ໃນຊີວິດແຫ່ງການນຳພາກອງທັບ, ພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ ໄດ້ນຳພາກອງທັບປະຕິວັດ, ໃນເບື້ອງຕົ້ນກອງທະຫານ ຫວຽດນາມ ໂຄສະນາປົດປ່ອຍຊາດມີນັກຮົບ 34 ຄົນ ດ້ວຍປືນກິບ, ຕີນເປົ່າ ໄດ້ກາຍເປັນກອງທັບສູ້ຮົບເກັ່ງ, ຍາດເອົາໄດ້ໄຊຊະນະນີ້ ໄປສູ່ໄຊຊະນະອື່ນ, ໃນນັ້ນໄຊຊະນະ ດ້ຽນບຽນຝູ ປີ 1954 ໄດ້ກ້ອງກັງວານໃນທົ່ວໂລກ ແລະ ມະຫາໄຊໃນລະດູບານໃໝ່ປີ 1975, ປົດປ່ອຍພາກໃຕ້ຢ່າງສົມບຸນ, ໂຮມປະເທດຊາດເປັນເອກະພາບແມ່ນຕົວຢ່າງທີ່ພົ້ນເດັ່ນທີ່ສຸດ. ຮອງສາດສະດາຈານ, ດຣ ຫງວຽນແມ້ງຮ່າ, ຫົວໜ້າສະຖາບັນປະຫວັດສາດພັກກອມມູນິດ ຫວຽດນາມ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ນີ້ແມ່ນນາຍພົນທີ່ມີຊີວິດຕິດພັນກັບກອງທັບໃນໂລຍະຍາວທີ່ສຸດ ແລະ ກໍ່ແມ່ນນາຍພົນທີ່ທົ່ວກອງທັບເຊີດຊູວ່າແມ່ນອ້າຍກົກຂອງກອງທັບ. ເມື່ອຄິດເຖິງພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ ແມ່ນຄິດເຖິງຜູ້ນຳພາທະຫານ, ນັກການທະຫານຜູ້ປີຊາສາມາດ, ມີຜົນງານຫຼາຍຢ່າງໃນການຕີເອົາໄຊຊະນະລ່າເມືອງຂຶ້ນຈັກກະພັດຜູ້ຮຸກຮານໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງໂລກໃນສະຕະວັດທີ 20. ດ່ັງນັ້ນ, ມີນັກປະຫວັດສາດຊາວຕ່າງປະເທດໄດ້ຕີລາຄາວ່າ: ພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາບຸກຄົນທີ່ໄດ້ສ້າງເປັນໂລກທັນສະໄໝຂອງ ຫວຽດນາມ ແລະ ຂອງທົ່ວໂລກ.”
ພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ
ໃນບັ້ນຮົບ ດ້ຽນບຽນຝູ ປີ 1954, ຕາມຄຳຕັກເຕືອນຂອງປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ທີ່ວ່າ “ບັ້ນຮົບນີ້ສຳຄັນຫຼາຍ, ຍາດໄດ້ໄຊຊະນະຢ່າງແນ່ນອນຈຶ່ງຕີ, ຖ້າບໍ່ແນບໍ່ຕີ”, ພົນເອກ, ຫົວໜ້າຜູ້ບັນຊາການສູງສຸດ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ ໄດ້ການຄຳຕັດສິນຊີ້ຂາດ ຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສຸດໃນຊີວິດແຫ່ງການນຳພາກອງທັບຂອງຕົນ. ພົນຈັດຕະວາ ຢູງຈີ, ອະດິດນັກຮົບ ດ້ຽນບຽນຝູ ເລົ່າສູ່ຟັງ ວ່າ:
“ຄາວນັ້ນ, ຂ້າພະເຈົ້າແມ່ນຫົວໜ້າກອງພັນນ້ອຍ, ຂ້າພະເຈົ້າວ່າທີ່ພົນເອກເກັ່ງທີ່ສຸດໃນການປ່ຽນຍຸດໂທບາຍ. ເມື່ອໄດ້ຮັບຄຳສັ່ງຕ້ອງຖອນທະຫານຢ່າງວ່ອງໄວ. ຂ້າພະເຈົ້າຕ້ອງປະຕິບັດຕາມແຕ່ບໍ່ພໍໃຈ, ຍ້ອນບໍ່ໄດ້ຮູ້ກ່ອນ. ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ເມື່ອໄປສອດແນມໂນນພູ A1 ຄັ້ງທີ 2 ຂ້າພະເຈົ້າຈຶ່ງຮູ້ຂໍ້ຕົກລົງບຸກໂຈມຕີຢ່າງໝັ້ນຄົງ ແລະ ການຂຸດຂຸມຄອງສູ້ຮົບແມ່ນຖືກຕ້ອງທີ່ສຸດ, ເຮັດໃຫ້ສັດຕູຮັບມືບໍ່ທັນບໍ່ສາມາດລຳລຽງ, ຂົນສົ່ງຄົນເຈັບອອກນອກໄດ້.”
