(vovworld) - ທ່ານປະທານປະເທດ ເຈືອງເຕີນຊາງ ເລີ່ມຕົ້ນການຢ້ຽມຢາມທາງລັດຖະກິດ ເຖິງປະເທດສາທາລະນະລັດ ເອກະພາບ Tanzania, ສາທາລະນະລັດ Mozambique ແລະ ສາທາລະນະລັດ ອິດສະລາມ Iran ແຕ່ວັນທີ 9 – 15/3. ການຢ້ຽມຢາມເພື່ອແນໃສ່ຢັ້ງຢືນຄວາມມຸ່ງມາດປາດຖະໜາຂອງ ຫວຽດນາມ ແມ່ນສ້າງບາດກ້າວຫັນປ່ຽນໃໝ່, ແທດຈິງ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນກ່ວາອີກ, ໃນການພົວພັນກັບ Tanzania, Mozambique ແລະ Iran. ບັນນາທິການ VOV ມີບົດທີ່ພາດຫົວຂໍ້ວ່າ: “ເປີດໜ້າໃໝ່ໃນການພົວພັນຮ່ວມມືມິດຕະພາບລະຫວ່າງ ຫວຽດນາມ ແລະ Tanzania, Mozambique ແລະ Iran”.
ການຢ້ຽມຢາມ 3 ປະເທດແມ່ນການເຄື່ອນໄຫວພົວພັນຕ່າງປະເທດສຳຄັນຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນປີ 2016, ເພື່ອແນໃສ່ແລກປ່ຽນບັນດາມາດຕະການທີ່ແທດຈິງ ແລະ ລະອຽດ ເພື່ອເພີ່ມທະວີການພົວພັນຮ່ວມມືທີ່ເປັນມູນເຊື້ອ ແລະ ການຮ່ວມມືຫຼາຍດ້ານລະຫວ່າງ ຫວຽດນາມ ກັບ 3 ປະເທດນີ້.
ທ່ານປະທານປະເທດ ເຈືອງເຕີນຊາງ
(ພາບປະກອບ)
|
ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືກັບ Tanzania ແລະ Mozambique
ປະເທດທຳອິດໃນການຢ້ຽມຢາມເປັນເວລາ 6 ວັນຂອງທ່ານປະທານປະເທດ ເຈືອງເຕີນຊາງ ແມ່ນສາທາລະນະລັດ ເອກະພາບ Tanzania ຢູ່ເຂດຝັ່ງທະເລທາງພາກຕາເວັນອອກຂອງ ອາຟຣີກາ. Tanzania ມີພື້ນຖານເສດຖະກິດອີງໃສ່ກະສິກຳເປັນຕົ້ນຕໍ ແລະ ປະຈຸບັນ ແມ່ນປະເທດຜະລິດຄຳໃຫຍ່ອັນດັບ 3 ຂອງ ອາບຟຣີກາ. ຫວຽດນາມ ມີການພົວພັນມິດຕະພາບທີ່ເປັນມູນເຊື້ອອັນດີງາມກັບ Tanzania. 2 ປະເທດສ້າງຕັ້ງການພົວພັນທາງການທູດນັບແຕ່ເດືອນ 2/1965. ຫວຽດນາມ ແລະ Tanzania ມີການພົວພັນຮ່ວມມືເສດຖະກິດໃນບາງຂົງເຂດ ແລະ ພວມມີທ່າພັດທະນາຢ່າງແຮງ. ກ່ຽວກັບດ້ານກະສິກຳ, ສິນໃນນຳ້, Tanzania ປາດຖະໜາຢາກໃຫ້ ຫວຽດນາມ ສົ່ງນັກຊ່ຽວຊານ, ນັກເຕັກນິກ ແລະ ຊາວກະສິກອນ ໄປຊ່ວຍເຫຼືອ Tanzania, ພ້ອມທັງປາດຖະໜາຢາກໃຫ້ວິສາຫະກິດ ຫວຽດນາມ ລົງທຶນເຂົ້າຂົງເຂດກົນຈັກດ້ານກະສິກຳຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ຜະລິດກະສິກຳເພື່ອສະໜອງໃຫ້ Tanzania ແລະ ຕະຫຼາດຂອງ 5 ປະເທດຢູ່ ອາບຟຣີກາ ຕາເວັນອອກ. ວົງເງິນການຄ້າ 2 ຝ່າຍໃນໄລຍະ 2010 – 2013 ບັນລຸກ່ວາ 100 ລ້ານ USD/ປີ. ປີ 2015, ວົງເງິນການຄ້າ 2 ຝ່າຍບັນລຸ 204 ລ້ານ USD (ໃນນັ້ນ ວົງເງິນສົ່ງອອກຂອງ ຫວຽດນາມ ແມ່ນ 64 ລ້ານ USD). ກ່ຽວກັບການລົງທຶນ, ເດືອນ 9/2014, ບໍລິສັດໂທລະຄົມມະນາຄົມກອງທັບ Viettel ປະຕິບັດສຳເລັດການເຈລະຈາສ້າງຕັ້ງບໍລິສັດຮ່ວມທຸລະກິດກ່ຽວກັບໂທລະຄົມ Viettel Tanzania ດ້ວຍຍອດເງິນລົງທຶນປະມານກ່ວາ 700 ລ້ານ USD, ທີ່ໄດ້ຮັບການອະນາຍາດຜັນຂະຫຍາຍການກໍ່ສ້າງ ແລະ ດຳເນີນເຄືອຂ່າຍໂທລະຄົມ 3 ຈີ ຢູ່ Tanzania. ວັນທີ 15/10/215, ເຄືອຂ່າຍ Halotel ຂອງ Viettel ໄດ້ຮັບການເປີດສະຫຼອງຢູ່ Tanzania ຢ່າງເປັນທາງການ.
