ການຮັບປະກັນສິດສຳຜັດກັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານຂອງປະຊາຊົນ ແມ່ນບັນຫາເຊິ່ງຍາມໃດພັກ ແລະ ລັດຫວຽດນາມ ກໍ່ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດ, ຍ້ອນວ່ານີ້ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາສິດພື້ນຖານຂອງມະນຸດ. ແຕ່ບັນດາກຳລັງທີ່ເປັນປໍລະປັກ, ພວກປະຕິການຍາມໃດກໍ່ຕັ້ງໃຈບິດເບືອນ, ເສກສັກປັ້ນແຕ່ງຄວາມຈິງກ່ຽວກັບການປະຕິບັດບັນດາສິດພົນລະເມືອງ, ການເມືອງເວົ້າລວມ ແລະ ສິດສຳຜັດກັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານເວົ້າສະເພາະຢູ່ຫວຽດນາມ. ບັນດາຖ້ອຍທຳນອງບິດເບືອນ, ເສກສັກປັ້ນແຕ່ງດັ່ງກ່າວບໍ່ສາມາດບິດບັ້ງຄວາມຈິງທີ່ວ່າ ຍາມໃດຫວຽດນາມ ກໍ່ຮັບປະກັນບັນດາສິດພົນລະເຮືອນ, ການເມືອງເວົ້າລວມ ແລະ ສິດໄດ້ຮັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນທຸກຄົນ.

ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມ ໄດ້ສ້າງ ແລະ ປັບປຸງລະບົບກົດໝາຍໃຫ້ສົມບູນແບບ ເພື່ອແນໃສ່ຮັບປະກັນສິດຮັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານຂອງປະຊາຊົນໄດ້ເປັນຢ່າງດີກວ່າ. ນັ້ນແມ່ນບັນດາກົດໝາຍ, ດຳລັດຄື: ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍສື່ມວນຊົນ 2016; ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການສຳຜັດກັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານ 2016; ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍຄວາມປອດໄພທາງອິນເຕີແນັດ 2018; ດຳລັດເລກທີ 72/2013 ຂອງລັດຖະບານວ່າດ້ວຍ “ການຄຸ້ມຄອງ, ສະໜອງ, ນຳໃຊ້ການບໍລິການອິນເຕີແນັດ ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານທາງອິນເຕີແນັດ”… ບັນດາເອກະສານກົດໝາຍເຫຼົ່ານີ້ລ້ວນແຕ່ເຄົາລົບຫຼັກການອຳນາດກົດໝາຍສັງຄົມນິຍົມ, ຖືກຕ້ອງຕາມລັດຖະທຳມະນູນປີ 2013, ຮັບປະກັນສິດໄດ້ສຳຜັດກັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ສິດ ແລະ ເສລີພາບປະຊາທິປະໄຕຂອງສ່ວນບຸກຄົນ, ພົນລະເມືອງທາງອິນເຕີແນັດ.

ລະອຽດແມ່ນ: ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍສື່ມວນຊົນປີ  2016 ໄດ້ກຳນົດສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າຜ່ານສື່ມວນຊົນຂອງພົນລະເມືອງ ລວມມີ: ກ່າວຄຳເຫັນກ່ຽວກັບສະພາບການໂລກ ແລະ ປະເທດຊາດ, ເຂົ້າຮ່ວມປະກອບຄຳເຫັນກໍ່ສ້າງ ແລະ ປະຕິບັດແນວທາງແຜນນະໂຍບາຍຂອງພັກ, ນະໂຍບາຍ, ກົດໝາຍຂອງລັດ, ປະກອບຄຳເຫັນ, ຕຳໜິຕິຊົມ, ສະເໜີ, ຮ້ອງຟ້ອງຮ້ອງຟ້ອງໃນພາຫະນະສື່ມວນຊົນຂອງບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງຂອງພັກ, ລັດ, ອົງການຈັດຕັ້ງການເມືອງສັງຄົມ… ແລະ ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງ, ສ່ວນບຸກຄົນອື່ນໆ. ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການສຳຜັດກັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານປີ 2016 ກຳນົດວ່າ, ພົນລະເມືອງມີສິດໄດ້ຮັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານຢ່າງຄົບຖ້ວນ, ຊັດເຈນ, ທັນການ, ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນທັດສະນະ, ຮ້ອງຟ້ອງຮ້ອງຟ້ອງກ່ຽວກັບການກະທຳລະເມີດກົດໝາຍ. ສ່ວນກົດໝາຍວ່າດ້ວຍຄວາມປອດໄພທາງອິນເຕີແນັດປີ 2013 ໄດ້ຢືນຢັນຫຼັກການອຳນາດກົດໝາຍຂອງລັດຫວຽດນາມ ແມ່ນເຄົາລົບ ແລະ ຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດ, ໃນນັ້ນມີສິດໄດ້ສຳຜັດກັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານ…

