ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ(ສະບັບປັບປຸງ) ສືບຕໍ່ຖືກນຳມາປຶກສາຫາລື, ປະກອບຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 10 ສະພາແຫ່ງຊາດຫວຽດນາມຊຸດທີ 13. ນີ້ແມ່ນປະມວນກົດໝາຍທີ່ສຳຄັນໃນລະບົບເອກະສານນິຕິກຳ, ກ່ຽວຂ້ອງຢ່າງສະໜິດແໜ້ນເຖິງຊີວິດປະຈຳວັນຂອງປະຊາຊົນ.
ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ(ສະບັບປັບປຸງ) ຖືກນຳມາປຶກສາຫາລື, ປະກອບຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 10 ສະພາແຫ່ງຊາດຫວຽດນາມຊຸດທີ 13 |
ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງໂດຍກະຊວງຍຸດຕິທຳຮຽບຮຽງ, ກຳນົດຖານະນິຕິທຳ, ມາດຖານນິຕິທຳໃຫ້ແກ່ການປະພຶດຂອງສ່ວນບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ… ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງມີໜ້າທີ່ປົກປ້ອງສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດອັນຖືກຕ້ອງຂອງສ່ວນບຸກຄົນ, ອົງການຈັດຕັ້ງ, ຜົນປະໂຫຍດຂອງລັດ, ຜົນປະໂຫຍດຂອງວົງຄະນະຍາດສັງຄົມ; ຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີພາບ ແລະ ຄວາມປອດໄພດ້ານນິຕິທຳໃນການພົວພັນທາງແພ່ງ, ປະກອບສ່ວນສ້າງເງື່ອນໄຂຕອບສະໜອງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການທາງດ້ານວັດຖຸ ແລະ ຈິດໃຈໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ.
ເພີ່ມທະວີການຮັບປະກັນສິດຜົນປະໂຫຍດຂອງພົນລະເມືອງ
ການປັບປຸງ, ເພີ່ມເຕີມປະມວນກົດໝາຍນີ້ ແມ່ນໄດ້ຫັນເປັນລະບອບບັນຍັດຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະ ລະອຽດ, ເພີ່ມທະວີບັນດາມາດຕະການເພື່ອຮັບຮອງ, ເຄົາລົບ, ປົກປ້ອງ ແລະ ຮັບປະກັນບັນດາສິດທິມະນຸດ, ສິດພົນລະເມືອງໃນບັນດາຂົງເຂດຂອງຊີວິດທາງພົນລະເຮືອນ. ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍສ້າງກົນໄກດ້ານກົດໝາຍທີ່ມີປະສິດທິຜົນເພື່ອຮັບຮອງ, ເຄົາລົບ, ປົກປ້ອງ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທາງແພ່ງຂອງບັນດາເຈົ້າຂອງ, ພິເສດ ແມ່ນໄດ້ປົກປ້ອງສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຝ່າຍຖືກເສຍປຽບ, ຝ່າຍມີເຈດຕະນາດີໃນການພົວພັນທາງແພ່ງ, ຈຳກັດໃນລະດັບສູງສຸດສຳລັບການແຊກແຊງຂອງບັນດາອົງການມີສິດອຳນາດແຫ່ງລັດເຂົ້າໃນການສ້າງຕັ້ງ, ປ່ຽນແປງ, ຢຸດຕິບັນດາການພົວພັນທາງແພ່ງ. ທ່ານ ເຈືອງທ້າຍຮ່ຽນ ສ.ສ.ຊ ແຂວງກຽນຢາງ ຕີລາຄາວ່າ :
“ ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງຄັ້ງນີ້ ໄດ້ຍົກອອກບັນດາລະບອບກຳນົດໃໝ່, ມີຄວາມກ້າວໜ້າ. ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງຄັ້ງນີ້ ໄດ້ປັບປຸງບັນດາການພົວພັນທາງແພ່ງບົນພື້ນຖານປະຊາທິປະໄຕ, ຫຼັກການສະເໝີພາບ, ສະໝັກໃຈ. ຕົກລົງກັນເອງ ແລະ ຮັບຜິດຊອບລະຫວ່າງບັນດາເຈົ້າຂອງ, ຈຳກັດໃນລະດັບສູງສຸດສຳລັບການບໍລິຫານຂອງບັນດາອົງການສຳນັກງານແຫ່ງລັດເຂົ້າໃນບັນດາການຕິດຕໍ່ພົວພັນທາງແພ່ງ, ປະກອບສ່ວນຊຸກຍູ້ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ປົກປ້ອງສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດອັນຖືກຕ້ອງຂອງອົງການຈັດຕັ້ງ ແລະ ສ່ວນບຸກຄົນ ”
ໃນລັດຖະທຳມະນູນ ກໍມີພາກໜຶ່ງກຳນົດກ່ຽວກັບສິດທິມະນຸດ. ດັ່ງນັ້ນ, ບັນດາກົດໝາຍອື່ນກໍຕ້ອງສອດຄ່ອງກັບເນື້ອໃນຈິດໃຈຂອງລັດຖະທຳມະນູນໃໝ່ປີ 2013. ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງສະບັບປັບປຸງຄັ້ງນີ້ ກໍເດີນຕາມທ່າອຽງນີ້, ໄກ້ຊິດຕິດແທດ ແລະ ສອດຄ່ອງກັບລັດຖະທຳມະນູນໃໝ່ປີ 2013. ທ່ານນາງ ບຸຍທິອານ ສ.ສ.ຊ ນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ຖືວ່າ :