ເດີນທາງອອກຈາກ Tanzania, ທ່ານປະທານປະເທດ ເຈືອງເຕີນຊາງ ຈະໄປຢ້ຽມຢາມທາງລັດຖະກິດ ສ. Mozambique ໃນເວລາ 2 ວັນ, ຄືໃນລະຫວ່າງວັນທີ 11 ແລະ 12/3. ໂດຍນອນໃນທາງທິດຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ທະວີບອາຟຼິກາ, Mozambique ມີພື້ນຖານເສດຖະກິດ ດ້ວຍຜະລິດຕະພັນກະເສດຕົ້ນຕໍ ນັ້ນແມ່ນ: ຝ້າຍ, ໝາກມ່ວງຫິມະພານ, ມັນຕົ້ນ, ຕົ້ນອ້ອຍ, ຖົ່ວດິນ…. ຫວຽດນາມ ແລະ Mozambique ມີການພົວພັນທີ່ເປັນມູນເຊື້ອອັນດີງາມນັບແຕ່ໄລຍະຕໍ່ສູ້ປົດປ່ອຍຊາດ. ສອງປະເທດໄດ້ສ້າງການພົວພັນທາງການທູດເມື່ອວັນທີ 25/6/1975. ກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືດ້ານການຄ້າ, ນັບແຕ່ປີ 2006 ຮອດປີ 2010, ວົງເງິນແລກປ່ຽນການຄ້າ ລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ Mozambique ເພີ່ມຂຶ້ນກວ່າ 3 ເທົ່າ (ແຕ່ 14 ລ້ານ USD ຂຶ້ນເຖິງ ກວ່າ 45 ລ້ານ USD). ການແລກປ່ຽນດ້ານການຄ້າເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງສະໝ່ຳສະເຫມີ. ປີ 2015, ວົງເງິນການຄ້າສອງສົ້ນບັນລຸກວ່າ 66 ລ້ານ USD. ກ່ຽວກັບດ້ານການລົງທຶນ, ປະຈຸບັນ ຫວຽດນາມ ມີກຸ່ມບໍລິສັດ Viettel ແລະ Hapro ພວມລົງທຶນຢູ່ Mozambique ໃນຂົງເຂດໂທລະຄົມມະນາຄົມ ແລະ ການຄ້າ. ໃນຂົງເຂດກະສິກຳ, ຫວຽດນາມ ແລະ ໂມຊຳບີກ ມີຫລາຍໂຄງການຮ່ວມມືສອງຝ່າຍ, ສາມຝ່າຍ, ແບ່ງປັນບົດຮຽນ ແລະ ບຳລຸງສ້າງເຕັກນິກພັດທະນາກະສິກຳ, ສິນໃນນ້ຳ.
ຍູ້ແຮງການຮ່ວມມືກັບ ສ.ອິດສະລາມ ອີຣານ
ປະເທດສຸດທ້າຍ ເຊິ່ງທ່ານປະທານປະເທດ ເຈືອງເຕີນຊາງ ແລະ ຄະນະຜູ້ແທນຂັ້ນສູງຫວຽດນາມ ໄປຢ້ຽມຢາມ ນັ້ນແມ່ນ ສ. ອິດສະລາມ ອີຣານ. ປະເທດຕາເວັນອອກກາງນີ້ ມີກິດຈະກຳວັດທະນະທຳ, ສະຖາປັດຕະຍະກຳບູຮານຫລາຍແຫ່ງທີ່ຍັງຄົງຕົວຈົນເຖິງປະຈຸບັນ. ພາຍຫລັງບັນລຸໄດ້ຂໍ້ຕົກລົງນິວເຄຼຍຮອບດ້ານກ່ຽວກັບບັນຫານິວເຄຼຍຂອງ ອີຣານ ເມື່ອເດືອນ 7/2015 ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍຂໍ້ຕົກລົງຢ່າງເປັນທາງການນັບແຕ່ຕົ້ນປີນີ້, ການພົວພັນລະຫວ່າງ ອີຣານ ກັບ ກຸ່ມບັນດາປະເທດມະຫາອຳນາດໃນກຸ່ມ P5+1 ໄດ້ຮັບການປັບປຸງຢ່າງເຫັນໄດ້ຊັດ. ສປຊ, ອາເມລິກາ ແລະ ບັນດາປະເທດຝ່າຍຕາເວັນຕົກ ການຍົກເລີກການລົງໂທດເສດຖະກິດ ຕໍ່ ອີຣານເທື່ອລະກ້າວ. ພື້ນຖານເສດຖະກິດ ອີຣານ ພວມໄດ້ຮັບການຟື້ນຟູເທື່ອລະກ້າວ, ການເຕີບໂຕເສດຖະກິດປີ 2015 ຄາດວ່າບັນລຸ 2%, ແມ່ນພື້ນຖານເສດຖະກິດຢືນອັນດັບທີ 29 ຂອງໂລກ.
