(vovworld) - ຫວຽດນາມຫາກໍ່ໄດ້ຮັບໃບຢັ້ງຢືນຈາກອົງການສຶກສາ, ວັດທະນະທຳ ແລະ ວິທະຍາສາດ ສະຫະປະຊາຊາດ (UNESCO) ວ່າ “ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູ (ພະແມ່ 3 ພະນາງ) ຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ“ ແມ່ນມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງທີ່ເປັນຕົວແທນຂອງມວນມະນຸດ. ນີ້ແມ່ນຄວາມເອກອ້າງທະນົງໃຈຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ, ທັງເປັນການຢືນຢັນຄຸນຄ່າຂອງມໍລະດົກນີ້.
ການເຂົ້າຊົງຢູ່ໂກນເຊີນ - ກຽບບາກ, ແຂວງ ຫາຍເຢືອງ
(ພາບ: Lan Anh/VOV5)
ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ລວມມີບັນດາພິທີບູຊາ, ພິທີເຂົ້າຊົງ, ຂັບແຈ່ວວັນ ແລະ ພິທີງານບຸນ, ໃນນັ້ນພົ້ນເດັ່ນແມ່ນງານບຸນ ຝູໄຢ່, ແຂວງ ນາມດິ້ງ. ການເຫຼື້ອມໃສບູຊາສະແດງໃຫ້ເຫັນບັນດາປັດໃຈວັດທະນະທຳທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຄື: ຊຸດເຄື່ອງນຸ່ງ, ດົນຕີ, ຟ້ອນລຳພື້ນເມືອງ ທີ່ເຂັ້ມຄົ້ນໄປດ້ວຍສີສັນວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ. ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູ ເຄີຍດຳເນີນຢູ່ຫຼາຍທ້ອງຖີ່ນໃນທົ່ວປະເທດ, ໃນນັ້ນແຂວງ ນາມດິ້ງ ໄດ້ຮັບຖືວ່າເປັນໃຈກາງ, ດ້ວຍສະຖານທີ່ບູຊາພະແມ່ປະມານ 400 ແຫ່ງ. ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ມີຄຸນຄ່າວັດທະນະທຳມະນຸດຢ່າງເລິກເຊິ່ງ, ຕິດພັນກັບຊີວິດທາງດ້ານຈິດໃຈ ແລະ ບັນດາຮີດຄອງປະເພນີຂອງປະຊາຊົນ. ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືພະແມ່ ໄດ້ຮັບຄວາມນັບຖືຈາກປະຊາຄົມ ແລະ ໄດ້ຮັບການສືບທອດມາຫຼາຍເຊັ່ນຄົນ.
ວັນທີ 1/12/2016, ໃນວາລະປະຊຸມຄົບຄະນະ ກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 11 ຂອງຄະນະກຳມະການລະຫວ່າງລັດຖະບານ UNESCO, ຄະນະກຳມະການໄດ້ອອກມະຕິຮັບຮອງ “ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ“ ແມ່ນມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງທີ່ເປັນຕົວແທນຂອງມວນມະນຸດຢ່າງເປັນທາງການ. ພາຍຫຼັງ “ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ“ ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງຈາກ UNESCO ວ່າເປັນມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງທີ່ເປັນຕົວແທນຂອງມວນມະນຸດນັ້ນ, ຂະແໜງວັດທະນະທຳໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍລາຍການກະທຳປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍຄຸນຄ່າຂອງມໍລະດົກນີ້. ລາຍການກະທຳລວມມີ: ການສືບຕໍ່ຮັບຮູ້ຄຸນຄ່າ, ຄົ້ນຄ້ວາ, ກວດກາຮຽບຮຽງ, ຫັນ ມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງ “ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ“ ແລະ ບັນດາປະເພນີ, ພິທີການ, ງານບຸນທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຕິດພັນກັບມໍລະດົກເປັນເອກະສານ. ເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍຄຸນຄ່າມໍລະດົກ ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ໃນໝູ່ປະຊາຄົມໃຫ້ດີ. ສາດສະດາຈານ, ປອ ຫງວຽນຈີ໋ເບັ່ນ, ອະດີດຫົວໜ້າສະຖາບັນວັດທະນະທຳ ສິລະປະ ຫວຽດນາມ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ສິ່ງສຳຄັນທີ່ສຸດແມ່ນການສຶກສາໃຫ້ຖັນແຖວບັນດາຜູ້ດຳເນີນອາຊີບ ເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືນີ້. ພ້ອມທັງເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນເຂົ້າໃຈແຈ້ງ, ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືນີ້ບໍ່ແມ່ນພຽງແຕ່ມີການເຂົ້າຊົງເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງມີງານບຸນ, ການແຕ່ງວັນນະຄະດີອີກດ້ວຍ. ຕ້ອງຈຳແນກລະຫວ່າງການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖື ກັບການເຊື່ອຖືການເຂົ້າຊົງແບບງົມງວາຍ.“
ເພື່ອຮັກສາບັນດາຄຸນຄ່າທີ່ເປັນມູນເຊື້ອຂອງການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ໃຫ້ເໝາະສົມກັບຮີດຄອງປະເພນີຂອງຊາດ, ບັນດານັກຄົ້ນຄ້ວາ, ຄຸ້ມຄອງວັດທະນະທຳຢູ່ ຫວຽດນາມ ໄດ້ມີຂໍ້ຕົກລົງກ່ຽວກັບການຈັດຕັ້ງພິທີເຂົ້າຊົງ, ເຄື່ອງຂອງບູຊາ, ເຄື່ອງນຸ່ງ, ການແຕ່ງຕົວ, ດົນຕີ, ການໃຫ້ພອນ… ປອ ລືວມິງຈີ້, ປະທານສະພາມໍລະດົກວັດທະນະທຳ ທັງລອງ - ຮ່າໂນ້ຍ, ຖືວ່າ:
“ການເຂົ້າຊົງແມ່ນຕ້ອງດຳເນີນໃຫ້ຖືກຕ້ອງບໍ່ໃຫ້ປ່ຽນຮູບເດີມ, ນັບທັງປະຕິກິລິຍາ ແລະ ສຳນວນບົດເພງ. ພິເສດແມ່ນບໍ່ໄດ້ຫັນເປັນການຄ້າ. ເພີ່ມທະວີການໂຄສະນາ ແລະ ຄຸ້ມຄອງ, ປັບປຸງ, ປະກອບຄວາມເຫັນ ເພາະວ່າວັດທະນະທຳເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືແມ່ນການເຄື່ອນໄຫວດ້ານຈິດວີນຍານ“.
ເຄື່ອງນຸ່ງຖືໃນການເຂົ້າຊົງ ກໍ່ແມ່ນຄວາມງາມຂອງການເຫຼື້ອມໃສບູຊາພະແມ່
(ພາບ: Lan Anh/VOV5)
ກະຊວງວັດທະນະທຳກິລາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ ຫວຽດນາມ ກໍ່ໄດ້ປະກາດ “ລາຍການດຳເນີນງານແຫ່ງຊາດ ກ່ຽວກັບການປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍຄຸນຄ່າມໍລະດົກວັດທະນະທຳບໍ່ມີຮູບຮ່າງ ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ ໄລຍະ 2017 - 2020“, ຕາມນັ້ນແລ້ວ, ນັບແຕ່ປີ 2017 – 2019 ແມ່ນປະຕິບັດບັນດາການເຄື່ອນໄຫວສັງຄົມກ່ຽວກັບພິທີການເຂົ້າຊົງ, ຟື້ນຟູການເຄື່ອນໄຫວຂອງພິທີງານບຸນຈຳນວນໜຶ່ງ, ຮຽບຮຽງ, ຄົ້ນຄ້ວາ, ຫັນເປັນເອກະສານ, ສ້າງເວັບໄຊກ່ຽວກັບການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່. ໃນໄລຍະແຕ່ປີ 2020 - 2022 ແມ່ນປະຕິບັດການສອນຂັບລຳ, ໂຄສະນາມໍລະດົກ, ສຳເລັດ ແລະ ອັບເດັດການກວດກາຮຽບຮຽງແຫ່ງຊາດ ກ່ຽວກັບການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູເວົ້າສະເພາະ ແລະ ການບູຊາພະແມ່ຢູ່ ຫວຽດນາມ ເວົ້າລວມ. ສາດສະດາຈານ, ປອ ໂງດຶກທິ້ງ, ຜູ້ອຳນວຍການສູນຄົ້ນຄ້ວາ ອະນຸລັກຮັກສາວັດທະນະທຳເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືຂອງ ຫວຽດນາມ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ຊອກຫາວິທີຄຸ້ມຄອງຢ່າງເໝາະສົມເພື່ອໃຫ້ປະຊາຊົນມີສະຕິກວ່າໃນການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືຂອງເຂົ້າເຈົ້າ. ສິ່ງສຳຄັນແມ່ນການກະທົບຂອງວັດທະນະທຳນີ້ ເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າປ່ຽນແປງເອງ ແລະ ມີສະຕິຮັບຜິດຊອບຕໍ່ມໍລະດົກ ແລະ ການປົກປັກຮັກສາມໍລະດົກກວ່າ. ພຶດຕິກຳຕົວຈິງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ, ຖ້າປະຊາຊົນບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມແມ່ນບໍ່ສາມາດປະຕິບັດສຳເລັດໄດ້.“
ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູ ສະແດງໃຫ້ເຫັນຈິດໃຈປອງດອງຊາດ. ທຸກຄົນລ້ວນແຕ່ສາມາດເຂົ້າຮ່ວມໄດ້, ໂດຍບໍ່ຈຳແນກທ່າອ່ຽງດ້ານການເມືອງ, ສາສະໜາ, ອາຍຸ, ເພດ, ອາຊີບ. ການອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍຄຸນຄ່າມໍລະດົກ “ການເຫຼື້ອມໃສເຊື່ອຖືບູຊາພະແມ່ຕາມຝູຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ“ ປະກອບສ່ວນເພີ່ມທະວີທີ່ຕັ້ງ, ບົດບາດຂອງມໍລະດົກວັດທະນະທຳທີ່ມີຕໍ່ສັງຄົມ, ສ້າງຄວາມຮັ່ງມີໃຫ້ວັດທະນະທຳທີ່ມີຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບຂອງຫວຽດນາມ ກໍ່ຄືຂອງມວນມະນຸດ.