(vovworld) - ການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດພວມມີເກີດຂຶ້ນໃນຂອບເຂດທົ່ວໂລກ. ໃນຄວາມມານະພະຍາຍາມປົກປ້ອງສິດຂອງມະນຸດຕໍ່ໜ້າຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດເຖິງສິດຂອງເດັກ, ເຊິ່ງແມ່ນບັນດາເປົ້າໝາຍຖືກສ່ຽງໄພສູງກ່ວາເພີ່ນ, ຕໍ່ໜ້າບັນດາຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ໄພພິບັດທຳມະຊາດ ແລະ ບັນດາປະກົດການອາກາດທີ່ຮ້າຍແຮງ. ຜູ້ຕາງໜ້າຂອງ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຍົກອອກສິ່ງດັ່ງກ່າວຄືດັ່ງບົດຮຽນພຶດຕິກຳຕົວຈິງທີ່ກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນຄັ້ງທີ 34 ຂອງສະພາສິດທິມະນຸດ, ເຊິ່ງດຳເນີນໃນລະຫວ່າງວັນທີ 28/2 – 24/3/2017, ຢູ່ເຊີແນວ, ປະເທດ ສະວິດ. ບົດຂຽນຂອງບັນນາທິການ ທູຮວາ “ການປົກປ້ອງສິດທິຂອງເດັກຕໍ່ໜ້າຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ.”
ຮອງລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ຫວຽດນາມ ຮ່າກິມງອກ (ເບື້ອງຂວາ) ແລະ ຄະນະຜູ້ແທນ ຫວຽດນາມ ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມຂັ້ນສູງສຸດທີ 31 ສະພາສິດທິມະນຸດ ສປຊ
(ພາບ:Tố Uyên/TTXVN)
|
ຕາມການຄາດຄະເນກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດຂອງລັດຖະບານ ຫວຽດນາມ ແລ້ວ, ຮອດປີ 2100, ອຸນຫະພຸມສະເລ່ຍໃນແຕ່ລະປີຈະເພີ່ມຂຶ້ນປະມານ 2 ອົງສາ C ເມື່ອທຽບໃສ່ອຸນຫະພຸມຢູ່ບັນດາທົດສະວັດທ້າຍຂອງສະຕະວັດທີ 20. ຮອດປີ 2100, ຄາດວ່າ ຄວາມຮ້ອນຄັ້ງຕ່າງໆຈະເພີ່ມຂຶ້ນ, ປະລິມານຝົນຕົກໃນແຕ່ລະປີຈະເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະ ຄາດວ່າຝົນຕົກໜັກ ແລະ ນ້ຳຖ້ວມກໍ່ຈະເພີ່ມຂຶ້ນ.
ເດັກນ້ອຍນອນໃນກຸ່ມເປົ້າໝາຍຖືກສ່ຽງໄພສູງກ່ວາເພີ່ນ
ຫວຽດນາມ ຢື່ນອັນດັບທີ 13 ໃນຈຳນວນ 170 ປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບຖືວ່າຖືກຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດໃນຮອບເວລາ 30 ປີຕໍ່ໜ້າງ່າຍ ແລະ ແມ່ນໜຶ່ງໃນຈຳນວນ 16 ປະເທດມີ “ຄວາມສ່ຽງໄພສູງສຸດ” ຍ້ອນອັດຕາຜູ້ທຸກຍາກອຶດຫິວສູງ, ພົນລະເມືອງໜາແໜ້ນ, ຖືກຜົນສະທ້ອນຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດງ່າຍ, ຂຶ້ນກັບດິນກະສິກຳທີ່ຖືກນ້ຳຖ້ວມ ແລະ ໄພແຫ້ງແລ້ງງ່າຍ. ເຂດທົ່ງພຽງແມ່ນ້ຳຂອງແມ່ນໜຶ່ງໃນ 3 ສະຖານທີ່ຈຸດສຸມ “ຖືກຄວາມສ່ຽງໄພສູງ” ໃນໂລກກ່ຽວກັບຈຳນວນພົນລະເມືອງມີໄພຂາດ ບ່ອນຢູ່ອາໄສຍ້ອນນ້ຳທະເລຂຶ້ນສູງ. ຮອດປີ 2050, ຄາດວ່າມີປະຊາຊົນຢູ່ເຂດນີ້ປະມານ 1 ລ້ານຄົນມີໄພຂາດບ່ອນຢູ່ອາໄສ.
