( vovworld ) – ປະເທດຊູດັງໃຕ້ ຊື່ງແມ່ນປະເທດໜຸ່ມແໜ້ນກ່ວາໝູ່ ຢູ່ອາຟຼິກາຕາເວັນອອກ ຫາກໍ່ຈັດພິທີລະນຶກ 1 ປີແຫ່ງວັນປະກາດເອກະລາດ (9/7/2011-9/7/2012). ປະຈຸບັນ, ຊູດັງໃຕ້ ພວມຕ້ອງປະເຊີນໜ້າກັບບັນດາຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ທັງທາງດ້ານການເມືອງ ແລະ ເສດຖະກິດ. ຕໍ່ໄປແມ່ນບົດຂຽນຂອງນັກຂ່າວ Anh Huyen ທີ່ພາກຫົວເລື່ອງວ່າ: ຊູດັງໃຕ້ ພາຍຫຼັງວັນປະກາດເອກະລາດເປັນເວລາ 1 ປີ.
ປະເທດໜຸ່ມແໜ້ນກ່ວາໝູ່ໃນໂລກລະນຶກວັນຊາດ
(ພາບ:tintucthoitrang.com.vn)
ວັນທີ 9/7/2011, ຊູດັງໃຕ້ ໄດ້ປະກາດເອກະລາດຢ່າງເປັນທາງການ, ແຍກອອກຈາກປະເທດສາທາລະນະລັດຊູດັງ, ຢຸດຕິເສິກກາງເມືອງທີ່ແກ່ຍາວມາເປັນເວລາເກືອບເຄິ່ງສັດຕະວັດລະຫວ່າງສອງພາກໃຕ້-ເໜືອ. ຫວນຄືນປະຫວັດສາດ, ພາຍຫຼັງໄດ້ຮັບເອກະລາດເມື່ອປີ 1956 ຈາກການປົກຄອງຂອງອີຢີບ, ອຳນາດການປົກຄອງຢູ່ພາກເໜືອຊູດັງ ໄດ້ຊົມໃຊ້ບັນດາເຂດດິນທີ່ມີທ່າໄດ້ປຽບດ້ານພູມມີປະເທດ ການເມືອງ ໂດຍປະຫວັດສາດປະໄວ້ໃຫ້ ແລະ ສິດຜົນປະໂຫຍດດ້ານການເມືອງ, ເສດຖະກິດທັງໝົດ ລ້ວນແຕ່ເຕົ້າໂຮມໃນອຳນາດການປົກຄອງລັດຕ່າງໆຢູ່ພາກເໜືອ. ການແບ່ງແຍກຂອງຊູດັງ ໄດ້ເລີ່ມມາຈາກຂະນະທີ່ຜູ້ຕາງໜ້າໃຫ້ແກ່ອຳນາດກການປົກຄອງຢູ່ພາກໃຕ້ເຫັນວ່າ ຕົນເອງບໍ່ມີສິດດ້ານການເມືອງ ແລະ ຈຳເປັນຕ້ອງຍາດເອົາທີ່ຕັ້ງບົດບາດດ້ານການເມືອງເທົ່າທຽມກັບອຳນາດກການປົກຄອງຢູ່ພາກເໜືອ ແລະ ອົງການຂະບວນການປົດປ່ອຍຊາດຊູດັງ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ. ພາຍຫຼັງຫຼາຍທົດສະຫວັດຖືກຕົກເຂົ້າສູ່ສະພາບເສິກກາງເມືອງ, ອົງການຂະບວນການປົດປ່ອຍຊາດຊູດັງ ກໍ່ຍາດໄດ້ສິດຄວບຄຸມເຂດດິນແດນທາງພາກໃຕ້ຂອງປະເທດ ແລະ ໃນວັນທີ 9/7/2011, ຊູດັງໃຕ້ ໄດ້ປະກາດເປັນປະເທດເອກະລາດຢ່າງເປັນທາງການ ແລະ ມີນະຄອນຫຼວງແມ່ນ ຢູບາ
ປະຊາຊົນຊູດັງໃຕ້ ຈັດພິທີລະນຶກວັນຊາດ
(ພາບ: baomoi.com)
ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ພາຍຫຼັງທີ່ຄວາມໄຝ່ຝັນຍາດເອົາເອກະລາດໄດ້ປະກົດຜົນເປັນຈິງແລ້ວ, ປະເທດໜຸ່ມແໜ້ນນີ້ ໄດ້ປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ, ການທ້າທາຍນາໆປະການ. ພາຍຫຼັງ 1 ປີ, ການປະທະກັນຢູ່ເຂດຊາຍແດນ ແລະ ການປະທະກັນກ່ຽວກັບດ້ານຜົນປະໂຫຍດເສດຖະກິດ ຍັງຄົງແມ່ນບັນດາບັນຫາບໍ່ສາມາດແກ້ໄຂໄດ້ລະຫວ່າງຊູດັງ ແລະ ຊູດັງໃຕ້ ອັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ພາກພື້ນນີ້ຍາມໃດກໍ່ຢູ່ໃນສະພາບຈະເກີດໄພສົງຄາມ. ກ່ອນອື່ນໝົດແມ່ນຂໍ້ຂັດແຍ້ງກ່ຽວກັບການແບ່ງຜົນປະໂຫຍດຈາກນ້ຳມັນ. ຄາດວ່າ, ປະລິມານສະສົມນ້ຳມັນຂອງຊູດັງ ແມ່ນປະມານ 6,7 ຕື້ຖັງ/ປີ (ໃຫ່ຍອັນດັບທີ 3 ຢູ່ອາຟຼິກາ). ເຖິງວ່າພາກໃຕ້ມີບໍ່ນ້ຳມັນໃຫ່ຍຫຼາຍແຫ່ງກໍ່ຕາມ ແຕ່ພາກເໜືອພັດຄວບຄຸມທໍ່ສົ່ງນ້ຳມັນສາຍໜື່ງດຽວ ທີ່ອະນຸຍາດໃຫ້ສົ່ງອອກນ້ຳມັນດິບໄປຍັງປະເທດຕ່າງໆຜ່ານທະເລແດງ. ຕາມສັນຍາສັນຕິພາບກ່ຽວກັບການຢຸດຕິເສິກກາງເມືອງລະຫວ່າງສອງພາກໃຕ້-ເໜືອ ຊື່ງລົງນາມເມື່ອປີ 2005 ແລ້ວ, ແຫຼ່ງປະໂຫຍດຈາກນ້ຳມັນໄດ້ຈັດແບ່ງຢ່າງສະເໝີ ດ້ວຍອັດຕາມສ່ວນ 50/50. ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ພາກໃຕ້ຢາກປ່ຽນແທນວິທີການຈັດແບ່ງນີ້ ດ້ວຍເລື່ອງຈ່າຍຄ່າຂົນສົ່ງຜ່ານເຂດພາກເໜືອ. ແຕ່ວ່າ ນັບແຕ່ລົງນາມໃນສັນຍາສັນຕິພາບເມື່ອປີ 2005 ມາຮອດປະຈຸບັນ, ສອງຝ່າຍໄດ້ເຈລະຈານຳກັນເປັນຫຼາຍຄັ້ງກ່ຽວກັບບັນຫານີ້ ແຕ່ບໍ່ທັນບັນລຸໄດ້ໝາກຜົນລະອຽດໃດໆ.
ກ່ອນທີ່ປະກາດເອກະລາດ, ຊູດັງໃຕ້ ໄດ້ຮັບປະມານ 70% ປະລິມານນ້ຳມັນສະສົມ, ສ່ວນ 30% ທີ່ຍັງເຫຼືອແມ່ນຂອງຊູດັງ. ແຕ່ວ່າ, ພາຍຫຼັງແບ່ງແຍກກັນ, ຊູດັງ ຢາກໃຫ້ຊູດັງໃຕ້ ຕ້ອງເສຍເງິນໃຫ້ນ້ຳມັນຜ່ານປະເທດນີ້ 36 ໂດລາສະຫະລັດ/ຖັງ ໃນຂະນະນັ້ນ, ຊູດັງໃຕ້ ພຽງແຕ່ເຫັນດີຈາຍ 1 ໂດລາສະຫະລັດເທົ່ານັ້ນ. ການໂຕ້ຖຽງກັນເຫຼົ່ານີ້ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ພື້ນຖານເສດຖະກິດສອງປະເທດ ລ້ວນແຕ່ຖືກເສຍຫາຍ, ພິເສດແມ່ນຊູດັງໃຕ້. ຍ້ອນຂາດແຫຼ່ງລາຍຮັບຕົ້ນຕໍຈາກນ້ຳມັນ, ພ້ອມກັບສະພາບໄພສໍ້ລາດບັງຫຼວງເກີດຂຶ້ນຢ່າງກ້ວາງຂວາງ ເຮັດໃຫ້ເສດຖະກິດຊູດັງ ຕົກເຂົ້າສູ່ສະພາບຊຸດໂຊມ, ໄພເງິນເຟີ້ເພີ່ມຂຶ້ນສູງ, ການຜະລິດກະສິກຳຖືກຢຸດສະງັກ….
