ, ອີ່ມໜຳສຳລານ. ເຮືອນເອົາ ແມ່ນເຮືອນທີ່ສະຫງວນໃຫ້ແກ່ຊົນຊັ້ນຮອງຈາກເຮືອນລາງ ແລະ ເປັນຜູ້ຊວ່ຍວຽກໃຫ້ແກ່ບັນດາບຸກຄົນໃນເຮືອນລາງຄື ຄຸ້ມຄອງ, ເກັບອາກອນ.... ເຮືອນຕ້າວ ແມ່ນເຮືອນທີ່ສະຫງວນໃຫ້ສາມັນຊົນໃນສັງຄົມຂອງເຜົ່າເມື່ອງ. ສ່ວນເຮືອນນໍ້ ແມ່ນເຮືອນທີ່ສະຫງວນໃຫ້ແກ່ຊັ້ນຄົນທຸກຍາກ ຕ່ຳຕ້ອຍທີ່ສຸດໃນສັງຄົມ. ເຮືອນເຫຼົ່ານີ້ຖືກຈັດສັນຢ່າງເປັນລະບຽບ, ຖືກເຊື່ອມຕໍ່ກັນດ້ວຍທາງຍ່າງ ປະສົມປະສານກັບການວາງສະແດງຢູ່ກາງແຈ້ງ, ອັນໄດ້ສ້າງສີສັນວັດທະນະທຳທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຊົນເຜົ່າເມື່ອງ. ເຂົ້າໄປທາງໃນຫໍພິພິ ທະພັນ ແມ່ນບັນດາຫ້ອງວາງສະແດງ, ທັງແມ່ນບ່ອນສະແດງການເຄືອ່ນໄຫວອາຊີບຫັດຖະກຳທີ່ມີມາແຕ່ດົນນານຂອງຊົນເຜົ່າເມື່ອງຄື ການຕ່ຳຫູກ, ຫຍິບປັກ ຖັກແສ່ວ.....ໃນຫ້ອງວາງສະແດງ ກໍຍັງມີບັນດາວັດຖຸພັນທີ່ຕິດພັນກັບຊີວິດປະຈຳວັນຂອງ ຊົນເຜົ່າເມື່ອງຄື: ເຄື່ອງລ່າເນື້ອ, ອຸປະກອນຮັບໃຊ້ການປູກຝັງ....ຈົນເຖິງວັດຖຸອຸປະກອນທີ່ໃຊ້ໃນການເຄື່ອນໄຫວງານບຸນ, ການລະຫຼິ້ນພື້ນເມືອງ, ການເຄື່ອນໄຫວເຫຼື້ອມໄສຂອງ ຊົນເຜົ່າເມື່ອງ. ທັງໝົດເຫຼົ່ານັ້ນໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ມາຊົມເບິ່ງ, ທັດສະນະສຶກສາ ສາມາດວາດພາດເຖິງການດຳລົງຊີວິດ, ມູນເຊື້ອວັດທະນະທຳເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງ ຊົນເຜົ່າເມື່ອງ. ນາງ Ngo Thu Nga ນັກທ່ອງທ່ຽວມາຈາກຮ່າໂນ້ຍ ເວົ້າຄວາມໃນໃຈສູ່ຟັງວ່າ :
“ເມື່ອເຂົ້າມາແຫ່ງນີ້, ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກມີຄວາມນິຍົມນັບຖືຕໍ່ຄວາມພະຍາຍາມ, ແນວຄວາມຄິດ ກໍຄືຈິດໃຈຂອງບັນດາຜູ້ໄດ້ກໍ່ຕັ້ງຫໍພິພິທະພັນ ທີ່ມີບັນດາຫ້ອງວາງສະແດງນີ້ ”
ມີຜູ້ມາຊົມຫຼາຍຄົນໄດ້ຕົກສະເງີ້ເມື່ອຮູ້ວ່າ ຫໍພິພິທະພັນໂດຍແມ່ນຈິດຕະກອນ ຄົນທີ່ໄດ້ກຳເນີດ ແລະ ໃຫຍ່ຂຶ້ນຢູ່ຮ່າໂນ້ຍເປັນຜູ້ສ້າງຕັ້ງ, ແຕ່ລາວ ມີໄລຍະ ເກືອບ15ປີ ໄດ້ສະຫງວນຄວາມຮັກ, ແຫຼ່ງອາລົມຢ່າງເລິກເຊິ່ງທີ່ມີຕໍ່ວັດທະ ນະທຳຂອງຊົນເຜົ່າເມື່ອງດ້ວຍຄວາມຫວັງຢາດວາດພາບເຖິງການດຳລົງຊີວິດ ສ່ວນໃດສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊົນເຜົ່າເມື່ອງຢູ່ແຂວງ ຮ່ວາບີງ. ຮຽນຈົບຈາກມະຫາວິທະ ຍາໄລ 2 ແຫ່ງຄື ມະຫາວິທະຍາໄລວິຈິດຕະກຳອຸດສາຫະຫຳຮ່າໂນ້ຍ ແລະ ມະຫາວິທະຍາໄລວິຈິດຕະກຳຮ່າໂນ້ຍ, ຈິດຕະກອນ Vu Duc Hieu ມີເງື່ອນໄຂ ໄດ້ໄປຫຼາຍແຫ່ງ ເພື່ອເກັບກຳ, ຄົ້ນຄ້ວາທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງ ຊົນເຜົ່າ ເມື່ອເພື່ອສ້າງຕັ້ງຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງ. ພາຍຫຼັງໄດ້ສຸມຈິດສຸມໃຈເກັບກຳວັດຖຸສິ່ງຂອງເປັນເວລາ 10 ປີ, ແລະ ດຳເນີນການກໍ່ສ້າງເປັນເວລາກ່ວາ 1 ປີ, ຮອດວັນທີ 16/12/2007 ຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງໄດ້ເປີດປະຕູຕ້ອນຮັບແຂກມາຢ້ຽມຊົມຢ່າງເປັນທາງການ. ໂດຍຖືກປຸກສ້າງໃນເນື້ອທີ່ພຽງ 2 ແຮັກຕາເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງຂອງ ຈິດຕະກອນ Vu Duc Hieu ປຽບເໝືອນສາງວັດທະນະທຳທີ່ມີຊີວິດຊີວາກ່ຽວກັບບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຜະລິດ, ຊີວິດວັດທະນະທຳ ຕະຫຼອດຮອດບັນດາປະເພນີວັດທະນະທຳດ້ານຈິດວິນຍານຂອງຊົນເຜົ່າເມື່ອງ. ຈິດຕະກອນ Vu Duc Hieu ຜູ້ອຳນວນການ ຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ສ້າງຮູບແບບຫໍພິພິທະພັນທີ່ມີຊີວິດດ້ວຍບັນດາຊົນຊັ້ນໃນສັງຄົມເຜົ່າເມື່ອງໂດຍຮັດແຄບດ້ວຍວັດຖຸພັນນຳມາວາງສະແດງ ແລະ ຊາວ ເຜົ່າເມື່ອງໄດ້ຮັບເຊື້ອເຊີນມາດຳລົງຊີວິດ ແລະ ເຮັດວຽກຢູ່ຫໍພິພິທະພັນ. ພວກຂ້າພະເຈົ້າຖືວ່າ ດ້ວຍເວລາອັນສັ້ນໆ, ແຕ່ແຂກມາຢ້ຽມຊົມຈະສາມາດເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງສ່ວນໃດສ່ວນໜຶ່ງໂດຍຜ່ານການວາງສະແດງ ວັດຖຸພັນເພື່ອເຫັນໄດ້ເຖິງຊີວິດສັງຄົມ ຂອງຊົນເຜົ່າເມື່ອງໂດຍຮັດຫຍໍ້. ”
ມີເຫດການຕ່າງໆຄື ງານວາງສະແດງປະສານສົມທົບກັບງານບຸນວັດທະ ນະທຳ, ກອງປະຊຸມສຳມະນາວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງກັບການພັດທະນາການ ທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ງານ Festival ວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງ ກໍໄດ້ຖືກຈັດຂຶ້ນຢູ່ ຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງອັນໄດ້ປະກອບສ່ວນຟື້ນຟູຈຸດວັດທະນະທຳ ທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຊາວເຜົ່າເມື່ອງ. ນີ້ແມ່ນບັນດາການເຄື່ອນໄຫວດ້ານວັດທະນະທຳທີ່ມີຄວາມໝາຍທີ່ສຸດ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນຂະນະທີ່ຫຼາຍຈຸດວັດທະນະທຳຈິດວິນຍານທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ ຂອງຊົນເຜົ່າເມື່ອງພວມຢືນຢູ່ຕໍ່ໜ້າໄພຖືກສູນຫາຍໄປ. ໃນການດຳລົງຊີວິດທີ່ນັບມື້ນັບທັນສະໄໝນັ້ນ, ຫໍພິພິທະພັນວັດທະນະທຳເຜົ່າເມື່ອງການເປັນຊັບສົມບັດອັນລຳຄ່າຂອງ ຈິດຕະ ກອນ Vu Duc Hieu ຜູ້ມີຈິດໃຈກະຕືລືລົ້ນ ແລະ ສຸມຈິດສຸມໃຈຮັກສາຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຂອງຊາວຫວຽດນາມເພື່ອເປັນມໍລະດົກຕົກທອດໃຫ້ຄົນລຸນຫຼັງ.