ຄວາມບໍ່ລົງລອຍກັນໃນບັນດາບັນຫາພື້ນຖານສຳລັບຊາວມຸດສະລິມໄປນະມັດສະການຢູ່ເຂດສັກສິດ Mecca ອີກເທື່ອໜຶ່ງໄດ້ກໍ່ຄວາມເຄັ່ງຕຶງໃນການພົວພັນລະຫວ່າງອີຣານ ແລະ ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ. ໃນມໍ່ໆມານີ້, ລັດຖະບານອີຣານໄດ້ຖະແຫຼງວ່າ ປະຊາຊົນຢູ່ປະເທດນີ້ ບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມການໄປນະມັດສະການຢູ່ເຂດສັກສິດ Mecca ຢູ່ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ຊຶ່ງເລີ່ມແຕ່ເດືອນມີຖຸນານີ້. ການກະທຳນີ້ຄືດັ່ງຖອກນ້ຳມັນໃສ່ແປວໄຟຕື່ມອີກເພື່ອທຳລາຍສາຍພົວພັນທີ່ພວມມີຢູ່ໃນໄລຍະຊົ່ວຮ້າຍທີ່ສຸດລະຫວ່າງ 2 ປະເທດຕາເວັນອອກກາງນີ້.
ການແຫ່ຂະບວນປະທ້ວງຢູ່ນອກສະຖານທູດ ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ຢູ່ເຕເຮຣານ (ພາບ: AFP/TTXVN) |
ນີ້ເປັນຄັ້ງທຳອິດໃນຮອບ 30 ປີ, ບໍ່ມີຜູ້ໄປນະມັດສະການທີ່ມາຈາກອີຣານຊຶ່ງແມ່ນປະເທດທີ່ມີປະຊາຄົມຊາວມຸດສະລິມນິກາຍຊີອະໃຫຍ່ກວ່າໝູ່ໃນໂລກເຄີຍໄປນະມັດສະການຢູ່ເຂດສັກສິດ Mecca. ສາຍເຫດທີ່ພາໄປເຖິງກໍລະນີນີ້ແມ່ນຍ້ອນ 2 ຝ່າຍບໍ່ບັນລຸໄດ້ຂໍ້ຕົກລົງໃດໆກ່ຽວກັບການສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ແກ່ບັນດາຜູ້ຄົນຈາກອີຣານໄປນະມັດສະການຢູ່ເຂດສັກສິດ Mecca.
ການໂຕ້ຖຽງກັນກ່ຽວກັບບັນຫາຜູ້ໄປນະມັດສະການແມ່ຮນບໍ່ມີວັນສິ້ນສຸດ
ຄະນະຜູ້ແທນຄະນະໜຶ່ງຂອງອີຣານໄດ້ສິ້ນສຸດການຢ້ຽມຢາມຊາອຸດິ ອາຣາເບຍເມື່ອວັນທີ 27/5 ຊຶ່ງບໍ່ສາມາດບັນລຸໄດ້ຂໍ້ຕົກລົງສຸດທ້າຍກ່ຽວກັບການສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ບັນດາຜູ້ຄົນ ຈາກອີຣານໄປນະມັດສະການຢູ່ເຂດສັກສິດ Mecca. ກະຊວງການຕ່າງປະເທດອີຣານຖືວ່າ ບັນດາສິ່ງກີດຂວາງຈາກຝ່າຍຊາອຸດິ ອາຣາເບຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງບັນດາບັນຫາພື້ນຖານສຳລັບຊາວອີຣານຜູ້ໄປນະມັດສະການຊຶ່ວລວມທັງການຂ້າມແດນ, ຄວາມປອດໄພ ແລະ ການອອກວິຊາ. ເຕເຮຣານ ໄດ້ກ່າວຫາ Riyadh ໄດ້ເດີນຕາມບັນດານະໂຍບາຍເຮັດໃຫ້ຄວາມເຄັ່ງຕຶງໃນພາກພື້ນປີນຂັ້ນໄດ. ອົງການ Hajj ຂອງອີຣານຖະແຫຼງວ່າ ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍພວມຕ້ານຄືນສິດທີ່ສັກສິດຂອງຊາວອີຣານໄປນະມັດສະການ. ໃນຂະນະນັ້ນ, ທາງຝ່າຍ ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ຢືນຢັນວ່າ ບັນດາເງື່ອນໄຂທີ່ເຕເຮຣານຍົກອອກມານັ້ນ, ບໍ່ອາດຮັບຮູ້ໄດ້ ແລະ ກ່າວຫາອີຣານຫັນການໄປນະມັດສະການເປັນບັນຫາການເມືອງກໍຄືຕ້ອງຮັບຜິດຊອບກ່ຽວກັບເລື່ອງຫ້າມພົນລະເມືອງເຂົ້າຮ່ວມການຟ້ອນເມື່ອໄປນະມັດສະການໃນປີນີ້.
