ເຕືອນໄພສະພາບຕົວຈິງກ່ຽວກັບ ການຄວບຄຸມປືນຢູ່ອາເມລິກາ

(vovworld) - ປະ​ເທດອ​າ​ເມ​ລິ​ກາ ຫາ​ກ​ໍ​ເຫັນ​ປະ​ຈັກ​ຕາເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ທີ່ນອງ​ເລືອດ​ທີ່​ສຸດ, ນັບ​ແຕ່ພາຍ​ຫຼັງເຫດກໍ່​ການ​ຮ້າຍ​ເມື່ອ​ວັນ​ທີ 11/09. ສິ່ງ​ທີ່ໜ້າ​​ເວົ້າ​ເຖິງ​ນັ້ນ​ແມ່ນ ຈ​ຳ​ນວນ​ປືນ​ທີ່​ນຳ​ໃຊ້​ໃນ​ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ຄັ້ງ​ນີ້, ກໍ​ຄື​ບັນ​ດາ​ເຫດ​ຍິງ​ປືນຫວ່າງ​ແລ້ວນີ້ຢູ່​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ລ້ວນ​ແຕ່​ໄດ​້​ຊື້​ຢ່າງ​ຖືກ​ຕ້ອງ​ຕາມ​ກົດ​ໝາຍ, ພາຍ​ໃຕ້​ການຄວບ​ຄຸມ​ຂອງ​ອົງ​ການ​ສະ​ຫະ​ລັດ. ​ສິ່ງ​ດັ່ງ​ກ່າວອີກ​ເທື່ອ​ໜຶ່ງໄດ້​ເປັນ​ການ​ເຕືອນ​ໄພ​​ກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ ​ປືນ​ຢູ່​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ, ເຊິ່ງ​ແມ່ນ​ປະ​ເທດ​ທີ່​​ມີ​ຊື່​ສຽ​ງ​ກ່ຽວ​ກັບ​ຄວາມ​ເສ​ລີ, ​ປະ​ຊາ​ທິ​ປະ​ໄຕ. ບົດ​ຂຽນ “ການ​ຍິງ​ປືນ​​ຢ່າງນອງ​ເລືອດ: ເຕືອນ​ໄພ​ສະ​ພາບ​ຕົວ​ຈິງ​ກ່ຽວ​ກັບ​​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ປືນ​ຢູ່​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ” ຂອງ​ບັນ​ນາ​ທິ​ການ ແ​ອ໋ງ​ຮ່​ວຽນ.
ເຕືອນໄພສະພາບຕົວຈິງກ່ຽວກັບ ການຄວບຄຸມປືນຢູ່ອາເມລິກາ - ảnh 1
ໄດ້ມີ 50 ຄົນ​ຖືກ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ ແລະ 53 ຄົນ​ຮັບ​ບາດ​ເຈັບ
ເມື່ອ​​ມື​ປືນ​ຜູ້​ໜຶ່ງ​ຍິງປືນ​ໃສ່​​ຮ້ານ​ບັນ​ເທິງ​ຄືກ​ໂຄມ​ໜາ​ແໜ້ນ
(ພາບ​ປະ​ກອບ: THX/TTXVN)

​ໄດ້ມີ 50 ຄົນ​ຖືກ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ ແລະ 53 ຄົນ​ຮັບ​ບາດ​ເຈັບ ເມື່ອ​​ມື​ປືນ​ຜູ້​ໜຶ່ງ​ຍິງປືນ​ໃສ່​​ຮ້ານ​ບັນ​ເທິງ​ຄືກ​ໂຄມ​ໜາ​ແໜ້ນທີ່​ສະ​ຫງວນ​ໃຫ້​​ໃຫ້​ຄົນ​ກະ​ເທີຍຢູ່ Orlando, ອາ​ເມ​ລິ​ກາ. ຕາມ​ກົມ​​ຕຳ​ຫຼວດສືບ​ສວນສະ​ຫະ​ລັດ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ (FBI) ແລ້ວ, ​ຜູ້​ກໍ່​ເຫດ​ການ​ດັ່ງ​ກ່າວ​ຊື່​ວ່າ Omar Saddiqui Mateen, ອາ​ຍຸ 29 ປີ,​ ກຳ​ເນີດ, ເຕີບ​ໃຫຍ່​ຢູ່​ນິວຢອກ ຖືກ FBI ສືບ​ສວນ​ເປັນ 2 ຄັ້ງ​ແລ້ວ, ຄັ້ງ​ທຳ​ອິດ​ເມື່ອ​ປີ 2013 ແລະ ຄັ້ງ​ທີ 2 ເມື່​ອ​ປີ 2014.

