ຫວຽດນາມ ແລະ ສະຫະພາບເອີລົບ (ອີຢູ) ໄດ້ສິ້ນສຸດການເຈລະຈາກ່ຽວກັບສັນຍາການຄ້າເສລີປີ 2015 ຢ່າງເປັນທາງການ. ຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງອີຢູ ແລ້ວ, ວິວັດການພິຈາລະນາບັນດາສັນຍາການຄ້າສາກົນຄື EVFTA ແມ່ນຜ່ານ 2 ໄລຍະ.

        ໄລຍະທີ 1, ຄະນະກຳມະການການຄ້າສາກົນຂອງອີຢູ ຈະກວດກາຄືນສັນຍາການຄ້າຢ່າງຮອບດ້ານ ເພື່ອຮັບປະກັນດ້ານຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ສະພາບດ້ານນິຕິກຳຢ່າງຄົບຖ້ວນ. ໄລຍະທີ 2, ຄະນະກຳມະການການຄ້າສາກົນ ຈະຍື່ນສະເໜີຕໍ່ລັດຖະສະພາເອີລົບ ເພື່ອຮັບຮອງເອົາ.

        ຖ້າຫາກບັນລຸໄດ້ຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມສ່ວນຫຼາຍຢູ່ລັດຖະສະພາເອີລົບ ນັ້ນ, EVFTA ຈະໄດ້ຮັບການຮັບຮອງເອົາໃນລະດູແລ້ງປີ 2018. ສະນັ້ນ, ເລື່ອງຮັບຮອງເອົາ ຫຼື ບໍ່ແມ່ນຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີຄວາມມານະພະຍາຍາມຈາກທັງ 2 ຝ່າຍ.

ບັນດາບາດກ້າວພື້ນຖານ

        ນັບແຕ່ເມື່ອ 2 ຝ່າຍສິ້ນສຸດການເຈລະຈາຢ່າງເປັນທາງການກ່ຽວກັບ EVFTA ມາຮອດປະຈຸບັນ, ຫວຽດນາມ ແລະ ອີຢູ ໄດ້ດຳເນີນວາລະປຶກສາຫາລື 2 ຝ່າຍຫຼາຍຄັ້ງ ເພື່ອຊອກຫາວິທີແກ້ໄຂບັນດາຂໍ້ຕິດຄັດ, ສ້າງຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການລົງນາມໃນເອກະສານດັ່ງກ່າວ. ປະຈຸບັນຍັງມີ 3 ບັນຫາ ເຊິ່ງຫວຽດນາມ ຄວນແກ້ໄຂ ນັ້ນແມ່ນ: ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນສົນທິສັນຍາ 3 ສະບັບຂອງອົງການແຮງງານສາກົນ (ILO) ກ່ຽວກັບການຮັບປະກັນສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການອອກແຮງງານຢ່າງສະເໝີພາບ, ຮັບປະກັນຜົນປະໂຫຍດຢ່າງມີຍຸຕິທຳໃຫ້ແກ່ຄົນງານ. ຕໍ່ຈາກນັ້ນແມ່ນບັນຫາສະພາບແວດລ້ອມໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ. ສຸດທ້າຍແມ່ນສ້າງກາລະໂອກາດໃຫ້ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມ, ບັນດາອົງການບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານ, ບັນດາກຸ່ມໃຫ້ຄຳປຶກສາໃນການທາບທາມຄວາມເຫັນໃຫ້ບັນດາລັດຖະບານໃນວິວັດການປະຕິບັດ EVFTA. 2 ຝ່າຍພວມຕັ້ງໜ້າປຶກສາຫາລືເພື່ອຊອກຫາມາດຕະການແກ້ໄຂ 3 ບັນຫາດັ່ງກ່າວຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.

