ເຂດກາຊາຢູ່ຕາເວັນອອກກາງໃນຊຸມມື້ທີ່ຜ່ານມາ ພັດດຸເດືອນຍິ່ງຂຶ້ນຍ້ອນບັນດາການບຸກໂຕມຕີທາງອາກາດຂອງອິດສະຣາແອນ ອັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ສາມັນຊົນນັບຮ້ອຍຄົນຖືກເສຍຊີວິດ. ເກືອບ 6 ປີ ພາຍຫຼັງການປະທະກັນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ສຸດໃນພາກພື້ນ, ອິດສະຣາແອນ ແລະ ປາແລັດສຕິນ ພັດອີກເທື່ອໜຶ່ງຢືນຢູ່ຕໍ່ໜ້າສະພາບເກີດສົງຄາມ. ບັນດາການຜັນແປໃນປະຈຸບັນຢູ່ເຂດກາຊາ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ໂດຍບໍ່ຫົວຊາຕໍ່ທຸກຄວາມມານະພະຍາຍາມຂອງປະຊາຄົມໂລກ, ສັນຕິພາບຢູ່ ຕາເວັນອອກກາງຍາກທີ່ຈະຊອກຫາໄດ້ ແລະ ເປັນສິ່ງທີ່ເຫີນຫ່າງຢູ່.
ຊາວປາແລັດສຕີນພາກັນແຫ່ສົບຂອງຄອບຄົວໜຶ່ງຖືກອິດສະຣາແອນ
ຍິງຕາຍ (ພາບ: reuters) |
ເຖິງວ່າກຸ່ມ ຮາມາດ ແລະ ອິດສະຣາແອນເຫັນດີເຄົາລົບສັນຍາຢຸດຍິງໃນເວລາ 5 ຊົ່ວໂມງຢູ່ເຂດກາຊາພາຍຫຼັງປະທະກັນຢ່າງດຸເດືອດເປັນເວລາ 9 ວັນ, ແຕ່ສັນຍາສະບັບນີ້ແມ່ນຖືກວົງການນັກໄຈ້ແຍກສັງເກດວ່າແມ່ນບໍ່ແນ່ນອນ, ມັນມີເວລາພຽງພໍໃຫ້ປະຊາຊົນຢູ່ເຂດກາຊາສະສົມວັດຖຸເຄື່ອງຂອງທີ່ຈຳເປັນ. ກ່ອນໜ້ານັ້ນ, ສັນຍາຢຸດຍິງໂດຍອີຢິບເປັນຄົນກາງໄກ່ເກ່ຍ ກໍໄດ້ຖືກທຳລາຍ.
ກ່ອນໜ້ານັ້ນ, ກຸ່ມ ຮາມາດ ກໍໄດ້ນຳສະເໜີຢຸດຍິງໃນໄລຍະ 10 ປີເພື່ອແລກເອົາບັນດາເງື່ອນໄຂຄື ປ່ອຍຕົວນັກໂທດປາແລັດສຕິນຊຶ່ງພວມຖືກຝ່າຍອິດສະຣາແອນກັກຂັງ, ເປີດບັນດາດ່ານຊາຍແດນລະຫວ່າງເຂດກາຊາ ແລະ ອິດສະຣາແອນ, ອະນຸຍາດໃຫ້ສິນຄ້າຜ່ານແດນ ແລະ ປະຊາຊົນໄປມາຫາສູ່ກັນ ແລະ ມີການຕິດຕາມກວດກາຂອງສາກົນສຳລັບທ່າກຳປັ່ນ ກາຊານ ແທນທີ່ຖືກອິດສະຣາແອນປິດລ້ອມຄືໃນປະຈຸບັນ. ມອບໂອນບັນດາເຂດດິນທີ່ອິດສະຣາແອນຢຶດຄອງ. ແຕ່ຂໍ້ສະເໜີນີ້ ບໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມເຫັນດີຈາກຝ່າຍອິດສະຣາແອນ.
ເປັນຫຍັງ 2 ລັດບໍ່ອາດຄົງຕົວໃນສັນຕິພາບ?