ໃນຕົວຈິງ, ລັດຖະບານຫວຽດນາມ ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍລະບົບຮັບຂໍ້ສະເໜີຈາກປະຊາຊົນ, ວິສາຫະກິດຜ່ານປະຕູຖານຂໍ້ມູນເອເລັກໂຕນິກລັດຖະບານ. ແຕ່ລະປີ, ລັດຖະບານກໍ່ໄດ້ປະກາດຢ່າງເປີດເຜີຍກ່ຽວກັບດັດຊະນີການປະຕິຮູບລະບຽບການບໍລິຫານຂອງບັນດາອົງການບໍລິຫານລັດ ແລະ ດັດຊະນີຄວາມເພິ່ງພໍໃຈຂອງປະຊາຊົນສຳລັບການຮັບໃຊ້ຂອງອົງການບໍລິຫານລັດ. ລັດຖະບານໄດ້ ສ້າງຕັ້ງຄະນະກຳມະການແຫ່ງຊາດ, ຍູ້ໄວຄວາມຄືບໜ້າການກໍ່ສ້າງ “ລັດຖະບານເອເລັກໂຕນິກ”, ປະຕູຖານຂໍ້ມູນເອເລັກໂຕນິກຂອງບັນດາອົງການພາກລັດ, ເພື່ອແນໃສ່ສະໜອງການບໍລິການທາງອອນລາຍ, ເພື່ອໃຫ້ພະນັກງານ, ອົງການ, ການຈັດຕັ້ງ ເຈລະຈາໂດຍກົງກັບປະຊາຊົນ; ຜ່ານອິນເຕີແນັດ ປະຊາຊົນສາມາດສະແດງຄວາມຫວັງ, ຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາ, ສົ່ງຄຳເຫັນຕໍ່ພັກ, ອຳນາດການປົກຄອງ ເພື່ອແນໃສ່ຍົກສູງປະສິດທິຜົນວຽກງານຮັບຂໍ້ສະເໜີຈາກປະຊາຊົນ.

ເພື່ອແນໃສ່ຮັບປະກັນສິດໄດ້ຮັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານຂອງປະຊາຊົນ, ພັກ ແລະ ລັດຫວຽດນາມ ໄດ້ມີຫຼາຍແຜນນະໂຍບາຍ, ໃນນັ້ນມີການພັດທະນາສື່ມວນຊົນ, ການສື່ສານ. ສື່ມວນຊົນຫວຽດນາມ ມີການພັດທະນາໄວ ແລະ ຮອບດ້ານ, ນັບມື້ນັບສະແດງໃຫ້ເຫັນແຈ້ງບົດບາດແມ່ນຂົວເຊື່ອມຕໍ່ລະຫວ່າງພັກ, ລັດ ກັບປະຊາຊົນ, ແມ່ນເວທີປາໄສສັງຄົມທີ່ກວ້າງໃຫຍ່ເພື່ອເສີມຂະຫຍາຍປະຊາທິປະໄຕ; ແມ່ນຜູ້ປົກປ້ອງສິດຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທຳຂອງປະຊາຊົນ. ພິເສດ, ການກຳນົດທິດການພັດທະນາສື່ມວນຊົນຕາມຮູບແບບອົງການສື່ມວນຊົນຫຼາຍພາຫະນະ ໄດ້ສ້າງຄວາມສາມາດຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງໃຫ້ແກ່ການສົ່ງຂໍ້ມູນຂ່າວສານຂອງບັນດາອົງການສື່ມວນຊົນ, ປະກອບສ່ວນຮັບປະກັນສິດຖະແຫຼງຂ່າວ ແລະ ຮັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານຂອງປະຊາຊົນທາງອິນເຕີແນັດໄດ້ເປັນຢ່າງດີກວ່າ.

ການພັດທະນາບັນດາພາຫະນະສື່ມວນຊົນ ແລະ ອິນເຕີແນັດຢ່າງວ່ອງໄວນັ້ນ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າ, ສິດເສລີໃນການຖະແຫຼງຂ່າວຢູ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ມີບາດກ້າວປັບປຸງ, ພັດທະນາຢ່າງແຮງ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ກໍ່ຄືຫຼາຍປະເທດໃນໂລກ, ກົດໝາຍຫວຽດນາມ ໄດ້ກຳນົດຈຳກັດສິດເສລີໃນການປາກເວົ້າ, ສິດໄດ້ຖະແຫຼງຂ່າວ ແລະ ສິດໄດ້ຮັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານໃນບາງກໍລະນີ, ເໝາະສົມກັບສົນທິສັນຍາສາກົນກ່ຽວກັບບັນດາສິດພົນລະເຮືອນ ແລະ ການເມືອງ. ເລື່ອງຈຳກັດດັ່ງກ່າວແມ່ນເພື່ອເຄົາລົບບັນດາສິດຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ແລະ ຊອບທຳ, ອິດທິພົນຊື່ສຽງ, ກຽດສັກສີຂອງຄົນອື່ນ; ເພື່ອແນໃສ່ປົກປັກຮັກສາຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງຊາດ, ຄວາມເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ, ຄວາມປອດໄພໃນສັງຄົມ, ສຸຂະພາບຂອງປະຊາຊົນ ແລະ ຄຸນສົມບັດຂອງສັງຄົມ.

ບັນດາຜົນງານຂອງຫວຽດນາມ ໃນການຮັບປະກັນສິດທິມະນຸດທາງເຄືອຄ່າຍອີນເຕີແນັດ ນັ້ນ, ແຕ່ດົນນານມາແລ້ວໄດ້ຮັບການຮັບຮອງຈາກປະຊາຄົນສາກົນ ແລະ ປະກອບສ່ວນບໍ່ໜ້ອຍເຂົ້າໃນການພັດທະນາ, ການເຊື່ອມໂຍງສາກົນຂອງຫວຽດນາມ ໃນຫຼາຍປີຜ່ານມາ. ສະນັ້ນ, ເລື່ອງເສກສັ້ນປັ້ນແຕ່ງບັນດາຜົນງານດັ່ງກ່າວ ພຽງແຕ່ແມ່ນສຽງເວົ້າທີ່ບໍ່ມີມູນຄວາມຈິງຂອງພວກປະຕິການໃນສັງຄົມເທົ່ານັ້ນ.