        ໃນຂະນະນັ້ນ, ໃນການໄປປະຕິບັດງານຄັ້ງຫຼ້າສຸດຢູ່ສະຫະພາບເອີລົບ, ວັນທີ 01 – 02 ທັນວາ ຂອງທ່ານລັດຖະມົນຕີກະຊວງອຸດສາຫະກຳການຄ້າ ເຈີ່ນຕ໋ວນແອງ, 2 ຝ່າຍໄດ້ເຫັນດີສືບຕໍ່ບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມເພື່ອບັນລຸໄດ້ຄວາມເປັນເອກະພາບກ່ຽວກັບບັນຫາທີ່ຍັງຄົງຄ້າງຂອງສັນຍາໂດຍໄວ. ຕາມນັ້ນແລ້ວ, ຫວຽດນາມ ແລະ ອີຢູ ໄດ້ເປັນເອກະພາບນຳກັນວ່າ ໂຄງປະກອບສັນຍາ ຖືກແບ່ງອອກເປັນ 2 ພາກສ່ວນການຄ້າ, ການລົງທຶນ ແລະ ກົນໄກແກ້ໄຂການຂັດແຍ້ງກັນດ້ວຍຄວາມປາດຖະໜາຢາກຊຸກຍູ້ການໃຫ້ສັດຕະຍາບັນບັນດາເນື້ອໃນກ່ຽວກັບການຄ້າຕາມວິວັດການທີ່ໄດ້ວາງອອກຕາມສິດອຳນາດ ແລະ ກົນໄກກົດໝາຍຂອງອີຢູໂດຍໄວ. ດ້ວຍວິທີນີ້, ຫວຽດນາມ ຈະມີກາລະໂອກາດລົງນາມ ແລະ ປະຕິບັດ EVFTA ກ່ຽວກັບດ້ານການຄ້າຢ່າງໄວກວ່າໃນຊຸມປີ 2018, 2019. ບັນດາເນື້ອໃນກ່ຽວຂ້ອງເຖິງການລົງທຶນ ແລະ ກົນໄກແກ້ໄຂການຂັດແຍ້ງກັນຈະສືບຕໍ່ປະຕິບັດໃຫ້ສຳເລັດ ແລະ ດຳເນີນບັນດາລະບຽບການໃຫ້ສັດຕະຍາບັນໃນຊຸມປີຕໍ່ໆໄປ.

ການຕີລາຄາຢ່າງຕັ້ງໜ້າຈາກບັນດາສະມາຊິກອີຢູ

        ບັນດາຄວາມພະຍາຍາມຂອງລັດຖະບານຫວຽດນາມ ເພື່ອລົງນາມໃນສັນຍາ EVFTA ໂດຍໄວ, ໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້ຈາກວົງການເຈົ້າໜ້າທີ່ອີຢູ. ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ, ຫົວໜ້າຄະນະຜູ້ແທນຂອງອີຢູ ປະຈຳຫວຽດນາມ Bruno Angelet ໄດ້ຕີລາຄາສູງເລື່ອງລັດຖະບານຫວຽດນາມ ໄດ້ຕັ້ງໜ້າຊີ້ນຳບັນດາກະຊວງ, ຂະແໜງການໃນຄະນະກຳມະການປະສົມຫວຽດນາມ - ອີຢູ ກະກຽມບັນດາຂັ້ນຕອນທີ່ຈຳເປັນເພື່ອຜັນຂະຫຍາຍບັນດາຂໍ້ຕົກລົງຂອງສັນຍາ EVFTA ໃນປີ 2018. ທ່ານນາງ Marie Christine Poncin, ນັກຊ່ຽວຊານຂັ້ນສູງຂອງຫ້ອງການນະໂຍບາຍການຄ້າ ແລະ ຍຸດທະສາດ, ຂຶ້ນກັບກົມໃຫຍ່ຄັງເງິນ, ກະຊວງເສດຖະກິດ ແລະ ການເງິນຝລັ່ງ ໄດ້ໃຫ້ຂໍ້ສັງເກດວ່າ ຫວຽດນາມ ພວມປະຕິບັດນະໂຍບາຍ ເສດຖະກິດການຕ່າງປະເທດຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ແລະ ສັນຍາ EVFTA ແມ່ນບາດກ້າວໜຶ່ງອີກຂອງຫວຽດນາມ ໃນການເຊື່ອມໂຍງເສດຖະກິດຢ່າງຮອບດ້ານເຂົ້າໃນພາກພື້ນ ແລະ ໃນໂລກ.

