ເຍື່ອງອາຫານປີ້ງໄຄຂອງຊາວເຜົ່າໄທດຳ
(ພາບ:subattrang.com)
(vovworld)-ອາຫານການກິນແມ່ນສິ່ງສຳຄັນອັນດັບໜຶ່ງເມື່ອແຂກທ່ອງທ່ຽວມາຢ້ຽມຢາມຕ່າງເຂດ.ຜ່ານອາຫານພິເສດສະເພາະຂອງແຕ່ລະເຂດແຄ້ວນຈະຊ່ວຍໃຫ້ພວກເພື່ອນຊອກຮູ້ທາງດ້ານວັດທະນະທຳ, ຮີດຄອງປະເພນີຂອງຊາວທ້ອງຖິ່ນແຫ່ງນັ້ນ. ແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນພັດມີບັນດາອາຫານການກິນ ທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງໃຜຂອງມັນ.
ເມື່ອເວົ້າເຖິງດ້ານອາຫານການກິນຂອງຊາວເຜົ່າໄທດຳ ກໍແມ່ນເວົ້າເຖິງບັນດາເຍື່ອງອາຫານປີ້ງ. ຈາກຊີ້ນສັດລ້ຽງຫຼືອາຫານທະເລຫຼາຍປະເພດລ້ວນແຕ່ສາມາດນຳມາປີ້ງໄດ້. ໃນພາເຂົ້າຮອງຮັບແຂກຂອງຊາວເຜົ່າໄທດຳນັ້ນ, ປີ້ງປາ ແລະ ປິ້ງຊີ້ນສັດແມ່ນບັນດາເຍື່ອງອາຫານທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້. ຊີ້ນສັດຖືກຕັດເປັນຕອນນ້ອຍໆ, ເອືອບເຄື່ອງຫອມ,ເຄື່ອງເທດ, ແລ້ວເອົາໄປປີ້ງ. ຫຼືຊີ້ນຖືກຟັກໃຫ້ນ້ອຍ, ແລ້ວປົນກັບໄຂ່ໄກ່ ແລະ ຖືກຫໍ່ດ້ວຍໃບຕອງກ້ວຍ, ແລ້ວເອົາໄປປີ້ງ. ເມື່ອປີ້ງສຸກກໍມີກິ່ນຫອມ, ກິນຫຼາຍກໍບໍ່ເບື່ອເລີຍ. ໃນຊຸມວັນບຸນໃຫຍ່, ອາຫານປີ້ງ ແມ່ນສິ່ງທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ໃນພາເຂົ້າ. ປ້າ ລໍ່ທິເລື່ອງ ຢູ່ເມືອງດ້ຽນບຽນດົງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:“ ໃນຊຸມວັນບຸນເຕັດ, ເຍື່ອງອາຫານປີ້ງຊີ້ນແມ່ນຂາດບໍ່ໄດ້. ໃນບຸນເຕັດ ບໍ່ມີໃຜຫິວເຂົ້າ, ໃຜໆກໍໄດ້ກິນອີ່ມ, ດັ່ງນັ້ນປຸງແຕ່ງເຍື່ອງອາຫານແຫ້ງຈຶ່ງແທດເໝາະກ່ວາ. ກ່ອນນີ້ບໍ່ມີຕູ້ເຢັນ, ສ່ວນຫຼາຍມັກແຕ່ງອາຫານແຫ້ງເພື່ອກິນ. ປະຈຸບັນ, ມີຕູ້ເຢັນແລ້ວ, ກໍແຕ່ງໃຫ້ພໍກິນເທົ່ານັ້ນ, ສ່ວນຊິ້ນສົດກໍ່ມ້ຽນໄວ້ໃນຕູ້ເຢັນ, ເມື່ອໃດຕ້ອງການກິນກໍເອົາມາປຸງແຕ່ງ ”
ເມື່ອເວົ້າເຖິງເຍື່ອງອາຫານປີ້ງຊີ້ນ ແມ່ນຕ້ອງເວົ້າເຖິງເຍື່ອງປິ້ງປາຂອງຊາວເຜົ່າໄທດຳ. ປາຖືກເຮັດສະອາດ, ເອືອບກັບໝາກເຜັດ, ໝາກພິກໄທພ້ອມກັບເຄື່ອງຫອມ, ເຄື່ອງເທດ, ເມື່ອເຫັນຊີ້ນປາແຂງແລ້ວ ຈຶ່ງນຳໄປປີ້ງເທິງເຕົາປີ້ງ. ເມື່ອປາຖືກປີ້ງສຸກແລ້ວ, ຈະມີລົດຫອມເຮັດໃຫ້ແຂກຄົນຢາກຊີມເບິ່ງ ແລະ ຖ້າຫາກຜູ້ໃດທີ່ໄດ້ຊີມແລ້ວ, ແນ່ນອນວ່າຈະບໍ່ຫຼົງລືມເຍື່ອງອາຫານທີ່ແຊບນົວນີ້. ຍັງອີກອາຫານປິ້ງເຍື່ອງໜຶ່ງທີ່ພິເສດຊຶ່ງມີພຽງຢູ່ແຂວງດ້ຽນບຽນ, ເຊີນລາ, ນັ້ນແມ່ນປີ້ງໄຄ. ປ້າ ເລື່ອງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າເຍື່ອງອາຫານປີ້ງໄຄແຜ່ນຖືກປຸງແຕ່ງຢ່າງລະອຽດທີ່ສຸດ. ອາຫານເຍື່ອງນີ້ ຍັງສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມເກັ່ງກ້າສາມາດໃນການປຸງແຕ່ງອາຫານຂອງຊາວເຜົ່າໄທດຳອີກດ້ວຍ. ປ້າເລື່ອງໃຫ້ຮູ້ອີກວ່າ:“ ທຳອິດ, ເມື່ອໄຄຖືກເກັບມາ, ຕ້ອງລ້າງໃຫ້ສະອາດ ແລ້ວຄັ້ນໃຫ້ແຫ້ງ, ປົນກັບຜັກທຽມ, ຂີງ, ຜັກຫອມ, ໝາກພິກໄທ, ນ້ຳປາ, ແປ້ງນົວ...ແລ້ວກໍຫໍ່ດ້ວຍໃບຕອງກ້ວຍ ແລະ ເອົາໄປປີ້ງ. ທຸກໆຄອບຄົວຊາວເຜົ່າໄທດຳ ລ້ວນແຕ່ຮູ້ຈັກວິທີປຸ່ງແຕ່ງເຍື່ອງອາຫານນີ້. ຕ້ອງມີເຄື່ອງຫອມຄົບທຸກຢ່າງຈຶ່ງແຊບ. ນອກຈາກນຳໄປປີ້ງແລ້ວ, ກໍຍັງເອົາໄປຕາກແຫ້ງເພື່ອມ້ຽນໄວ້. ເມື່ອໃດຢາກກິນ, ກໍເອົາມາເຮັດຕົ້ມແກງກັບໄກ່, ແລະປີ້ງອີກດ້ວຍ ”
ສຳລັບຊາວເຜົ່າໄທດຳໃນແຂວງດ້ຽນບຽນແລ້ວ, ປີ້ງໄຄແມ່ນເຍື່ອງອາຫານທີ່ສະຫງວນສະເພາະແຕ່ແຂກພິເສດຂອງຄອບຄົວ. ອາຫານໄຄແຜ່ນແມ່ນມີຫຼາຍເຍື່ອງຄື: ປີ້ງໄຄ, ຈືນໄຄ, ແຕ່ພິເສດກ່ວາໝູ່ຍັງຄົງແມ່ນເຍື່ອງປິ້ງໄຄໂດຍຖືກເອືອບກັບເຄື່ອງຫອມຫຼາຍຢ່າງກ່ອນທີ່ນຳໄປປີ້ງ. ປີ້ງໄຄແມ່ນເຍື່ອງອາຫານມີຄຸນປະໂຫຍດບຳລຸງສຸຂະພາບ, ສາມາດແກ້ຜິດ, ແກ້ຮ້ອນ, ແລະ ກັນພະຍາດຄວາມດັນເລືອດສູງ......ປີ້ງໄຄແມ່ນເຍື່ອງອາຫານ ທີ່ແຊບນົວ ແລະ ພິເສດ, ແຕ່ມັນຂຶ້ນກັບແຕ່ລະລະດູ. ປ້າເລື່ອງໃຫ້ຮູ້ຕື່ມອີກວ່າ:“ ຮອດລະດູໜາວ ຈຶ່ງມີໄຄ, ສ່ວນລະດູຮ້ອນແມ່ນບໍ່ມີ. ໃນລະຫວ່າງເດືອນ ຕຸລາຫາເດືອນທັນວາ, ແມ່ນຍາມທີ່ໄຄແຊບກ່ວາໝູ່. ຖ້າຫາກບໍ່ຕົກໃນໄລຍະ ດັ່ງກ່າວ, ໄຄຈະເຫຼືອງ, ກິນກໍບໍ່ແຊບເລີຍ, ຕ້ອງຕາກໃຫ້ແຫ້ງ ແຕ່ກໍບໍ່ແຊບຄືກິນໄຄສົດ ”