ກໍ່ເຊັນດ່ຽວກັບບັນດາປະເທດພວມພັດທະນາອື່ນໆ, ເດັກນ້ອຍ ຫວຽດນາມ ນອນໃນຈຳນວນບັນດາເປົ້າໝາຍຖືກຜົນສະທ້ອນຢ່າງໜັກໜ່ວງທີ່ສຸດຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ເຖິງວ່າພວກນ້ອງແມ່ນບັນດາເປົ້າໝາຍມີການພົວພັນໜ້ອຍເຖິງສາຍເຫດກໍ່ໃຫ້ເກີດການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ. ບັນດາຄວາມສ່ຽງກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດເຊິ່ງເດັກນ້ອຍປະເຊີນໜ້າມີຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບ, ລວມມີ ບັນດາຜົນສະທ້ອນໂດຍກົງຄື: ລົມໄຕ້ຟຸນ, ພາຍຸລົມແດງ ແລະ ອຸນຫະພຸມເພີ່ມຂຶ້ນ, ຫລຸດລົງໂດຍກະທັນຫັນ ຕະຫຼອດຮອດບັນດາຜົນສະທ້ອນຈາກການສຶກສາ, ຄວາມເຄັ່ງຕຶງດ້ານຈິດຕະ ແລະ ບັນດາຄວາມຫຍຸ້ງຍາກກ່ຽວກັບທາດບຳລຸງ. ດັ່ງນັ້ນ, ການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດອາດຈະສົ່ງຜົນສະທ້ອນເຖິງສິດຂອງເດັກຈາກຫຼາຍແງ່ມູມ, ນັບທັງດ້ານສຸຂະພາບ, ຊີວິດ, ການສຳຜັດກັບການສຶກສາ, ສາທາລະນະສຸກ, ເສດຖະກິດຄອບຄົວ…
ສ້າງຍຸດທະສາດຮັບມືກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດຕ້ອງຖືເອົາເດັກນ້ອຍເປັນໃຈກາງ
ການສ້າງຍຸດທະສາດຮັບມືກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ຕ້ອງຖືເອົາເດັກນ້ອຍເປັນໃຈກາງແມ່ນການຢັ້ງຢືນຂອງທ່ານຮອງລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ຮ່າກິມງອກ, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນ ຫວຽດນາມ, ທີ່ວາລະປຶກສາຫາລືຂັ້ນສູງກ່ຽວກັບຜົນກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດສຳລັບເດັກນ້ອຍ ເມື່ອວັນທີ 2/3/2017 ທີ່ສະພາສິດທິມະນຸດ ສປຊ. ທ່ານຮອງລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ ຮ່າກິມງອກ ເນັ້ນໜັກ 3 ເນື້ອໃນເຊິ່ງ ຫວຽດນາມ ບຸລິມະສິດໃນການຮັບປະກັນສິດຂອງເດັກນ້ອບຕໍ່ໜ້າຜົນກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ. ນັ້ນແມ່ນ: ສ້າງບັນດານະໂຍບາຍຮັບມືກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດຖືເອົາເດັກນ້ອຍເປັນໃຈກາງ, ຍົກສູງສະຕິຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບຜົນກະທົບຂອງການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດສຳລັບເດັກນ້ອຍ ແລະ ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືສາກົນ, ພາກພື້ນໃນການຮັບມືກັບຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດສຳລັບເດັກ.
ໃນພຶດຕິກຳຕົວຈິງ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ປະສານສົມທົບບັນດາເນື້ອໃນກ່ຽວກັບສິດຂອງເດັກ ໃນນະໂຍບາຍແຫ່ງຊາດກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ຖືເລື່ອງແກ້ໄຂບັນດາຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດສຳລັບສິດຂອງເດັກໃນວິວັດທະນາການປະຕິບັດຂໍ້ຕົກລົງ ປາຣີ ກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ໂຄງການດຳເນີນງານ 2030 ເພື່ອການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ຫວຽດນາມ ກໍ່ມານະພະຍາຍາມຮ່ວມມືກັບກອງທຶນ ສປຊ ເພື່ອເດັກນ້ອຍ (UNICEF) ແລະ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືໃນການສ້າງຍຸດທະສາດຫລຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງຈາກໄພພິບັດທຳມະຊາດໂດຍຖືເອົາເດັກນ້ອຍເປັນໃຈກາງ. ຫວຽດນາມ ກໍ່ໄດ້ເພີ່ມທະວີການໂຄສະນາ ເພື່ອແນໃສ່ຍົກສູງຄວາມຮັບຮູ້ຂອງເດັກກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ສົ່ງເສີມເດັກເຂົ້າຮ່ວມ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນຄວາມມານະພະຍາຍາມຮັບມືກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດຢ່າງແທດຈິງ, ໄພພິບັດທຳມະຊາດ. ໜຶ່ງໃນບັນດາຈຸດພົ້ນເດັ່ນຂອງບັນຫານີ້ແມ່ນ ຫວຽດນາມ ໄດ້ມານະພະຍາຍາມລະດົມໂຮງຮຽນ, ຄອບຄົວ ແລະ ທົ່ວສັງຄົມປະກອບໃຫ້ເດັກບັນດາຄວາມຮູ້ພື້ນຖານກ່ຽວກັບສິ່ງແວດລ້ອມ, ການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ກໍ່ຄືບັນດາທັກສະຈຳເປັນເພື່ອຫລຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງຈາກໄພພິບັດທຳມະຊາດ.
ຫລຸດຜ່ອນຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດກັບສິດທິຂອງເດັກແມ່ນການເຊື່ອມຕໍ່ຂໍ້ລິເລີ່ມເຊິ່ງ ຫວຽດນາມ ຍົກອອກມາທີ່ສະພາສິດທິມະນຸດໃນໄລຍະທີ່ພວມເປັນສະມາຊິກໃນອາຍຸການ 2014 – 2016. ນີ້ກໍ່ແມ່ນເນື້ອໃນໄດ້ຮັບບຸລິມະສິດແຖວໜ້າຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນປະຈຸບັນ, ພິເສດແມ່ນໃນສະພາບການທີ່ ຫວຽດນາມ ພວມຢື່ນຕໍ່ໜ້າບັນດາສິ່ງທ້າທາຍຢ່າງໜັກໜ່ວງຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ໄພພິບັດທຳມະຊາດ.