ຮ່ອງຮອຍໃນການປະທະກັນຢູ່ຊູດັງໃຕ້
(ພາບ:baomoi.com)
ນອກຈາກການຈັດແບ່ງຜົນປະໂຫຍດຈາກແຫຼ່ງນ້ຳມັນ, ການວາງແຜນຜັງເສັ້ນຊາຍແດນລະຫວ່າງຊູດັງ ແລະ ຊູດັງໃຕ້ ກໍ່ຍັງແມ່ນບັນຫາກໍ່ໃຫ້ເຫີດການໂຕ້ຖຽງກັນ. ບັນດາການປະທະກັນຢູ່ເຂດຊາຍແດນ ແລະ ການບຸກໂຈມຕີຄັ້ງຕ່າງໆ ໄດ້ທຳລາຍຄວາມມານະພະຍາຍາມສັນຕິພາບ. ໃນ 1 ປີຜ່ານມາ, ທຸກໆແຜນການເຈລະຈາ ແລະ ຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງປະຊາຄົມໂລກ ລ້ວນແຕ່ຖືກທຳລາຍ. ການປະທະກັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ຊູດັງໃຕ້ ຕົກເຂົ້າສູ່ສະພາບວິກິດການມະນຸດສະທຳອັນຮ້າຍແຮງ, ປະຊາຊົນນັບໝື່ນໆຄົນຕ້ອງດຳລົງຊີວິດໃນສະພາບທຸກຍາກລຳບາກ, ຕ້ອງຍ້າຍອອກຈາກບ້ານເກີດເມືອງນອນ….
ກ່ອນນີ້ 1 ປີ, ປະຊາຊົນຊູດັງໃຕ້ ມີຄວາມປິຕິຊົມຊື່ນຍ້ອນຍາດໄດ້ເອກະລາດ. ເກືອບຄືວ່າ ຊູມປີເດືອນສົງຄາມ ແລະ ຄວາມອຶດຫີວທຸກຍາກໄດ້ຜ່ານຜ່າໄປແລ້ວ ແຕ່ປະຈຸບັນ, ປະເທດນີ້ພວມຕົກເຂົ້າສູ່ສະພາບສົງຄາມ ແລະ ເກີດວິກິດການທັນຍາຫານ ແລະ ນ້ຳຄືນໃໝ່, ອີກເທື່ອ 1 ສາຍເຫດບໍ່ແມ່ນເລີ່ມມາຈາກການຂາດແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ຫາກຍ້ອນຄວາມປະລາໄຊດ້ານການເມືອງ. ປະຈຸບັນ, ປະຊາຊົນຕ້ອງກີງເກືອກລີເລືອເພື່ອຄົງຕົວ, ຕ້ອງປະເຊີນໜ້າກັບໄພອຶດຫີວ, ເກີດໂລກລະບາດ, ລູກລະເບີດ, ການໃຊ້ຄວາມຮຸນແຮງ. ຫາງສຽງພວມລໍຄອຍໝາກຜົນຂອງການເຈລະຈາລະຫວ່າງສອງປະເທດໃນວັນທີ 2/8 ທີ່ຈະມາເຖິງນີ້ ຊື່ງແມ່ນກຳນົດເວລາໂດຍສະຫະພັນອາຟຼິກກາຍົກອອກມາ, ສອງຝ່າຍຈະຊອກຫາສຽງເວົ້າລວມໄດ້ ເພື່ອແກ້ໄຂການປະທະກັນ. ຄວາມຫວັງກ່ຽວກັບປະເທດຊູດັງໃຕ້ ຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ, ປະຊາຊົນມີຄວາມອີ່ມໜຳສຳລານ, ເດັກນ້ອຍທຸກຄົນໄດ້ໄປຮຽນ ພາຍຫຼັງເກີດການປະທະກັນເປັນເວລາເກືອບ 5 ທົດສະວັດນັ້ນ, ບໍ່ຮູ້ວ່າຍາມໃດຈຶ່ງປະກົດຜົນເປັນຈິງໄດ້?