ການປະທະກັນຢູ່ເຂດກາຊາໄດ້ລະເບີດຂຶ້ນນັບແຕ່ພາຍຫຼັງເຫດລອກຈັບຕົວ ແລະ ສັງຫານເດັດນ້ອຍຊາວອິດສະຣາແອນ 3 ຄົນເມື່ອເດືອນ 6 ແລະ ເຫດສັງຫານເດັກນ້ອຍຊາວປາແລັດສຕິນຄົນໜຶ່ງຢູ່ເຢລູຊາແລມ ໃນການກະທຳທີ່ຖືກຖືວ່າແມ່ນເພື່ອແກ້ແຄ້ນ. ໃນທັນທີ່ , ອິດສະຣາແອນໄດ້ເປີດບັ້ນບຸກໂຈມຕີເຂົ້າເຂດກາຊາ ແນໃສ່ສະກັດກັ້ນບັນດາການບຸກໂຈມຕີດ້ວຍລູກຈະຫຼວດຂອງບັນດານັກຮົບກຸ່ມ ຮາມາດທີ່ແນໃສ່ເຂດດິນແດນອິດສະຣາແອນ, ອັນໄດ້ເຮັດໃຫ້ມີຜູ້ເສຍຊີວິດ 250 ຄົນ ແລະ ກວ່າ 1.570 ຄົນໄດ້ຮັບບາດເຈັບ.
ແຕ່ຄວາມຂັດແຍ້ງລະຫວ່າງກຸ່ມ ຮາມາດ ແລະ ອິດສະຣາແອນຍັງຄົງຕົວມາແຕ່ດົນນານແລ້ວ. ໃນຂະນະທີ່ຂະບວນການ ຟາຕາຢູ່ປາແລັດສຕິນໄດ້ຮັບຖືວ່າ ແມ່ນອົງການນິຍົມຄວາມສະຫງົບ, ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກອາເມລິກາ ແລະ ຝ່າຍຕາເວັນຕົກນັ້ນ, ກຸ່ມ ຮາມາດຍາມໃດກໍຖືກຖືແມ່ນອົງການກໍ່ການຮ້າຍສຳລັບອາເມລິກາ, ອິດສະຣາແອນ ແລະ EU. ອາເມລິກາ , ຝ່າຍຕາເວັນຕົກ ແລະ ອິດສະຣາແອນກໍ່ກຳລັງດັນໃຫ້ກຸ່ມ ຮາມາດຕ້ອງປາສະຈາກການຕໍ່ສູ້ດ້ວຍອາວຸດ, ຮັບຮູ້ລັດຊາວຢິວ ແລະ ເຄົາລົບບັນດາສັນຍາທີ່ໄດ້ເຊັນກັບອິດສະຣາແອນ, ແຕ່ກຸ່ມ ຮາມາດຍັງຄົງເດັດດຽວຮັກສາຫຼັກໝັ້ນແຂງກະດ້າງ. ການຈັບມືຄັ້ງປະຫວັດສາດລະຫວ່າງຂະບວນການ ຟາຕາ ແລະ ກຸ່ມ ຮາມາດເມື່ອທ້າຍປີ 2012 ຕົກລົງຢຸດຕິການປະທະກັນ ເພື່ອຈຸດໝາຍລວມສ້າງຕັ້ງລັດປາແລັດສຕິນເອກະລາດນັ້ນ, ສືບຕໍ່ແມ່ນການໂມງບາດຄ້ອນແຮງໃສ່ອາເມລິກາ ແລະ ອິດສະຣາແອນ. ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີອິດສະຣາແອນ ເບຊາມິນ ເນຕາຢາຮູ ໃນຄາວນັ້ນ ໄດ້ເອີ້ນສັຍຍານີ້ ແມ່ນໄຊຊະນະຂອງລັດທິກໍ່ການຮ້າຍ. ແລະ ນັບແຕ່ນັ້ນເປັນຕົ້ນມາ, ການປະທະກັນໄດ້ເກີດຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນ່ືອງຢູ່ເຂດກາຊາ ຂະນະທີ່ຝ່າຍໜຶ່ງບໍ່ຫົວຊາຕໍ່ການຄັດຄ້ານການກໍ່ສ້າງເຂດຕັ້ງຖິ່ນຖານຄົງທີ່ໃຫ້ຊາວຢິວ, ສ່ອນອີກຝ່າຍໜຶ່ງແມ່ນເດັດດຽວບໍ່ຍອມຮັບການຄົງຕົວຂອງລັດອິດສະຣາແອນ.