ນອກຈາກບັນດາເຍື່ອງອາຫານປີ້ງແລ້ວ, ຊາວເຜົ່າໄທດຳຍັງສາມາດປຸງແຕ່ງເຄື່ອງຫອມເພື່ອກິນກັບບັນດາເຍື່ອງອາຫານຕົ້ມ, ໜື້ງ, ຕຳສົ້ມດ້ວຍລົດຊາດພິເສດ. ເມື່ອໄປທ່ອງທ່ຽວດ້ຽນບຽນ, ແຂກທ່ອງທ່ຽວຍັງຈະມີໂອກາດໄດ້ຊີມບັນດາ ເຍື່ອງອາຫານໂດຍປຸງແຕ່ງຈາກຊີ້ນໄກ່ທີ່ເປັນຕາກິນທີ່ສຸດ. ໄກ່ຢູ່ແຫ່ງນີ້ຖືກປ່ອຍຕາມໂນນພູ, ດັ່ງນັ້ນຊີ້ນຂອງມັນແຊບທີ່ສຸດ. ສ່ວນ ສະລາດຊີ້ນໄກ່ກໍແມ່ນເຍື່ອງອາຫານດຶງດູດໃຈບັນດານັກທ່ອງທ່ຽວທີ່ມາຈາກຕ່າງແຂວງ. ລຸງ ກາວັນຢິ້ງ ຢູ່ເມືອງດ້ຽນບຽນດົງເວົ້າວ່າ:“ເຍື່ອງອາຫານນີ້ແມ່ນປຸ່ງແຕ່ງຈາກຊີ້ນໄກ່ປົນກັບເຄື່ອງຫອມພື້ນເມືອງ, ມີເຜັດ, ມີຫວານ, ມີຂົມ ແລະ ສົ້ມ. ເຄື່ອງຫອມເຫຼົ່ານັ້ນຈະຊ່ວຍບຳລຸງລະບົບຕອມພາຍໃນຮ່າງກາຍ. ພໍ່ແມ່ພີນ້ອງຊາວບ້ານໄປເຮັດໄຮ່ທັງວັນກໍບໍ່ເຫັນນ້ຳເຫື່ອອອກເລີຍ”
ສ່ວນເຂົ້າໜຽວກໍແມ່ນເຍື່ອງອາຫານທີ່ມີມາແຕ່ດົນນານຂອງຊາວເຜົ່າໄທດຳ. ຊາວເຜົ່າໄທດຳມີວິທີໜື້ງເຂົ້າດ້ວຍໝໍ້ເຮັດດ້ວຍໄມ້. ເມື່ອເຂົ້າຖືກໜື້ງສຸກແລ້ວ, ຈະຍັດໃສ່ຕິບເຂົ້າເພື່ອຮັກສາຄວາມອຸ່ນ ແລະ ຄວາມໜຽວໃຫ້ເຂົ້າໜຽວ. ຊາວເຜົ່າໄທດຳກິນເຂົ້າໜຽວໃນແຕ່ລະວັນປຽບເໝືອນປະຊາຊົນເຂດທົ່ງພຽງກິນເຂົ້າຈ້າວ. ອີງຕາມແຕ່ລະລະດູ, ຊາວເຜົ່າໄທດຳປຸ່ງແຕ່ງອາຫານຕ້ອນຮັບແຂກດ້ວຍສິນພິເສດຫຼາຍຊະນິດຄື: ໜໍ່ໄມ້, ຜັກກາດ ແລະ ອື່ນໆໂດຍຖືກຈິ້ມກັບນ້ຳແຈ່ວ ມີໝາກເຜັດ, ຫົວຂ່າ, ເກືອ ແລະ ຜັກຫອມອີກດ້ວຍ.
ກໍເຊັ່ນດຽວກັນກັບຊາວເຜົ່າກິງທີ່ບັນດາເຍື່ອງອາຫານຕ້ອງມີນ້ຳຈິ້ມນັ້ນ, ຊາວເຜົ່າໄທດຳກໍມີນ້ຳແຈ່ວສະເພາະຂອງຕົນຊຶ່ງປະກອບດ້ວຍເກືອ, ແປ້ງນົວ, ໝາກເຜັດສົດ, ຜັກຫອມປ້ອມ ແລະອື່ນໆ. ທັງໝົດເຫຼົ້ານັ້ນຖືກນຳໄປຕຳໃຫ້ແຫຼກແລະ ກາຍເປັນນ້ຳແຈວ, ເມື່ອກິນຈະມີລົດເຜັດ ແລະ ຫອມພິເສດ. ໃນພາເຂົ້າຂອງຊາວເຜົ່າໄທດຳມີອາຫານຫຼາຍເຍື່ອງ, ແຕ່ລະເຍື່ອງລ້ວຍແຕ່ມີລົດຊາດພິເສດສະເພາະ. ຖ້າຫາກພວກເພື່ອນມີໂອກາດໄປຢ້ຽມຢາມແຂວງດ້ຽນບຽນ, ແນ່ນອນວ່າຈະໄດ້ຊິມບັນດາເຍື່ອງອາຫານພື້ນເມືອງຂອງຊາວທ້ອງຖິ່ນທີ່ເຂັ້ມຂົ້ນໄປດ້ວຍລົດຊາດພິເສດທີ່ມີມາແຕ່ບູຮານນະການ. ນີ້ແມ່ນສິ່ງທີ່ປະທັບໃຈສຳລັບແຂກທ່ອງທ່ຽວຢ່າງແທ້ຈິງ.