ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງສະບັບປັບປຸງໄດ້ຖືກນຳມາຮັບເອົາຄຳເຫັນຈາກປະຊາຊົນນັບແຕ່ຕົ້ນອາທິດນີ້ ແລະ ຈະແກ່ຍາວເປັນເວລາ 3 ເດືອນ. ການປັບປຸງເພີ່ມເຕີມ ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງແມ່ນເພື່ອແນໃສ່ສ້າງ ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍນີ້ກາຍເປັນກົດໝາຍລວມຂອງລະບົບກົດໝາຍ ຊຶ່ງໄດ້ດັດສົມບັນດາການພົວພັນສັງຄົມໂດຍຖືກສ້າງຂຶ້ນຕາມຫຼັກການເສລີ, ສະໝັກໃຈ, ສະເໝີພາບ ແລະ ຮັບຜິບຊອບເອງລະຫວ່າງບັນດາຝ່າຍທີ່ເຂົ້າຮ່ວມ.
ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງສະບັບປັບປຸງລວມມີ 710 ມາດຕາ. ເມື່ອທຽບໃສ່ ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງປີ 2005, ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍຍັງຮັກສາ 265 ມາດຕາ, ປັບປຸງ 298 ມາດຕາ, ເພີ່ມເຕີມ 174 ມາດຕາ, ຍົກເລີກ 147 ມາດຕາ. ບັນດາບັນຫາຈຸດສຸມທີ່ຂໍຄຳເຫັນຈາກປະຊາຊົນກ່ຽວກັບ ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍ ແມ່ນລວມມີ: ໜ້າທີ່ຮັບຜິດຊອບຂອງອົງການທີ່ມີສິດອຳນາດໃນການປົກປ້ອງສິດພົນລະເຮືອນ, ສິດພົນລະເຮືອນຂອງສ່ວນບຸກຄົນ; ກຳນົດເວລາກ່ຽວກັບການສືບທອດ; ບັນດາຮູບແບບກຳມະສິດ….
ປະມວນກົດໝາຍທີ່ເປັນພື້ນຖານທີ່ສຸດໃນລະບົບກົດໝາຍຫວຽດນາມ
ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງມີທີ່ຕັ້ງບົດບາດສຳຄັນເປັນພິເສດ, ຊຶ່ງຄອບງຳກ່ຽວກັບກົດໝາຍຫຼາຍສະບັບອື່ນໆໃນລະບົບກົດໝາຍ, ສົ່ງຜົນກະທົບເຖິງບັນດາການພົວພັນແລກປ່ຽນທາງພົນລະເຮືອນໃນສັງຄົມ. ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງໄດ້ກຳນົດກ່ຽວກັບບັນດາຫຼັກການພື້ນຖານຂອງກົດໝາຍແພ່ງ, ທີ່ຕັ້ງບົດບາດດ້ານນິຕິທຳ, ມາດຖານດ້ານກົດໝາຍກ່ຽວກັບວິທີການປະພຶດຂອງສ່ວນບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ, ສິດ ແລະ ພັນທະກ່ຽວກັບສ່ວນບຸກຄົນ ແລະ ຊັບສິນຂອງສ່ວນບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນໃນບັນດາການພົວພັນທາງພົນລະເຮືອນ, ການສົມລົດ ແລະ ຄອບຄົວ, ການດຳເນີນທຸລະກິດ, ການຄ້າ, ການອອກແຮງງານ ແລະ ບັນດາການພົວພັນອື່ນໆຖືກສ້າງຂຶ້ນບົນພື້ນຖານສະເໝີພາບ, ເສລີພາບດ້ານເຈດຈຳນົງ, ຄວາມເປັນເອກະລາດທາງດ້ານຊັບສິນ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບເອງຂອງບັນດາບຸກຄົນ, ຫົວໜ່ວຍທີ່ມີການພົວພັນ. ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງສະບັບປັບປຸງໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບເຖິງຊີວິດສັງຄົມທຸກດ້ານ, ນັກທະນາຍຄວາມ ຫງວຽນຈ້ອງຕິ ອະດີດຫົວໜ້າຄະນະນັກທະນາຍຄວາມນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ :
“ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງແມ່ນປະມວນກົດໝາຍທີ່ສຳຄັນກວ່າໝູ່ໃນລະບົບກົດໝາຍຂອງລັດຫວຽດນາມ. ເພາະວ່າພາຍຫຼັງທີ່ມີລັດຖະທຳມະນູນນັ້ນ, ສິດທັງໝົດຂອງພົນລະເມືອງກ່ຽວກັບກຳມະສິດ, ສິດພົນລະເຮືອນຂອງສ່ວນບຸກຄົນຊຶ່ງໄດ້ສະແດງອອກໃນປະມວນກົດໝາຍແພ່ງຜ່ານທຸກໆສິດຜົນປະໂຫຍດທີ່ຕິດແທດຕົວຈິງຂອງພົນລະເມືອງແຕ່ລະຄົນ, ອົງການນິຕິບຸກຄົນແຕ່ລະແຫ່ງລ້ວນແຕ່ຖືກສະແດງອອກຜ່ານປະມວນກົດໝາຍແພ່ງ. ດັ່ງນັ້ນ, ການປັບປຸງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບລັດຖະທຳມະນູນ ແມ່ນຖືກຕ້ອງ. ພວກເຮົາຊົມເຊີຍແຜນນະໂຍບາຍດັ່ງກ່າວ”