ສ່ອງ​ຫວ່າງ​ໃນ​ການ​ໃນ​ການ​ຄອບ​ຄຸມ​ປືນ

ນີ້ບໍ່​ແມ່ນ​ຄັ້ງ​ທຳ​ອິດ​ທີ່​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ເຫັນ​ປະ​ຈັກ​ຕາ​ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ທີ່ນອງ​ເລືອດ. ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ຢູ່​ໂຮງ​ຮຽ​ນປະ​ຖົ​ມ Sandy Hook, ລັດ Connecticut ເມື່ອ​ເດືອນ 12/2012 ໄດ້​ເຮັດ​ໃຫ​້ 26 ຄົນ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ, ໃນ​ນັ້ນ​ມີ​ເດັກ​ນ້ອຍ 20 ຄົນ. ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ຢູ່​ໂ​ປ​ດ​ແຫ່ງ​ໜຶ່ງ ທີ່​ນະ​ຄອນ Charleston, ລັດ South Carolina ເມື່​ອ​ເດືອນ 06/2015 ໄດ້​​ເຮັດ​ໃຫ້​ຊາວ​ຜິວ​ດຳ 9 ຄົນ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ. ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ຢູ່​ມະ​ຫາ​ວິ​ທະ​ຍາ​ໄລ​ປະ​ຊາ​ຄົມ Umpqua ຢູ່​ລັດ Oregon ເມື່ອ​ເດືອນ 10/2015 ໄດ້​ເຮັດ​ໃຫ້ 10 ຄົນ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ ແລະ ຫຼັງ​ຈາກນັ້ນ​ບໍ່​ຮອດ 2 ເດືອນ, ໄດ້​ເກີດ​ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ອື່ນທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງ​ຢູ່ San Bernardino, ລັດ California, ເຮັດ​ໃຫ​້ 14 ຄົນ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ ແລະ 17 ຄົນ​ຖືກ​ຮັບ​ບາດ​ເຈັບ. ຕາມ​ຕົວ​ເລກ​ສະ​ຖິ​ຕິ​ໃນ 2 – 3 ປີ​ມໍ່​ໆ​ມານີ້​ແລ້ວ, ​ຄິດສະ​ເລ່ຍ​ແຕ່​ລະ​ມື້ ມີ​ຊາວ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ 90 ຄົນ ແລະ ແຕ່​ລະ​ປີ​ມີ​ປະ​ມານ 32.000 ກວ່າຄົນ​ຖືກ​ເສຍ​ຊີ​ວິດ​ຍ້ອນ​ການ​ໃຊ້​ຄວາມ​ຮຸ​ນ​ແຮງ​​​​​ດ້ວຍປືນ. ບັນ​ດາ​ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ຂອງ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ໄດ້​ກວມ​​ເຖິງ 1/3 ຈຳ​ນວນ​ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ຢູ່ໃນ​ໂລກ. ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ກ​ໍ່​ແມ່ນ​ປະ​ເທດ​ນຳ​ໃຊ້​ປືນ​ຫຼາຍ​ທີ່​ສຸດ​ໃນ​ໂລກ, ຄາດ​ວ່າ​ມີ​ປະ​ມານ 270 ລ້ານ ຫາ 310 ລ້ານ​ກະ​ບອກ​ພວມ​​​ຖືກນຳ​ໃຊ້. ຫຼື​ເວົ້​າ​ແນວ​ອື່ນ​ ຄິດ​ສະ​ເລ່ຍ​ຕໍ່​ຫົວ​ຄົນ, ຊາວ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ຜູ້​ໃດ​ກໍ່​ມີ​ປືນ.

