(vovworld) - ກົມຊັບສິນທາງປັນຍາ - ກະຊວງວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ຫາກໍ່ສະໜອງໃບຢັ້ງຢືນຈົດທະບຽນ ແນະນຳດ້ານພູມສາດສຳລັບຜະລິດຕະພັນໝາກມ່ວງມົນ ອຽນເຈົາ, ແຂວງ ເຊີນລາ, ຢູ່ 3 ຕາແສງ ເຊັ່ນ: ຈ່ຽງປັ່ນ, ວຽງລ່ານ ແລະ ຊັບວາດ. ໂດຍແມ່ນໝາກມ່ວງຊະນິດທີ 2 ໃນທົ່ວປະເທດໄດ້ຮັບໜັງສືຢັ້ງຢືນດັ່ງກ່າວ, ນີ້ແມ່ນຂ່າວດີເພື່ອໃຫ້ຊາວກະສິກອນຢູ່ແຂວງ ເຊີນລາ ມີຄວາມອຸ່ນອ່ຽນໃຈພັດທະນາຕົ້ນໝາກມ່ວງ, ຍົກສູງລາຍຮັບ, ກໍ່ສ້າງຊົນນະບົດໃໝ່. ບົດຂຽນ “ປະຊາຊົນແຂວງ ເຊີນລສ ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາເຄື່ອງໝາຍການຄ້າໝາກມ່ວງອຽນເຈົາ” ຂອງຮ່ວາງລອງ, ນັກຂ່າວ VOV.
ໝາກມ່ວງ ອຽນເຈົາ
(ພາບປະກອບ)
ໃນຊຸມປີກ່ອນນີ້, ສວນຂອງຄອບຄົວທ່ານ ລໍ່ວັນຕ໋ຽງ, ຢູ່ບ້ານບັດ, ຕາແສງ ຊັບວາດ, ເມືອງ ອຽນເຈົາ ໄດ້ປູກສາລີ, ມັນຕົ້ນເປັນຕົ້ນ ແລະ ຕົ້ນໄມ້ກິນໝາກບາງຊະນິດ, ໃນນັ້ນຕົ້ນໝາກມ່ວງກວມອັດຕາສ່ວນໜ້ອຍເທົ່ານັ້ນ. ແຕ່ໃນເວລາປະມານ 5 ປີມໍ່ໆມານີ້, ໝາກມ່ວງຂາຍໄດ້ລາຄາສູງ, ດັ່ງນັ້ນຄອບຄົວຂອງທ່ານໄດ້ລົງທຶນປັບປຸງສວນເພື່ອປູກຕົ້ນໝາກມ່ວງ. ທ່ານ ຕ໋ຽນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໂດຍໄດ້ຮັບການແນະນຳດ້ານເຕັກນິກໃສ່ຝຸ່ນ, ກໍ່ຄືການບົວລະບັດຕົ້ນໝາກມ່ວງຈາກພະນັກງານກະສິກຳຂອງເມືອງ, ປະຈຸບັນ, ຄອບຄົວຂອງທ່ານໄດ້ມີເນື້ອທີ່ປູກໝາກມ່ວງກ່ວາ 8.000 ຕາແມັດ, ລາຍຮັບໃນແຕ່ລະປີບັນລຸນັບຮ້ອຍໆລ້ານດົ່ງ:
“ເມື່ອທຽບໃສ່ກັບການປູກສາລີໃນເມື່ອກ່ອນ ແລະ ການປູກໝາກມ່ວງໃນປະຈຸບັນ ເຫັນວ່າປູກໝາກມ່ວງດີກ່ວາຫຼາຍ ຍ້ອນບໍ່ຕ້ອງເສຍເວລາບົວລະບັດ ແລະ ນຳມາເຊິ່ງລາຍຮັບສູງກ່ວາ. ປະຈຸບັນ, ສາລີໂລໜຶ່ງມີລາຄາ 4.000 ດົ່ງເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ໝາກມ່ວງມີລາຄາແຕ່ 15.000 – 20.000 ດົ່ງ/ໂລ”
ໝາກມ່ວງມົນ ອຽນເຈົາ ມີຂະໜາດນ້ອຍ, ແຕ່ແກ່ນກໍ່ນ້ອຍ ແລະ ມີກິນຫອມພິເສດສະເພາະ. ໝາກມ່ວງໄດ້ຮັບການເກັບກ່ຽວເມື່ອເລີ່ມສຸກ ດັ່ງນັ້ນມີຄຸນນະພາບດີ. ອ້າຍ ເຈີ່ນດັງນີງ, ແຂກທ່ອງທ່ຽວແຂວງ ກວາງນີງ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ໝາກມ່ວງ ອຽນເຈົາ ມີລົດຫວານພິເສດ ຕ່າງກັບໝາກມ່ວງຊະນິດອື່ນໆ. ໝາກມ່ວງອຽນເຈົາ ໄດ້ຮັບການເກັບກ່ຽວເມື່ອຍັງເຫີ່ມ ດັ່ງນັ້ນເມື່ອກິນແມ່ນພໍດີສຸກ, ຫວານ, ບໍ່ຕ້ອງໃຊ້ທາດເຄມີໃຫ້ສຸກ.”
ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດໄດ້ນຳໝາກມ່ວງຂອງເມືອງ ອຽນເຈົາ ເຂົ້າບັນຊີລາຍຊື່ແນວພັນຫາຍາກຕ້ອງໄດ້ຮັບການອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາ. ໝາກມ່ວງນີ້ໄດ້ຮັບຖືວ່າແມ່ນໝາກມ່ວງໜຶ່ງດຽວຂອງພາກເໜືອ ຫວຽດນາມ ໄດ້ຈັດເຂົ້າບັນຊີລາຍຊື່ຂອງອົງການອາຫານ ແລະ ການກະເສດໂລກ (FAO) ທີ່ຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຮັບການຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາ. ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້, ກົມຊັບສິນທາງປັນຍາ - ກະຊວງວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ ຫາກໍ່ສະໜອງໃບຢັ້ງຢືນຈົດທະບຽນ ແນະນຳດ້ານພູມສາດສຳລັບຜະລິດຕະພັນໝາກມ່ວງມົນ ອຽນເຈົາ, ພ້ອມກັບໝາກມ່ວງ ຮ່ວາໂລກ (ແຂວງຕ່ຽນຢາງ). ນີ້ແມ່ນບາດກ້າວສຳຄັນເພື່ອໃຫ້ບັນດາຜູ້ປູກໝາກມ່ວງຂອງ ເມືອງ ອຽນເຈົາ ມີຄວາມອຸ່ນອຽນໃຈຕິດພັນກັບຕົ້ນໄມ້ຊະນິດນີ້. ທ່ານ ຮ່ວາງວັນແກ໋ວ, ຮອງປະທານສະພາປູກ ແລະ ຈຳໜ່າຍໝາກມ່ວງເມືອງ ອຽນເຈົາ, ແຂວງ ເຊີນລາ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:
“ປະຊາຊົນມີຄວາມເບີກບານມ່ວນຊື່ນຫຼາຍຍ້ອນວ່າໝາກມ່ວງປີນີ້ມີລາຄາສູງ, ເມື່ອທຽບໃສ່ປີກ່ອນໂລໜຶ່ງມີລາຄາພຽງ 5.000 ດົ່ງເທົ່ານັ້ນ. ແຕ່ລະປີ, ໂລໜຶ່ງມີລາຄາ 14.000 ດົ່ງ, ດັ່ງນັ້ນ ສະມາຄົມປູກ ແລະ ຈຳໜ່າຍໝາກມ່ວງຈຶ່ງມີຄວາມເບີກບານມ່ວນຊື່, ປະຊາຊົນສົມທົບກັບສະມາຄົມປູກໝາກມ່ວງ ຕັ້ງໜ້າບົວລະບັດເພື່ອໃຫ້ປີໜ້າໝາກມ່ວງຈະບັນລຸສະມັດຕະພາບສູງກ່ວາ.”
ພາບປະກອບ
|
ປະຈຸບັນ, ໃນທົ່ວເມືອງ ອຽນເຈົາ ມີເນື້ອທ່ີປູກໝາກມ່ວງປະມານກ່ວາ 400 ເຮັກຕາ, ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຕົ້ນໝາກມ່ວງຫຼາຍປີ, ສຸມໃສ່ 3 ຕາແສງ ຈ່ຽງປັ່ນ, ວຽງລ່ານ ແລະ ຊັບວາດ, ໝາກມ່ວງກໍ່ແມ່ນຕົ້ນໄມ້ບໍ່ເຄີຍຖືກສັດຕູພືດ, ການລົງທຶນບົວລະບັດກໍ່ບໍ່ຫຼາຍ, ດັ່ງນັ້ນຄ່ອຍໆກາຍເປັນຕົ້ນໄມ້ຕົ້ນຕໍ ຊ່ວຍໃຫ້ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນລົບລ້າງຄວາມອຶດຫິວ, ຫລຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ. ທ່ານ ເລ່ື່ອງຈູງຮ໋ຽວ, ປະທານຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນເມືອງ ອຽນເຈົາ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ, ເມືອງ ຈະສົມທົບກັບອົງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາຜັກ ແລະ ໝາກໄມ້ ຮ່າໂນ້ຍ ເພື່ອຄົ້ນຄ້ວາ ແລະ ຂະຫຍາຍໝາກມ່ວງປະເພດນີ້:
“ເພື່ອສືບຕໍ່ອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ພັດທະນາເຄື່ອງໝາຍການຄ້າໝາກມ່ວງ ອຽນເຈົາ, ໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ, ເມືອງຈະສືບຕໍ່ປະຕິບັດສຳເລັດ ແລະ ຍົກສູງຄຸນນະພາບຂອງສະມາຄົມປູກ ແລະ ຈຳໜ່າຍໝາກມ່ວງ. ພ້ອມທັງກຳນົດສາຍພົວພັນລະຫວ່າງຄອບຄົວປູກ ແລະ ຈຳໜ່າຍໝາກມ່ວງກັບບັນດາຄອບຄົວຊາວກະສິກອນ, ສ້າງຕັ້ງບັນດາໜ່ວຍຜະລິດຢູ່ບັນດາຕາແສງໃນເຂດແນະນຳພູມສາດ.”
ດ້ວຍເຄື່ອງໝາຍການຄ້າທີ່ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງນັ້ນ, ຊາວກະສິກອນເມືອງ ອຽນເຈົາ ພວມພ້ອມກັນຮັກສາອິດທິພົນຊ່ືສຽງ, ຄຸນນະພາບຂອງໝາກມ່ວງມົນ ອຽນເຈົາ. ຈາກນັ້ນ, ຊ່ວຍໃຫ້ປະຊາຊົນມີລາຍຮັບຕື່ມອີກ, ຜະລິດເປັນປົກກະຕິ, ຍົກສູງຊີວິດການເປັນຢູ່ດ້ານເສດຖະກິດ, ສັງຄົມ, ກໍ່ສ້າງບ້ານເກີດເມືອງນອນໃຫ້ນັບມື້ນັບພັດທະນາ.