ຫວຽດນາມ ແລະ ອີຣານ ມີການພົວພັນມິດຕະພາບທີ່ເປັນມູນເຊື້ອອັນດີງາມ. ສອງປະເທດສ້າງການພົວພັນທາງການທູດເມື່ອວັນທີ 4/8/1973. ປີ 1991, ອີຣານ ເປີດສະຖານທູດ ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ. ປີ 1997, ຫວຽດນາມ ເປີດສະຖານທູດ ຢູ່ ເຕເຮຣານ. ເດືອນ 9/2009, ສະມາຄົມມິດຕະພາບ ຫວຽດນາມ - ອີຣານ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ. ສອງປະເທດຈັດຕັ້ງກອງປະຊຸມທາບທາມຄຳເຫັນດ້ານການເມືອງ ເປັນ 6 ຄັ້ງ ແລະ ກອງປະຊຸມຄະນະກຳມະການລະຫວ່າງລັດຖະບານ 8 ຄັ້ງ. ສອງປະເທດ ຫວຽດນາມ ແລະ ອີຣານ ກໍໄດ້ມີການຮ່ວມມືເບື້ອງຕົ້ນກ່ຽວກັບເສດຖະກິດ ແລະ ໝັ້ນໝາຍຈະມີບັນດາບາດກ້າວພັດທະນາຢ່າງແຮງໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ. ວົງເງິນການຄ້າສອງສົ້ນລະຫວ່າງສອງປະເທດໃນປີ 2015 ບັນລຸກວ່າ 106 ລ້ານ USD. ສອງຝ່າຍໄດ້ດຳເນີນການແລກປ່ຽນຄະນະຜູ້ແທນຂັ້ນສູງຫລາຍຄະນະ, ໃນນັ້ນ ມີການຢ້ຽມຢາມອີຣານຂອງທ່ານປະທານປະເທດ ເລດືກແອງ ເມື່ອປີ 1994, ທ່ານປະທານປະເທດ ເຈີນດືກເລືອງ ເມື່ອປີ 2002, ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ນົງດືກແມ້ງ ເມື່ອປີ 1999, ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນເຕີນຢູງ ເມື່ອປີ 2000 ແລະ ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຫງວຽນຊວນຟຸກ ເມື່ອປີ 2014. ທ່ານປະທານາທິບໍດີ ອີຣານ M.Amadinejat ເມື່ອປີ 2012, ປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ A. Natech ກໍໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມຫວຽດນາມ ເມື່ອປີ 1998.
ບົນພື້ນຖານຂອງບັນດາການພົວພັນນີ້, ການຢ້ຽມຢາມທາງລັດຖະກິດເຖິງ ສ. ເອກະພາບ Tanzania, ສ. Mozambique ແລະ ສ ອິດສະລາມ ອີຣານ ຂອງທ່ານປະທານປະເທດ ເຈືອງເຕີນຊາງ ເພື່ອແນໃສ່ຜັນຂະຫຍາຍນະໂຍບາຍການຕ່າງປະເທດເປີດກວ້າງ ຂອງຫວຽດນາມ, ປຶກສາຫາລືບັນດາມາດຕະການເພີ່ມທະວີການພົວພັນຮ່ວມມືຮອບດ້ານໃນທຸກດ້ານ, ປັບປຸງສາຍພົວພັນມິດຕະພາບທີ່ເປັນມູນເຊື້ອລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ກັບປະເທດຕ່າງໆ. ການຢ້ຽມຢາມຈະເປີດຫນ້າປະຫວັດສາດໃຫມ່ໃນການພົວພັນຮ່ວມມືມິດຕະພາບລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ບັນດາປະເທດ Tanzania, ສ. Mozambique ແລະ ສ. ອິດສະລາມ ອີຣານ.