​ກ່ຽວກັບ​ເຫດ​ຍິງ​ປືນ​ລ້າ​ສຸດ​ໃນ​ວັນ​ທີ 12/06 ຜ່ານ​ມາ, ກົມ​ສືບ​ສວນ​ສະ​ຫະ​ລັດ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ (FBI) ໃຫ້​ຮູ້​ວ່າ, ນັບ​ແຕ່​ປີ 2013, Omar Saddiqui Mateen ໄດ້​ວິ​ຈານ​ກັບບັນ​ດາ​ເພື່ອນ​ຮ່ວມ​ງານ​ທີ່​ວ່າ ຕົນ​ເອງ​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜູນ​ບັນ​ດາ​ກຸ່ມກໍ່​ການ​ຮ້າຍ. ຫຼັງ​ຈາກນັ້ນ 1 ປີ, FBI ສືບ​ຕໍ່​ສ​ືບ​ສວນ​ຜູ້ນີ້ ຍ້ອນ​ສົງ​ໄສວ່າ​ມີ​ສ່ວນ​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ​ເຖິງ​ຊາວ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ຄົນ​ໜຶ່ງ ເດີນ​ທາງ​ໄປ​ຊີ​ຣີ ເພື່ອ​ເຂົ້​າ​ຮ່ວມ​ກຸ່ມ​ຫົວ​ຮຸ້ນ​ແຮງ. ແຕ່​ວ່າ, ໃນ​ຈຸດ​ເວ​ລານັ້ນ, FBI ພັດ​ສະ​ຫຼຸບ​ວ່າ “Mateen ບໍ່​ແມ່ນ​ໄພ​ນາບ​ຂູ່”. ແລະ​ກ່ອ​ນ​ທີ່​ເກີດ​ເຫດ​ຍິງ​ປືນ 2 – 3 ວັນ, Mateen ໄດ້​ຊື້​ປືນ​ຢ່າງ​ນ້ອຍ​ສຸດ 2 ກະ​ບອກ. ບໍ່​ພ​ຽງ​ແຕ່​ເທົ່າ​ນັ້ນ, ຕາມ FBI ແລ້ວ, ພາຍ​ຫຼັງ​ເຫດ​ເຂັ່ນ​ຂ້າເກີດ​ຂຶ້ນ, ເຂົາ​ເຈົ້າ​ຈຶ່ງ​ເຫັນ​ວ່າ, ຢ່າງ​ໜ້ອຍ​ສຸດ​ມີ​ມື​ປືນ 8 ຄົນເປັນ​ໂລກ​ຈິດແຕ່​ຍັງ​ຊື້​ປືນໄດ້​ຢູ່.