ກ້າວເຂົ້າສູ່ການຕໍ່ຕ້ານຕ້ານ ອາເມລິກາ ກູ້ຊາດ, ປະຫວັດສາດຂອງຊາດ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບຮູ້ພຸມປັນຍາຂອງໝູ່ຄະນະທີ່ປີຊາສາມາດ, ໃນຈຸດເວລາຕັດສິນຊີ້ຂາດ, ດ້ວຍບັນດາລັດຖະນະໂຍບາຍຍຸດທະສາດຊີ້ນຳ, ບໍລິຫານ, ເຕົ້າໂຮມກຳລັງແຮງຂອງທົ່ວປວງຊົນເພື່ອຕໍ່ສູ້ຍາດເອົາໄຊຊະນະສຸດທ້າຍ. ດ້ວຍວິໄສທັດຍຸດທະສາດ, ການນຳຂັ້ນສູງມີແຜນນະໂຍບາຍເປີດເສັ້ນທາງລຳລຽງຍຸດທະສາດບົນສາຍພູຫຼວງ ເຈື່ອງເຊີນ ແລະ ເສັ້ນທາງຂົນສົ່ງບົນທະເລ. ພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ ແມ່ນຜູ້ສະຫງວນ ເວລາ, ກຳລັງເຫື່ອແຮງຫຼາຍທີ່ສຸດໃນການຊີ້ນຳເປີດເສັ້ນທາງເພື່ອມຸ່ງໄປເຖິງພາກໃຕ້. ພັນເອກ ຮ່ວາງມິນເຟືອງ, ອະດີດຜູ້ຊ່ວຍວຽກຂອງພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ ເລົ່າສູ່ຟັງວ່າ:
“ເມື່ອສົງຄາມພາກໃຕ້ນັບມື້ນັບພັດທະນາຕ້ອງເປີດທາງໃຫ້ໂອໂຕ ແຕ່ວ່າເມື່ອຂົນສົ່ງດ້ວຍໂອໂຕໃນເງື່ອນໄຂ ສັດຕູເພີ່ມທະວີກອງທັບອາກາດ ຕີທຳລາຍ ດັ່ງນັ້ນການຂົນສົ່ງບາງຄັ້ງຖືກປະລາໄຊຢ່າງໜັກໜ່ວງ. ຄາວນັ້ນ, ລຸງ ຢາບ ແມ່ນຜູ້ຕັດສິນໃຈແກ້ໄຂຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ, ດ້ວຍການເປີດເສັ້ນທາງ ເຈື່ອງເຊີນຜ່ານປະເທດ ລາວ ເພື່ອຂົນສົ່ງ, ດັ່ງນັ້ນເສັ້ນທາງ ໂຮ່ຈີມິນ ຈຶ່ງກາຍເປັນທາງທີ່ກ້ວາງຂວາງ, ມີບາງຕອນຂ້າມປ່າ. ສັດຕູ ແລະ ເຮືອບິນບໍ່ສາມາດພົບເຫັນໄດ້.”