        “ໃນສັນຍາການຄ້າອີຢູ - ຫວຽດນາມ ໄດ້ປະກົດມີວິທີສຳພັດໃໝ່ຂອງສະຫະພາບເອີລົບ ກ່ຽວກັບການອະລັກຂາການລົງທຶນ. ນັ້ນພຽງແຕ່ແມ່ນສັນຍານຊີ້ໃຫ້ເຫັນຄວາມຫວັງຂອງສັນຍາການຄ້າດັ່ງກ່າວ ຍ້ອນວ່າ, ຖ້າຫາກປຽບທຽບໃສ່ກັບບັນດາສັນຍາອື່ນໆເຊິ່ງເອີລົບລົງນາມກັບສ.ເກົາຫຼີ ນັ້ນ, ວິທີສຳພັດດັ່ງກ່າວແມ່ນບໍ່ມີ, ຫຼື ເມື່ອທຽບໃສ່ສັນຍາກັບເອີລົບ - ສິງກະໂປ ນັ້ນ ສັນຍາທີ່ໄດ້ລົງນາມກັບຫວຽດນາມ ກໍ່ມີຄວາມຫວັງຫຼາຍກວ່າ.”

        ທ່ານ Jean Francois Di Meglio, ປະທານກອງທຶນຄົ້ນຄວ້າອາຊີ, ເຊິ່ງແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາກອງທຶນຄົ້ນຄວ້າເອກະລາດ (think - tank) ທີ່ມີອິດທິພົນຊື່ສຽງຢູ່ຝລັ່ງ ກໍຢືນຢັນວ່າ, ສັນຍາຈະໄດ້ຮັບການປະຕິບັດແມ່ນຖືກຕ້ອງຕາມຄວາມປາດຖະໜາຂອງບັນດາຝ່າຍ ແລະ ມີຄວາມກະຈ່າງແຈ້ງ.

        “ຫວຽດນາມ ພວມມີການປ່ຽນແປງຢ່າງວ່ອງໄວທີ່ສຸດ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ຫວຽດນາມ ຍັງຈະສືບຕໍ່ກ້າວໜ້າກວ່າ ຍ້ອນວ່າ ອີ່ງໃສ່ສັນຍາດັ່ງກ່າວ ສາມາດເປີດປະຕູ ອອກສູ່ໂລກຢ່າງແຮງກວ່າ. ສະນັ້ນ, ຂ້າພະເຈົ້າຫວັງວ່າ ສັນຍາດັ່ງກ່າວຈະໄດ້ຮັບການລົງນາມໂດຍໄວ”.

        ໃນສະພາບລັດທິອາລັກຂາພວມເພີ່ມຂຶ້ນ, ເລື່ອງລົງນາມ ແລະ ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ ສັນຍາ EVFTA ມີຄວາມໝາຍຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງໃນການຊຸກຍູ້ວິວັດທະນາການຫັນການຄ້າເປັນເສລີ. ສັນຍາຈະນຳມາເຊິ່ງບັນດາຜົນປະໂຫຍດດ້ານເສດຖະກິດຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງໃຫ້ທັງຫວຽດນາມ, ອີຢູ ແລະ ບັນດາປະເທດສະມາຊິກອີຢູ, ສ້າງປະຖົມປັດໃຈສະໜິດຕິດພັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນລະຫວ່າງອີຢູ ກັບພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ແລະ ອາຊີປາຊີຟິກ ກວ່າອີກ. ເລື່ອງຫວຽດນາມ ແລະ ອີຢູ ພວມມານະພະຍາຍາມແກ້ໄຂບາງຂໍ້ຕິດຂັດທີ່ຍັງຄົງຄ້າງນັ້ນຈະປະກອບສ່ວນເພື່ອໃຫ້ສັນຍາໄດ້ຮັບການລົງນາມ ແລະ ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນໂດຍໂວ.