(vovworld)- ພາຍລັງຖືກໂຈະໄວ້ມາເປັນເວລາອັນຍາວນານ, ການເຈລະຈາຄັ້ງທຳອິດກ່ຽວກັບບັນຫານິວເຄຼຍລະຫວ່າງອີຣານ ແລະ ກຸມ P5+1 (ຊື່ງລວມມີ 5 ປະເທດປະຈຳສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງ ສປຊ ແລະ ເຢັຍລະມັນ) ນັບແຕ່ປະທານາທິບໍດີ Hassan Rowhani ຮັບດຳລົງຕຳແໜ່ງເມື່ອເດືອນສິງຫາ ໄດ້ຮັບການເຊື່ອມຕໍ່ຄືນໃໝ່ໃນວັນທີ 15-16/10 ຢູ່ເຊີແນວ ປະເທດສະວິດ. ເຖິງວ່າ ບັນຍາກາດກ່ອນການເຈລະຈາມີລັກສະນະສ້າງສັນກໍ່ຕາມ ແຕ່ຫາງສຽງຍັງຄົງລະມັດລະວັງພໍສົມຄວນ ເມື່ອໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດກ່ຽວກັບໝາກຜົນລະອຽດຂອງເຫດການນີ້.
ອາຄານທີ່ມີເຕົາປະຕິກອນນິວເຄຼຍຂອງອີຣານ
(ພາບ: AFP)
ຈຸດປະສົງຂອງອີຣານ ເມື່ອເຂົ້າຮ່ວມການເຈລະຈາແມ່ນປາດຖະໜາວ່າ: ຄຳສັ່ງຂວ້ຳບາດໄດ້ຮັບການຜ່ອນຄາຍລົງຍິ່ງໄວກໍ່ຍິ່ງດີເພື່ອຟື້ນຟູເສດຖະ ກິດ ໃນຂະນະທີ່ຝ່າຍຕາເວັນຕົກ ແລະ ອາເມລິກາ ພັດຢາກນຳໃຊ້ຄຳສັ່ງຂວ້ຳບາດເພື່ອແກ້ໄຂໂຄງການນິວເຄຼຍຂອງອີຣານ ຢ່າງເຖິງຖອງເພື່ອແນໃສ່ຮັບປະກັນຜົນປະໂຫຍດ ແລະ ຜົນສະທ້ອນຢູ່ຕາເວັນອອກກາງ.
ປະຈຸບັນ, ອີຣານ ມີທາດອູຣານຽມ ໄດ້ຮັບການເສີມໃນລະດັບຕ່ຳ ເກືອບ 7000 ກີໂລກຼາມ ແລະ ອູຣານຽມໄດ້ຮັບການເສີມໃນລະດັບ 20% ປະມານ 186 ກີໂລກຼາມ. ອິຣານ ປະກາດວ່າ, ເຂົາເຈົ້າຕ້ອງການເສີມທາດອູຣານຽມໃນລະດັບ 20% ເພື່ອຮັບໃຊ້ເຕົາປະຕິກອນນິວເຄຼຍຄົ້ນຄ້ວາການແພດ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວກາຍເປັນສາຍເຫດພາໃຫ້ຝ່າຍຕາເວັນຕົກ ແລະ ອິດສະລາແອນ ວິຕົກວັງວົນວ່າ: ອີຣານ ອາດຈະດຳເນີນໂຄງການນິວເຄຼຍ ເສີມທາດອູຣານຽມໃນລະດັບສູງກ່ວາໂດຍປິດລັບ.
ທ່ານ Saeed Jalili ຫົວໜ້າຄະນະເຈລະຈານິວເຄຼຍຂອງອີຣານ
(ພາບ: Reuters)
ສະນັ້ນ, ການເຈາລະຈາລະຫວ່າງອີຣານ ແລະ ກຸມ P5+1 ຄັ້ງນີ້ຖືກຖືວ່າ ຕ້ອງແກ້ໄຂສອງບັນຫາສຳຄັນໃຫ້ໄດ້. ນັ້ນແມ່ນສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈໃນຕໍ່ໜ້າ ແລະ ມານະພະຍາຍາມມຸ້ງໄປສູ່ຂໍ້ຕົກລົງສະບັບສຸດທ້າຍ.
ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ກ່ອນການເຈລະຈາ, ທ່ານ Abbas Araqchi ຮອງລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດອີຣານ ຊີ້ແຈງວ່າ: ອີຣານ ຈະເຈລະຈາກ່ຽວກັບປະລິມານ, ລະດັບ ແລະ ບັນດາມາດຕະການເສີມທາດອູຣານຽມ ແຕ່ເລື່ອງຂົນສົ່ງບັນດາວັດຖຸດິບໄດ້ຮັບການເສີມແລ້ວອອກຈາກຜືນແຜ່ນດິນອີຣານ ແມ່ນສິ່ງທີ່ປະເທດສາທາລະນະລັດອິດຊະລາມນີ້ບໍ່ຮັບຮູ້ໄດ້. ສ່ວນທ່ານລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດອາເມລິກາ John Kerry ຢືນຢັນວ່າ: ປະເທດນີ້ພວມລະມັດລະວັງທີ່ສຸດ ແລະ ສັງເກດວິວັດການນິວເຄຼຍຂອງອີຣານ ຢ່າງລະອຽດ. ສສຊ ອາເມລິກາ ຫຼາຍທ່ານ ໄດ້ປະຕິເສດການຫລຸດຜ່ອນຄວາມເຄັ່ງຕຶງກັບອີຣານ. ບັນດາສະມາຊິກສະພາຕ່ຳອາເມລິກາ, ບ່ອນທີ່ພັກສາທາລະນະລັດພວມຄວບຄຸມນັ້ນ, ຍັງມີຄວາມລະແວງສົງໃສຕໍ່ນະໂຍບາຍຂອງລັດຖະບານອີຣານ. ສະພາສູງອາເມລິກາ ຍັງມີສັນຍານຈະແຈ້ງທີ່ວ່າ: ຖ້າຫາກວ່າທຳນຽບຂາວບໍ່ບັນລຸໄດ້ຄວາມຄຶບໜ້າໃດໆໃນທ້າຍເດືອນຕຸລານີ້, ເຂົາເຈົ້າຈະປຶກສາຫາລືຮ່າງກົດໝາຍລົງໂທດສະບັບໃໝ່.
ໃນຂະນະນັ້ນ, ການເຈລະຈາກໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມກົດດັນຫຼາຍຢ່າງຈາກບັນດາປັດໄຈພາຍນອກ. ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີອິດສະລາແອນ Benjamin Netanyahu ກ່າວເຕືອນວ່າ: ເລື່ອງຫລຸດຜ່ອນຄວາມກົດດັນຕໍ່ອີຣານ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງໂຄງການນິວເຄຼຍຂອງປະເທດນີ້ ຈະແມ່ນຄວາມຜິດພາດ. ປະຈຸບັນບໍ່ແມ່ນຈຸດເວລາເພື່ອປະນີປະນອມ ຫາກຕ້ອງສືບຕໍ່ກໍ່ຄວາມກົດດັນກັບອີຣານ. ຕາມທ່ານ Benjamin Netanyahu ແລ້ວ, ອີຣານ ສາມາດເສີມທາດອູຣານຽມຢ່າງໄວວາຈາກ 3,5% ຂຶ້ນ 90%, ສະນັ້ນ, ການກຽມພ້ອມຢຸດຕິການເສີມທາດອູຣານຽມ 20% ຈະບໍ່ມີຄວາມໝາຍຫຍັງອີກ. ຄຳກ່າວເຕືອນຢ່າງແຮງຂອງທ່ານ Benjamin Netanyahu ຖືກຖືວ່າ ແມ່ນສານຝາກເຖິງຝ່າຍຕາເວັນຕົກວ່າ: ເຂົ້າເຈົ້າບໍ່ຄວນຍົກອອກບໍ່ວ່າການປະນີປະນອມໃດໆທີ່ມີຕໍ່ອີຣານ.
ໃນຕະຫຼອດ 4 ປີຜ່ານມາ, ຫາງສຽງໄດ້ເຫັນປະຈັກຕາການເຈລະຈາຄັ້ງຕ່າງໆ ລະຫວ່າງ ອີຣານ ແລະ ກຸມ P5+1 ກ່ຽວກັບໂຄງການນິວເຄຼຍທີ່ກໍ່ຄວາມໂຕ້ຖຽງກັນຂອງຂອງປະເທດນີ້ ບໍ່ໄດ້ຮັບຜົນ. ແລະ ໃນຄັ້ງນີ້, ການເຈລະຈາລະຫວ່າງຝ່າຍຕ່າງໆກໍ່ປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍຢ່າງ ແລະ ຕ້ອງຮັບຄວາມກົດດັນບໍ່ແມ່ນໜ້ອຍ. ເພື່ອຫລີກເວັ້ນການປະລາໄຊອີກເທື່ອໜຶ່ງ, ຝ່າຍ ຕ່າງໆຕ້ອງພ້ອມກັນປະນີປະນອມ ແລະ ມີເຈດຕະນາດີກ່ວາອີກ ໃນການແກ້ໄຂບັນຫານິວເຄຼຍຂອງອີຣານ./.