“ ໃນປະມວນກົດໝາຍແພ່ງຄັ້ງນີ້, ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນແຈ້ງກ່ຽວກັບສິດຂອງພົນລະເມືອງ. ບັນດາສິດ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທຳຂອງພົນລະເມືອງຫວຽດນາມ ລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບການປົກປ້ອງໃນທຸກເວລາ. ລັດປົກປ້ອງ, ສານປົກປ້ອງ. ເປັນທີ່ຈະແຈ້ງແລ້ວວ່າ ມັນຖືກຕ້ອງກັບຈິດໃຈຂອງລັດຖະທຳມະນູນ ນັ້ນແມ່ນລັດຂອງປະຊາຊົນ, ໂດຍປະຊາຊົນ ແລະ ເພື່ອປະຊາຊົນ ”
ບາດກ້າວໃໝ່, ສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍສາກົນ
ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງແມ່ນປະມວນກົດໝາຍທີ່ສຳຄັນຂອງແຕ່ລະປະເທດ. ໃນເງື່ອນໄຂເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ້ວາງຂວາງຄືໃນປະຈຸບັນນັ້ນ, ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ ບໍ່ພຽງແຕ່ສະຫງວນໃຫ້ຊາວຫວຽດນາມເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງສະຫງວນໃຫ້ຊາວຕ່າງປະເທດຢູ່ຫວຽດນາມອີກດ້ວຍ. ເພາະສະນັ້ນ, ປະມວນກົດໝາຍນີ້ຕ້ອງສອດຄ່ອງກັບບັນດາສົນທິສັນຍາສາກົນ, ກົດໝາຍ ແລະ ທຳນຽມສາກົນ. ທ່ານດິງຊວນຖາວ ສ.ສ.ຊ ນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ໃນການພົວພັນທາງແພ່ງ, ສິ່ງທີ່ຮັບບຸລິມະສິດອັນດັບໜຶ່ງ ແມ່ນ 2 ຝ່າຍຄວນຕົກລົງກັນເອງ. ຖ້າຫາກ 2 ຝ່າຍໄກ່ເກ່ຍກັນບໍ່ໄດ້, ຈຶ່ງນຳຂຶ້ນສານ. ໃນຮ່າງ ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງຄັ້ງນີ້, ສ.ສ.ຊ ສ່ວນຫຼາຍໄດ້ເຫັນດີກັບເລື່ອງສານບໍ່ໄດ້ປະຕິເສດ, ບໍ່ຮັບໃບຄຳຮ້ອງຈາກຜູ້ກ່ຽວກ່ຽວກັບການແກ້ໄຂຄະດີແພ່ງດ້ວຍເຫດຜົນທີ່ວ່າ : ຍັງບໍ່ທັນມີມາດຕາກຳນົດຫຼືບໍ່ລະບຸໃນກົດໝາຍ ”
ສະເພາະກ່ຽວກັບຊັບສົມບັດ, ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງສະບັບປັບປຸງໄດ້ກຳນົດວ່າ ຊັບສົມບັດລວມມີອະສັງຫາລິມະຊັບ ແລະ ຊັບສົມບັດເຄື່ອນທີ່; ຊັບສົມບັດອາດຈະແມ່ນວັດຖຸ, ເງິນສົດ, ໜັງສືທີ່ມີມູນຄ່າ, ສິດຊັບສິນສຳລັບບັນດາເປົ້າໝາຍມີສິດຊັບສິນທາງປັນຍາ ແລະ ບັນດາສິດຊັບສິນອື່ນໆ. ທ່ານ ເລດັກເລີມ ສ.ສ.ຊ ນະຄອນໂຮ່ຈິມິນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ສານດັບປັບຂໍ້ຜູກພັນໃນສັນຍາຂະນະທີ່ສະພາບການປ່ຽນແປງໂດຍພື້ນຖານ ແນໃສ່ ປົກປ້ອງສິດຜົນປະໂຫຍດອັນຖືກຕ້ອງຂອງບັນດາຝ່າຍເມື່ອສະພາບການປ່ຽນແປງ ຫາກບໍ່ແມ່ນໜຶ່ງຫຼືບັນດາຝ່າຍກໍ່ຂຶ້ນ. ສານຮັບປະກັນຄວາມສະເໝີພາບໃຫ້ແກ່ບັນດາເຈົ້າຂອງເມື່ອສັນຍາທາງແພ່ງເກີດມີການປ່ຽນແປງກ່ຽວກັບສະພາບການ. ລັດຕ້ອງແຊກແຊງດ້ວຍລະບຽບກົດໝາຍ ແລະ ສານແມ່ນອົງການທີ່ມີສິດອຳນາດແກ້ໄຂກ່ຽວກັບຜົນປະໂຫຍດຂອງທຸກຝ່າຍ ”
ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງແມ່ນປະມວນກົດໝາຍໃຫຍ່, ເປັນພື້ນຖານໃນລະບົບກົດໝາຍຫວຽດນາມ. ຮ່າງ ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ( ສະບັບປັບປຸງ) ຄາດວ່າຈະຮັບການຮັບຮອງເອົາໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 10 ສະພາແຫ່ງຊາດຫວຽດນາມຊຸດທີ 13. ການປັບປຸງກວ່າ 200 ມາດຕາຂອງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ ແມ່ນຈຳເປັນ, ຮັບປະກັນສິດຜົນປະໂຫຍດຂອງປະຊາຊົນ, ຕອບສະໜອງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການໃນພຶດຕິກຳຕົວຈິງ, ຮັບໃຊ້ໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາຂອງປະເທດຊາດກໍຄືໄປທັນກັບຂະບວນວິວັດແຫ່ງການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນທີ່ນັບມື້ນັບເລິກເຊິ່ງກ້ວາງຂວາງ.