ບຸນເຕັດກໍແມ່ນໂອກາດເພື່ອໃຫ້ທຸກຄົນໄປທ່ຽວຫຼິ້ນຢູ່ຫຼາຍແຫ່ງ
(ພາບ: vanhoadoisong)
|
ປະຈຸບັນໄວໜຸ່ມຫວຽດນາມມີຄວາມສຳນຶກວ່າ “ພັກຜ່ອນເພື່ອໄປຫຼິ້ນບຸນເຕັດ” ຫາກບໍ່ແມ່ນເວົ້າວ່າ “ ຮັບປະທານອາຫານບຸນເຕັດ”ອີກແລ້ວ. ເມື່ອບຸນເຕັດວຽນມາ, ພວກໄວໜຸ່ມມັກພັກຜ່ອນ, ໄປທ່ຽວຫຼິ້ນຫຼືເຮັດວຽກງານເຄື່ອນໄຫວ ສັງຄົມເພື່ອເປີດກ້ວາງວິໄສທັດ ແລະ ຄວາມເຂົ້າໃຈແທນທີ່ການຕ້ອນຮັບບຸນເຕັດໃນຂອບເຂດຄອບຄົວຕາມປະເພນີ.
ນີ້ແມ່ນປີທີ 4 ຊື່ງຄອບຄົວຂອງນາງ ກາວທິເລແອງ ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ ໄດ້ຕ້ອນຮັບບຸນເຕັດ(ໝາຍເຖິງ ບຸນປີໃໝ່ປະຈຳຊາດ) ຢູ່ ຊາປາ ແຂວງ ລາວກາວ. ນາງ ກາວທິເລແອງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ການເດີນທາງເຊັ່ນນັ້ນ ໄດ້ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ຜົວເມຍ ແລະ ລູກເຕົ້າຂອງນາງໄດ້ພັກຜ່ອນ, ເພີ່ມຄວາມອົບອຸ່ນໃນຄອບຄົວ ແລະ ສຳຄັນກ່ວານັ້ນ ແມ່ນລູກ 2 ຄົນຂອງນາງໄດ້ມີໂອກາດໄດ້ເຫັນທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງເປັນຈິງ, ໄດ້ຄົ້ນຫາການດຳລົງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນຢູ່ເຂດຕ່າງໆຂອງປະເທດຊາດ. ນາງ ກາວທິເລແອງ ເວົ້າວ່າ :
“ ປີໃດກໍເຊັ່ນດຽວກັນ, ພວກລູກຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ຄອ່ຍຖ້າຮອດຍາມ ບຸນເຕັດ. ພວກມັນຫວັງໃຫ້ພໍ່ແມ່ພາໄປທ່ຽວຫຼິ້ນຢູ່ແດນໄກ. ແລະ ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຂັບລົດເອງໄປ. ນີ້ກໍແມ່ນເງື່ອນໄຂສະດວກເພາະເມື່ອໄປຮອດໃສ ກໍຢຸດແວຢາມຢູ່ແຫ່ງນັ້ນເພື່ອຊອກຮູ້ກ່ຽວກັບການດຳລົງຊີວິດຂອງຊາວທ້ອງຖິ່ນ. ປີນີ້, ພວກຂ້າພະເຈົ້າໃຫ້ເດັກນ້ອຍນຳເອົາເຄື່ອງນຸ່ງ, ປຶ້ມ, ສໍເພື່ອມອບໃຫ້ພວກເດັກຢູ່ຫັ້ນເປັນຂອງຂວັນບຸນເຕັດ”
ເມື່ອກ່ອນນີ້, ຜົວເມຍນາງ ກາວທິເລແອງ ພຽງແຕ່ຕ້ອນຮັບ ບຸນເຕັດຢູ່ເຮືອນ, ໄປອວຍພອນປີໃໝ່ຍາດຕິພີນ້ອງ, ໝູ່ເພື່ອນເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ປະຈຸບັນ, ໄດ້ມີລູກເຕົ້າແລ້ວ, ຄວາມສຳນຶກກ່ຽວກັບ ບຸນເຕັດໄດ້ປ່ຽນແປງສ່ວນໃດສ່ວນໜຶ່ງແລ້ວ. ນາງ ກາວທິເລແອງ ເປີດເຜີຍວ່າ :