ນອກຈາກມີຄວາມສາມາດດ້ານການທະຫານແລ້ວ, ລັກສະນະມະນຸດສະທຳໃນການຊີ້ນຳນຳພາທະຫານຂອງພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ເພີ່ນກາຍເປັນມະນຸດແຫ່ງເທບນິຍາຍ ຍາມໃດເພີ່ນກໍ່ສາບານຕົວຕ້ອງຍາດໄດ້ໄຊຊະນະ ແຕ່ກໍ່ຕ້ອງຊອກຫາວິທີເພື່ອໃຫ້ຈຳນວນນັກຮົບເສຍຊີວິດຢູ່ໃນລະດັບຕຳ່ສຸດ. ເພີ່ນເຄີຍໄປຍັງສະໜາມຮົບເພື່ອລະດົມກຳລັງໃຈນັກຮົບ. ພັນເອກ, ດຣ ຫວູຕາງບົ່ງ, ອະດີດຫົວໜ້າພະແນກປະຫວັດສາດແຫ່ງການຕ້ານ ຝຣັ່ງ, ສະຖາບັນປະຫວັດສາດການທະຫານ ຫວຽດນາມ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ການມີໜ້າຂອງຜູ້ບັນຊາການ, ພິເສດແມ່ນຜູ້ບັນຊາການສູງສຸດ ພົນເອກ ຫວໍງວຽນຢາບ ໄດ້ສົ່ງຜົນສະທ້ອນເຖິງແນວຄິດ, ຈິດໃຈ, ເຈດຈຳນົງຂອງພະນັກງານ, ນັກຮົບ. ສະເພາະການມີໜ້າຂອງເພີ່ນຢູ່ສະໜາມຮົບລູກສອນໄຟໄດ້ປະກອບສ່ວນຍົກສູງຈິດໃຈ, ລະດົມກຳລັງໃຈຢ່າງທັນການ. ”
ມີຫຼາຍຄົນເອີ້ນເພີ່ນວ່າ: ນາຍພົນຜູ້ປີຊາສາມາດຂອງຊາດ, ແຕ່ພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ ພຽງແຕ່ຮັບຮູ້ວ່າຕົນເອງແມ່ນຢາດນ້ຳໃນທະເລທີ່ກ້ວາງໃຫຍ່. ເພີ່ນເຄີຍເວົ້າວ່າ: ທຸກໆວິລະກຳທີ່ຍາດມາໄດ້ແມ່ນອີງໃສ່ການຊີ້ນຳທີ່ເກັ່ງກ້າສາມາດຂອງປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ ແລະ ພັກກອມມູນິດ ຫວຽດນາມ, ພິເສດ, ເພີ່ນເຄີຍເວົ້າວ່າ: ນາຍພົນຜູ້ທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ທ່ີສຸດແມ່ນປະຊາຊົນ ຫວຽດນາມ.
ຊີວິດຂອງພົນເອກ ຫວໍ້ງວຽນຢາບ, ລູກສິດຜູ້ດີເດັ່ນຂອງປະທານ ໂຮ່ຈີມິນ, ຕິດພັນກັບບັນດາຂີດໝາຍປະຫວັດສາດແຫ່ງການກໍ່ສ້າງ ແລະ ປົກປັກຮັກສາປະເທດຊາດ ຫວຽດນາມ ໃນສະຕະວັດທີ 20. ວິລະກຳ ແລະ ບຸກຄະລິກກະພາບຂອງເພີ່ນໄດ້ລະບຸໄວ້ໃນປະຫວັດສາດຂອງຊາດ ແລະ ຍື່ນຍົງຄົງຕົວຕະຫຼອດໄປ.