ຄ່າ​ຂອງ​ຄວາມ​ເສ​ລີ

ໃນ​ສະ​ພາບ​ຕົວ​ຈິ່ງ, ບໍ່​ແມ່ນ​ວ່າ​ຮອດ​ຈຸດ​ເວ​ລານີ້, ທ່ານ​ປະ​ທາ​ນາ​ທິ​ບໍ​ດີ Barack Obama ຫຼື ບໍ່​ວ່າ​ປະ​ທາ​ນາ​ທິ​ບໍ​ດີ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ທ່ານ​ໃດ ກ່ອນນັ້ນ​ຈຶ່ງເຫັນ​ໄດ້​​ຄວາມ​ອັນ​ຕະ​ລາຍ​ຂອງ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ປືນ. ທ່ານປະ​ທາ​ນາ​ທິ​ບໍ​ດີ Barack Obama ​ໄດ້​ເວົ້າ​ດ້ວຍ​ຄວາມ​ຕື້​ນ​ຕັ້ນ​ໃຈ​ຫຼາຍ​ຄັ້ງ​ວ່າ “ພວ​ກ​ເຮົາ​ບໍ່​​ຄວນ​ຖືກ​ບັນ​ດາ​ເຫດ​ເຂັ່ນ​ຂ້ານີ້​ແມ່ນ​ຄ່າ​​ແຫ່ງຄວາມ​ເສ​ລີ”. ທ່ານ Barack Obama ກໍ​​ໄດ້ກະ​ຕຸກ​ຊຸກຍ​ູ້​ການ​ປະ​ຕ​ິ​ບັດ “ບັນ​ດາ​ມາດ​ຕະ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ປືນ” ເປັນ​ຫຼາຍ​ຄັ້ງ​ແລ້ວ. ແຕ່​ວ່າ, ​ດ້ວຍ​ອາ​ຍຸ​ການ 2 ຄັ້ງ​ແກ່​ຍາວ​ເປັນ​ເວ​ລາ 8 ປີ, ຄວາມ​​ເສຍ​ຫວັງຂອງທ່ານ Barack Obama ​ນັບ​ມື້​ນັບ​ຫຼາຍ​ຂຶ້ນ. ບັນ​ຫາ​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜູນ ຫຼື ​ຄັດ​ຄ້ານ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ປືນ​ໃນ​ສະ​ພາ​ແຫ່ງ​ຊາດ ​ມີ​ກາ​ນ​ແບ່ງ​ແຍກ​ຢ່າງ​ຈະ​ແຈ້ງ, ເຮັດ​ໃຫ້​ບັນ​ດາ​ຄວາມ​ມາ​ນະ​ພະ​ຍາ​ຍາມ​ຂອງ​ອຳ​ນ​າດ​ການ​ປົກ​ຄອງ​ຂອງ​ປະ​ທາ​ນາ​ທິ​ບໍ​ດີ Barack Obama, ບໍ່​​ສາ​ມາດ​ສ້າງ, ກົດ​ໝາຍ​​​ວ່າ​ດ້ວຍການ​ຄ​ວບ​ຄຸມ​ອາ​ວຸດ​ທີ່​ອັນ​ຕະ​ລາຍນີ້​ໄດ້.

ຕາມ​ບັນ​ດາ​ນັກ​ໄຈ້​ແຍກ​ແລ້ວ, ເລື່ອງ​ຫ້າມ​ນຳ​ໃຊ້​ອາ​ວຸດ​ຢູ່​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ຍາກ​ທີ່​ຈະ​ປະ​ຕິ​ບັດ​ໄດ້​ໃນ​ຈຸດ​ເວ​ລານີ້ ແລະ ໃນ​ອະ​ນາ​ຄົດ​ອັນ​ໃກ​້ໆ​ນີ້. ເຫດ​ຜົນ​ໃຫຍ່​ສຸດນັ້ນ​ແມ່ນ ຍາກ​ທີ່​ຈະ​ປ່ຽນ​ແປງ​ຄວາມ​ຊິນ​ເຄີຍ​ໃນ​ການ​ກຳ​ມະ​ສິດ​ປືນ​ຂອງ​ຊາວ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ແຕ່​ລະ​ຄົນ​ໄດ້. ນັບ​ແຕ່​ສ້າງ​ຕັ້ງ​ປະ​ເທດ​ຊາດ, ເປີດກວ້າງ​ຜືນ​ແຜ່ນ​ດິນ​ໄປ​ສູ່ທິດ​ຕາ​ເວັນ​ຕົກ ຫຼື ເພີ່ມ​ທະ​ວີ​​ຜົນ​ສະ​ທ້ອນອອກ​ສູ່​​ໂລກ, ​ຍາມ​ໃດປືນ​ກໍ່​ຕິດ​ກັບ​ຊາວ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ. ຫຼາຍ​ຄົນເມື​່​ອ​ມີ​ວຽກ “ຕ້ອງໄດ້​ຮັບ​ການ​ແກ້​ໄຂ”. ຍ້ອນ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ຖືນີ້​ແມ່ນ​ໜຶ່ງ​ໃນ​ບັນ​ດາ​ສິດ​ເສ​ລີ​​ໂດຍ​ພື້ນ​ຖານຂອງ​ຕົນ. ນອກ​ນັ້ນ, ບັນ​ດາ​ກຸ່ມ​ບໍ​ລິ​ສັດ​ຜະ​ລິດ​ອາ​ວຸດ ກໍ​​ຫາ​ກຳ​ໄລ​ໄດ​້​ຫຼາຍ​ຈາກ​ການ​ຂາຍ​ອາ​ວຸດ​ແລ​ພ ບັນ​ດາ​ອິດ​ທິ​ກຳ​ລັງ​ນັ້ນໄດ້ມີຜົນ​ສະ​ທ້ອນ​ຢ່າງ​ໃຫຍ່​ຫຼວງ​ເຖິງ​​ການ​ສະ​ໜັບ​ສະ​ໜູນ​ສະ​ມາ​ຊິກ​ສະ​ພາ​ແຫ່ງ​ຊາດ​ດັ່ງ​ນັ້ນ​ຈຶ່ງ, ກີດ​ຂວາງ​ເລື່ອງ​ສະ​ພາ​ແຫ່ງ​ຊາດ​ຮັບ​ຮອງ​ເອົ​າ​​ບັນ​ດາ​ກົດ​ໝາຍ​​ທີ່​ຈ​ຳ​ກັດ​​ການ​ນຳ​ໃຊ້​ປືນ.