“ ກ່ອນນີ້, ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນວ່າ ເລື່ອງເຮົາໄປທ່ຽວຫຼິ້ນໃນຊຸມມື້ບຸນເຕັດແມ່ນບໍ່ຄວນໄປ, ແຕ່ຄວາມຄຶດແບບນັ້ນ ກໍຄອ່ຍປ່ຽນແປງໄປເພາະເຫັນວ່າ ໃນຕະຫຼອດປີ, ເຮົາໄດ້ສະຫງວນຄວາມເອົາໃຈໃສ່ເຖິງຄອບຄົວ, ປູຍ່າ, ຍາດຕິພີນ້ອງແລ້ວ. ໃນຊຸມວັນບຸນເຕັດ, ເຮົາກໍຍັງຄົງໃຫ້ການເບິ່ງແຍງ, ແບ່ງປັນກັບທຸກໆຄົນ. ແຕ່ຖ້າຫາກເຮົາຖຶກຜູກຮັດກັບວຽກງານຕະຫຼອດເຊັ່ນນັ້ນ, ກໍຈະຖືກພາດໂອກາດລົງໄປຕົວຈິງ. ຕ້ອນຮັບບຸນເຕັດພ້ອມກັບຄອບຄົວຮອດວັນທີ 2 ແລະ ທີ 3ຂອງບຸນເຕັດ, ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຈະພາລູກເຕົ້າໄປທ່ຽວຫຼິ້ນຢູ່ແດນໄກ”
ສຳລັບ ອ້າຍ ວູ້ແທ່ງກົງ ປະກອບອາຊີບຖ່າຍຮູບແລ້ວ, ບຸນເຕັດແມ່ນຈຸດເວລາເພື່ອໃຫ້ລາວຖ່າຍເອົາບັນຍາກາດທີ່ສວຍງາມຢູ່ທຸກແຖບຖິ່ນຂອງປະເທດຊາດ. ວັນທີ 3 ບຸນເຕັດປີນີ້, ອ້າຍຈະໄປຍົງເຂດຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອເພື່ອຖ່າຍເອົາຮູບດອກຄາຍ. ອ້າຍ ວູ້ແທ່ງກົງ ເວົ້າວ່າ :
“ ສຳລັບຜູ້ທີ່ມີຄວາມມົວເມົາກັບອາຊີບຖ່າຍຮູບ, ເມົາມົວກັບການທ່ອງທ່ຽວ ນັ້ນ, ບຸນເຕັດແມ່ນໂອກາດເພື່ອຖ່າຍເອົາຮູບທີ່ງາມທີ່ສຸດ. ສຳລັບຊາວທ້ອງຖິ່ນຢູ່ແຫ່ງຕ່່າງໆທີ່ເຮົາໄປ, ເຂົາເຈົ້າຈະນຸ່ງຊຸດອາພອນທີ່ສວຍງາມ, ຢູ່ຫັ້ນຈະຈັດງານບຸນດ້ວຍການລະຫຼິ້ນຫຼາຍຢ່າງໃນໂອກາດ ບຸນເຕັດ. ດິນຟ້າອາກາດ, ກາລະເວລາ ແລະ ກາລະເທສະໃນຍາມ ບຸນເຕັດແມ່ນພິເສດກ່ວາໝູ່ຊຶ່ງແມ່ນຈຸດເວລາທີ່ຕົ້ນໄມ້ໃບຫຍ້າພາກັນແຕກດອກອອກໜໍ່, ໃບໜ້າສີຕາຂອງທຸກໆຄົນຕ່່າງກໍຍິ້ມແຍມແຈ່ມໃສ”
ສ່ວນນາງ ທູເຮືອງ ພະລາກອນສັງກັດບໍລິສັດສື່ສານແຫ່ງໜຶ່ງຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ ມີຄວາມຫວັງນຳຄວາມມ່ວນຊື່ນມາສູ່ພວກເດັກກຳພ້າ, ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ຢູ່ປຽວໃນໂອກກາດ ບຸນເຕັດ. ນາງ ທູເຮືອງເວົ້າວ່າ :
“ ຊຸມມື້ ບຸນເຕັດ, ໃຜໆກໍເບີກບານມ່ວນຊື່ນ. ພວກເດັກກໍມັກນຸ່ງໂສ້ງເສື້ອໃໝ່, ຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ຕ່່າງກໍດີໃຈພ້ອມກັບພວກລູກຫຼານ. ແຕ່ຢູ່ຕາມບັນດາສູນຊ່ວຍເຫຼືອມະນຸດສະທຳ ມີພຽງແຕ່ບັນດາຜູ້ຄົນທີ່ມີຊາຕາອາພັບ. ນ້ອງເອງ ກໍຢາກເຮັດສິ່ງໃດສິ່ງໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມໝາຍເພື່ອແບ່ງປັນກັບເຂົາເຈົ້າ. ເຮັດໄດ້ເຊັ່ນນັ້ນ, ນ້ອງຮູ້ສຶກວ່າ ລະດູບານໃໝ່ເພີ່ມຄວາມອົບອຸ່ນ ແລະ ສວຍງາມຂຶ້ນ”