ມານະພະຍາຍາມຊອກຫາວິທີການແກ້ໄຂໃຫ້ແກ່ການປະທະກັນຢູ່ເຂດກາຊາ
ການປະທະກັນລະຫວ່າງອິດສະຣາແອນ ແລະ ປາແລັດສຕິນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນແຮງໃນຊຸມມື້ທີ່ຜ່ານມາ, ພວມເຮັດໃຫ້ທັງປະຊາຄົມໂລກມີຄວາມວິຕົກກັງວົນ. EU ແລະ ສັນນິບາດອາຣັບ ໄດ້ຮຽກຮ້ອງບັນດາຝ່າຍຈົ່ງລະງັບໃຈ ແລະ ຢຸດຍິງໃນທັນທີ່. ສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງສະຫະປະຊາຊາດກໍສະແດງ ຄວາມວິຕົກກັງວົນຢ່າງເລິກເຊິ່ງຕໍ່ຊາຕະກຳຂອງສາມັນຊົນໃນການປະທະກັນລະຫວ່າງ ອິດສະຣາແອນ ແລະ ປາແລັດສຕິນ. ໃນຂະນະນັ້ນ, ໂຄສົກທຳນຽບຂາວໄດ້ກ່າວເຕືອນ ແທນອາວີບ ບໍ່ຄວນດຳເນີນບໍ່ວ່າການບຸກໂຈມຕີທາງບົກຄັ້ງໃດແນໃສ່ເຂດກາຊາ. ສ່ວນປະທານາທິບໍດີ ປາແລັດສຕິນ ອາບບາດ ພວມມີການເຄື່ອນໄຫວທາງການທູດຢ່າງລຽນຕິດຢູ່ອີຢິບ, ຕວກກີ ແນໃສ່ຊອກຫາວິທີການແກ້ໄຂຊົ່ວຄາວໃຫ້ແກ່ສະຖານະການຢູ່ເຂດກາຊາ.
ການປະທະກັນທີ່ນອງເລືອດຍົງຄົງເກີດຂຶ້ນຢູ່ເຂດກາຊາ
ໃນຂະນະທີ່ປະຊາຄົມໂລກພວມຮີບຮ້ອນຊຸກຍູ້ການຊອກຫາວິທີການແກ້ໄຂໃຫ້ແກ່ສະຖານະການຢູ່ເຂດກາຊານັ້ນ, ການປະທະກັນທີ່ນອງເລືອດຍົງຄົງເກີດຂຶ້ນຢູ່ເຂດນີ້. ປະຈຸບັນ, ການບຸກໂຈມຕີທາງອາກາດຂອງ ອິດສະຣາແອນ ໄດ້ກໍ່ຄວາມເສຍຫາຍຢ່າງໜັກໜ່ວງ, ດ້ວຍເຮືອນ 560 ຫຼັງຖືກຍິງທຳລາຍ ແລະ ເຮືອນນັບພັນຫຼັງຖືກເປ່ເພ ແລະ ກວ່າ 17.000 ຄົນຢູ່ເຂດກາຊາຕ້ອງຍົກຍ້າຍເພື່ອຫຼົບໄພ.
ວົງການນັກໄຈ້ແຍກໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ ກຸ່ມ ຮາມາດມີສາຍພົວພັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນກັບອົງການອ້າຍນ້ອງຊາວມຸດສະລິມຢູ່ຫຼາຍປະເທດອາຣັບ, ພິເສດແມ່ນໄດ້ຮັບການໜູນຫຼັງຈາກອີຣານຢ່າງແຂງແຮງ, ການປະທະກັນຢູ່ເຂດກາຊາ ແມ່ນບໍ່ຖືກຈຳກັດໃນບໍລິເວນນີ້ເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແຜ່ລາມອອກສູ່ທົ່ວພາກພື້ນຕາເວັນອອກກາງໃນຊຸມມື້ທີ່ຈະມາເຖິງອີກດ້ວຍ. ຕາເວັນອອກກາງໃນປະຈຸບັນ, ພວມຢືນຢຸ່ຕໍ່ໜ້າການຜັນແປທີ່ສັບສົນ ແລະ ສັນຕິພາບຢູ່ພາກພື້ນນີ້ຍັງເປັນສິ່ງທີ່ເຫີນຫ່າງຢູ່.