ເປັນ​ທີ່​ຈະ​ແຈ້ງ​ແລ້ວ​ວ່າ, ສິດ​ນຳ​ໃຊ້​ປືນ​ຂອງ​ປະ​ຊາ​ຊົນ​ຕາມ​ກົດ​ໝາຍ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ໄດ້​​ສົ່ງ​ຜົນ​ສະ​ທ້ອນບໍ່​ດ​ີ​. ເຫ​ດ​ຍິງ​ປືນ​ທີ່​ຮ້າຍ​ແຮງ​​ໃນ​ວັນ​ທີ 12/06 ຜ່ານ​ມາ ​ໄດ້​ເປັນ​ການ​ເຕືອນ​ໄພ​ກ່ຽວ​ກັບ​ບັນ​ດາ​​ຊ່ອງ​ຫວ່າງ​ໃນ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ປືນ​ຢູ່​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ. ຄວາມ​ເຈັບ​ປວດ, ເສຍ​ດາຍ​ແນ່ນອນ​ວ່າ ຈະບໍ່​ສາ​ມາດ​ແກ້​ໄຂ​ບັນ​ຫາ​​ໄດ້​ ຫາກ​ສິ່ງ​ສຳ​ຄັນ​ແມ່ນ​ປະ​ເທດ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ ຕ້ອງ​ຜ່ານ​ຜ່າ​ເຫດ​ການບໍ່​ດີນີ້ເພື່ອ​ຊອກ​ຫາ​ເຫດ​ຜົ​ນ​, ຍົກ​ອອກ​ມາດ​ຕະ​ການ​ແກ້​ໄຂ. ຮ່າງ​ກົດ​ໝາຍ​ຄວ​ບ​ຄຸມ​ປືນ​ອາດ​ຈະ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ຮັບ​ຮອງ​ເອົາ​ຈາກ​ສະ​ພາ​ແຫ່ງ​ຊາດອາ​ເມ​ລິ​ກາ ​ໃນ​ໄລ​ຍະ​ຈະ​ມາ​ເຖິງ​ຫຼືບໍ່ນັ້ນ ແມ່ນ​ສິ່ງ​ທີ່​ຫາງ​ສຽງ​ພວມ​ລໍ​ຄອຍ, ເພື່​ອ​ແນ​ໃສ່​ສະ​ກັດ​ກັ້ນ​ບັນ​ດາ​ເຫດ​ການທີ່​ຄ້າຍ​ຄື​ກັນ​ບໍ່​ປະ​ໃຫ້​ເກີດ​ຂຶ້ນ​ໃນ​ອະ​ນາ​ຄົດ.

ຂ່າວ/ບົດ​ອື່ນ