ເຖິງວ່າມີການເຄື່ອນໄຫວຕ້ອນຮັບ ບຸນເຕັດຢູ່ໄກບ້ານກໍຕາມ, ແຕ່ບັນດາເພື່ອນໜຸ່ມຄື ນາງ ກາວທິເລແອງ, ນາງ ທູເຮືອງຫຼື ທ້າວ ວູ້ແທ່ງກົງ ກໍລ້ວນແຕ່ຮັກສາບັນດາຈຸດວັດທະນະທຳ, ຮີດຄອງປະເພນີໃນຊຸມມື້ ບຸນເຕັດຂອງຊາດຫວຽດນາມ. ນາງ ກາວທິເລແອງ ຢາກໃຫ້ລູກເຕົ້າຂອງຕົນມີຄວາມເຂົ້າໃຈກ່ວາກ່ຽວກັບສິ່ງດັ່ງກ່າວ. ນາງໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ ພວກລູກຂອງຂ້າພະເຈົ້າກໍຄ່ອຍໆເຕີບໃຫຍ່ຂຶ້ນ, ນອກຈາກການຕ້ອນຮັບ ບຸນເຕັດ, ກະກຽມ ບຸນເຕັດ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າກໍເຄີຍແນະນຳໃຫ້ລູກເຕົ້າກ່ຽວກັບວິທີຫໍ່ເຂົ້າຕົ້ມໝູ , ເຮັດໝູຢໍ, ແລະ ວຽກງານຕ່າງໆ. ”
ແຕ່ລະປີເມື່ອ ບຸນເຕັດວຽນມາ, ນາງ ທູເຮືອງພັດເຫັນຕົນເອງເຕີບໃຫຍ່ຂຶ້ນ. ແຕ່ເຮືອງ ກໍບໍ່ຫຼົງລືມບັນດາຮີດຄອງປະເພນີໃນຊຸມມື້ບຸນເຕັດ. ນາງດີໃຈເມື່ອເລືອກເອົາຊຸດເຄື່ອງນຸ່ງໃໝ່ເພື່ອນຸ່ງໃນຍາມ ບຸນເຕັດ ແລະ ຄ່ອຍຖ້າປູຍ່າ, ພໍ່ແມ່ອວຍພອນປີໃໝ່ດ້ວຍຊອງລີ່ຊີ່. ພິເສດນາງມັກໄປເລາະຫຼິ້ນໃນຄຳຄືນສົ່ງທ້າຍປີເກົ່າຕ້ອນຮັບປີໃໝ່. ນາງ ທູເຮືອງເວົ້າວ່າ :
“ ຈຸດເວລາ ສົ່ງທ້າຍປີເກົ່າຕ້ອນຮັບປີໃໝ່ ແມ່ນສັກກະຫຼະບູຊາທີ່ສຸດ. ປີໃດກໍເຊັ່ນດຽວກັນ, ເຖິງວ່າມັກໄປທ່ຽວເລາະຫຼິ້ນຢູ່ຕາມຖະໜົນ ຮັບຊົມຜູ້ຄົນຍ່າງໄປມາ, ທິວທັດຢູ່ຕາມຫົນທາງກໍຕາມ, ແຕ່ກໍຍັງຄົງຢາກກັບເມືອເຮືອນຕ້ອນຮັບຈຸດເວລາທຳອິດຂອງປີໃໝ່ພ້ອມກັບປູຍ່າ, ພໍ່ແມ່. ຂ້າພະເຈົ້າມັກຟັງຄຳອວຍພອນປີໃໝ່ທີ່ປູຍ່າ, ພໍ່ແມ່ສະຫງວນໃຫ້ແກ່ຕົນ. ສ່ວນຂ້າພະເຈົ້າກໍໄດ້ກະກຽມຂອງຂວັນທີ່ມີຄວາມໝາຍເພື່ອມອບໃຫ້ພວກເພິ່ນແລ້ວ”
ໄວໜຸ່ມຫວຽດນາມມີຄວາມນຶກຄິດ ແລະ ວິທີກະທຳທີ່ແຕກຕ່າງກັບຄົນລຸ່ນກ່ອນ, ແຕ່ເຂົາເຈົ້າຍັງຄົງເຄົາລົບຮັກສາບັນດາຮີດຄອງປະເພນີທີ່ດີງາມໃນຊຸມມື້ບຸນເຕັດ ຊຶ່ງແທດເໝາະກັບທ່າອຽງຂະຫຍາຍຕົວ. ຄວາມໝາຍທີ່ສັກກະຫຼະບູຊາ, ຄວາມງາມດ້ານວັດທະນະທຳຂອງບຸນປີໃໝ່ປະຈຳຊາດ ຍັງຄົງຝັງເລິກໃນດວງໃຈຂອງຊາວຫວຽດນາມແຕ່ລະຄົນ.