ເພີ່ມເຕີມຫຼາຍຈຸດໃໝ່ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຕົວຈິງ
ໃນ 10 ບັນຫາທີ່ເປັນຈຸດສຸມທີ່ຖືກນຳມາຮັບເອົາຄຳເຫັນຈາກປະຊາຊົນ ໄດ້ກຳນົດກ່ຽວກັບຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງບັນດາອົງການທີ່ມີສິດອຳນາດໃນການປົກປ້ອງສິດພົນລະເຮືອນ, ສິດພົນລະເຮືອນຂອງສ່ວນບຸກຄົນ; ຈຸດເວລາກຳນົດກຳມະສິດ; ບັນດາຮູບແບບກຳມະສິດ….ນີ້ແມ່ນບັນດາບັນຫາທີ່ຍັງມີຄຳເຫັນແຕກຕ່າງກັນໃນຫາງສຽງ. ທ່ານຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີຫວຽດນາມ ຫງວຽນຊວນຟຸກ ຊີ້ແຈ້ງວ່າ :
“ ໃນການປັບປຸງເທື່ອນີ້, ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງຄວນສະແດງໃຫ້ເຫັນ 2 ທັດສະນະທີ່ສຳຄັນ, ນັ້ນແມ່ນຕ້ອງກາຍເປັນພື້ນຖານດ້ານນິຕິທຳຂອງລະບົບກົດໝາຍ, ດັດປັບບັນດາການພົວພັນລະຫວ່າງສວ່ນບຸກຄົນ, ຫົວໜ່ວຍຕ່າງໆແບບສະເໝີພາບ, ຕົກລົງກັນເອງ, ແລະ ຮັບຜິດຊອບເອງ. ທີ 2 ແມ່ນຕ້ອງກາຍເປັນ ປະມວນກົດໝາຍຂອງພື້ນຖານເສດຖະກິດຕະຫຼາດຕາມກຳນົດທິດສັງຄົມນິຍົມ. ເອົາໃຈໃສ່ເຖິງການສືບທອດ, ເສີມຂະຫຍາຍບັນດາຂໍ້ກຳນົດທີ່ມີສີສັນສະເພາະ ແລະ ສົມເຫດສົມຜົນຂອງກົດໝາຍແພ່ງຫວຽດນາມ, ສາມາດຕອບສະໜອງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຕົວຈິງຂອງປະເທດຊາດ ”
ເພື່ອໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບເນື້ອໃນຈິດໃຈຂອງລັດຖະທຳມະນູນປີ 2013, ຮ່າງປະມວນກົດໝາຍແພ່ງສະບັບປັບປຸງ ໄດ້ກຳນົດສ່ວນບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນສະເໜີສານຈົ່ງແກ້ໄຂກໍລະນີຕ່າງໆໃນກຳນົດເວລາທີ່ກົດໝາຍໄດ້ກຳນົດ; ເມື່ອໝົດກຳນົດເວລານັ້ນ, ຫາກສ່ວນບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນຈຶ່ງມີຄຳສະເໜີ ແທນທີ່ປະຕິເສດແກ້ໄຂຄືກົດໝາຍໄດ້ກຳນົດໃນປະຈຸບັນນັ້ນ, ສານຍັງຄົງຮັບແກ້ໄຂ. ນັກທະນາຍຄວາມ ຫງວຽນຈ້ອງຕິ ອະດີດຫົວໜ້າຄະນະນັກທະນາຍຄວາມນະຄອນຮ່າໂນ້ຍ ໄຈ້ແຍກວ່າ :
“ ລັດເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດເຖິງສິດທີ່ແທ້ຈິງຂອງປະຊາຊົນ, ມັນສອດຄ່ອງກັບສິດພົນລະເຮືອນຊຶ່ງລັດຖະທຳມະນູນປີ 2013 ໄດ້ປັບປຸງ. ໃນປະມວນກົດໝາຍແພ່ງຄັ້ງນີ້, ລັດເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດເຖິງການຮັບປະກັນສິດ ແລະ ພັນທະຂອງພົນລະເມືອງ. ”
ປະມວນກົດໝາຍແພ່ງແມ່ນ ປະມວນກົດໝາຍໃຫຍ່, ເປັນພື້ນຖານໃນລະບົບກົດໝາຍຫວຽດນາມ. ການປັບປຸງກວ່າ 200 ມາດຕາຂອງ ປະມວນກົດໝາຍແມ່ນວຽກງານທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ, ສາມາດຕອບສະໜອງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຕົວຈິງ, ຮັບໃຊ້ການພັດທະນາຂອງປະເທດຊາດ ກໍຄືໄປທັນກັບວິວັດການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບສາກົນທີ່ນັບມື້ນັບເລິກເຊິ່ງ ແລະ ກວ້າງຂວາງ .