ເປັນອັນວ່າ ທາງຝ່າຍອີຣານໄດ້ຍົກອອກຄຳຮຽກຮ້ອງສຳລັບຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ຄືດັ່ງກ່າວ ແມ່ນຍ້ອນປີກາຍນີ້ ໃນຈຳນວນຊາວອີຣານນັບໝື່ນຄົນໄປນະມັດສະການຢູ່ເຂດສັກສິດ Mecca ນັ້ນ, ກໍມີ 464 ຄົນຖືກເສຍຊີວິດພາຍຫຼັງບັນດາກໍລະນີຢຽບກັນຕາຍ. ເຕເຮຣານ ໄດ້ກ່າວຫາຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ບໍ່ມີຄວາມສາມາດຫຼືລະເຫຼີງໃນວຽກງານຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພ.
ການເຈລະຈາເມື່ອວັນທີ 27/5 ທີ່ຜ່ານມາ ແມ່ນຄວາມມານະພະຍາຍາມຄັ້ງທີ 2 ຂອງ 2 ປະເທດເພື່ອບັນລຸຂໍ້ຕົກລົງກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງເທດສະການໃນປີນີ້ໃຫ້ຊາວມຸດສະລິມອີຣານ. ການຜ່ອນສັ້ນຜ່ອນຍາວທີ່ຖືກຈັດຂຶ້ນເມື່ອເດືອນ 4 ແລ້ວນີ້ຢູ່ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ແມ່ນບໍ່ປະສົບຜົນສຳເລັດ.
ສາຍພົວພັນທີ່ມີການຜັນແປຫຼາຍຢ່າງໃນປະຫວັດສາດ
ຄວາມບໍ່ລົງລອຍກັນໃນການຮັບປະກັນເງື່ອນໄຂໄປນະມັດສະການໃນປີນີ້ຂອງ ຊາວມຸດສະລິມອີຣານ ບໍ່ແມ່ນສາຍເຫດພາໄປເຖິງການພົວພັນລະຫວ່າງ 2 ປະເທດຕາເວັນອອກກາງນີ້ຊົ່ວຮ້າຍລົງ. ນັບແຕ່ກ່ອນເປັນຕົ້ນມາ, ການພົວພັນລະຫວ່າງອີຣານ ແລະ ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍຍາມໃດກໍເກີດຄວາມບໍ່ລົງລອຍກັນຍ້ອນມີການຂັດແຍ້ງໃນຄວາມສຳນຶກກ່ຽວກັບສາສະໜາກໍຄືວິທີສຳຜັດໃນຫຼາຍບັນຫາສາກົນ . ທາງດ້ານສາສະໜາ, ຊາວອີຣານສ່ວນຫຼວງຫຼາຍແມ່ນນັບຖືສາສະໜາອິດສະລາມນິກາຍຊີອາຍ ໃນຂະນະທີ່ຊາວຊາອຸດິ ອາຣາເບຍສ່ວນຫຼາຍພັດນັບຖືສາສະໜາອິດສະລາມນິກາຍຊັນນີ. ຄວາມແຕກຕ່າງກັນລະຫວ່າງ 2 ນິກາຍໃຫຍ່ກວ່າໝູ່ໃນສາສະໜາອິດສະລາມໄດ້ພາໃຫ້ອີຣານ ແລະ ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍຍາມໃດກໍຢູ່ 2 ກ້ຳ 2 ຝ່າຍໃນບັນຫາພາກພື້ນຄື ວິກິດການຢູ່ຊີຣີຫຼືຢູ່ເຢແມນ. ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ສະໜັບສະໜູນຊາວຊັນນີທີ່ເປັນພັນທະມິດໃນການດຳເນີນບັນດາການປະທະກັນຈາກເຢແມນໄປຍັງລີບັງເພື່ອຕ້ານຄືນຊາວມຸດສະລິມນິກາຍຊີອາຍຍ້ອນອີຣານໜູນຫຼັງ. ຢູ່ສະໜາມຮົບ ຊີຣີ, ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາປະເທດທີ່ເດັດດຽວທີ່ສຸດໃນການຮຽກຮ້ອງໃຫ້ປະທານາທິບໍດີຊີຣີ Bashar al-Assad ລາອອກຈາກຕຳແໜ່ງ ໃນຂະນະທີ່ອີຣານສະໜັບສະໜູນປະທານາທິບໍດີຄົນນີ້. ຍ້ອນເຫດນີ້ເອງ, ເຕເຮຣານ ໄດ້ກ່າວຫາ Riyadh ພວມໜູນຫຼັງໃຫ້ພວກກໍ່ການຮ້າຍ. ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ຍັງຕຳໜິຕິຕຽນຂໍ້ຕົກລົງນິວເຄຼຍລະຫວ່າງອີຣານ ແລະ ກຸ່ມ P5 + 1 ເພື່ອສິ້ນສຸດຄຳສັ່ງລົງໂທດດ້ານເສດຖະກິດສາກົນ ເພື່ອທົດແທນດ້ວຍການຈຳກັດໂຄງການນິວເຄຼຍຂອງເຕເຮຣານ.
ຄວາມຂັດແຍ້ງກັນລະຫວ່າງ 2 ປະເທດໄດ້ບັນລຸຈຸດຍອດຂະນະທີ່ Riyadh ໄດ້ຕັດການພົວພັນກັບເຕເຣຣານເມື່ອວັນທີ 3/1/2016, ການກະທຳນີ້ ໄດ້ເປັນຂີດໝາຍວິວິດການທີ່ຮ້າຍແຮງທີ່ສຸດໃນການພົວພັນລະຫວ່າງ 2 ປະເທດນັບຕັ້ງຊຸມປີ 1980. ກ່ອນໜ້ານັ້ນ, ຊາວອີຣານຫົວຮຸນແຮງນັບພັນຄົນກໍໄດ້ປິດລ້ອມ, ແກວງລະເບີດແອດຊັງໃສ່ສະຖານທູດຊາອຸດິ ອາຣາເບຍປະຈຳ ເຕເຮຣານເພື່ອຄັດຄ້ານກໍລະນີສັງຫານນັກບວດນິກາຍຊີອາຍ Al – Nimr . ແລະກໍໃນຕົ້ນປີ 2016 ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍໄດ້ຫ້າມເຮືອບິນພົນລະເຮືອນ ອີຣານ ບິນເຂົ້າເຂດນານຟ້າຂອງ ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ແລະ ບໍ່ອອກວີຊາໃຫ້ຊາວມຸດສະລິມອີຣານ.
ເປັນທີ່ຈະແຈ້ງແລ້ວວ່າ ເມື່ອຫວນຄືນປະຫວັດສາດ, ການພົວພັນລະຫວ່າງ ອີຣານ ແລະ ຊາອຸດິ ອາຣາເບຍ ຍາມໃດກໍເກີດການຂັດແຍ້ງກັນ. ເລື່ອງອີຣານຫ້າມຜູ້ຄົນໄປນະມັດສະການຢູ່ເຂດສັກສິດ Mecca ຍິ່ງເຮັດໃຫ້ບັນດາຄວາມບໍ່ລົງລອຍກັນລະຫວ່າງ 2 ປະເທດ ຍາກຈະແກ້ໄຂໄດ້, ຊຶ່ງຈະພາໄປເຖິງບັນດາຜົນກະທົບຫຍໍ້ທໍ້ເຖິງການສູ້ຮົບຕ້ານລັດອິດສະລາມໂດຍຂະໜານນາມເອງ IS ແລະ ສະຖຽນລະພາບຢູ່ພາກພື້ນນີ້.