Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ bước vào một giai đoạn mới sau khi bà Kamala Harris chính thức nhận đề cử ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ hôm 22/08. Theo giới quan sát, sau giai đoạn đầu hứng khởi, cuộc đua sắp tới sẽ khó khăn hơn với ứng cử viên của đảng Dân chủ.

Ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris. Ảnh: Getty

Hôm 22/08, Phó Tổng thống Mỹ, bà Kamala Harris, chính thức chấp nhận đề cử ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ. Sự kiện này đánh dấu giai đoạn mới trong cuộc đua Tổng thống Mỹ, khi hai đảng lớn nhất nước Mỹ đã hoàn tất quy trình lựa chọn ứng cử viên (ƯCV) chính thức.

“Tuần trăng mật” của bà Kamala Harris

Đại hội toàn quốc đảng Dân chủ (NDC), diễn ra từ 19-22/08 tại thành phố Chicago, bang Illinois, tái khẳng định sự thăng tiến mạnh mẽ của bà Kamala Harris trong nội bộ đảng này cũng như trong dư luận Mỹ, kể từ khi được Tổng thống Joe Biden chuyển giao trọng trách đại diện đảng Dân chủ ra tranh cử Tổng thống hôm 21/07. Tại NDC, đảng Dân chủ đã xây dựng được một sự đoàn kết gần như tuyệt đối quanh bà Kamala Harris và đối tác liên danh tranh cử của bà là ông Tim Walz. Hầu như tất cả các chính trị gia nổi bật nhất của đảng Dân chủ, từ các cựu Tổng thống Bill Clinton, Barack Obama đến cựu Chủ tịch Hạ viện, Nancy Pelosi đều kêu gọi ủng hộ bà Kamala Harris.

Sự phấn khích và tự tin của đảng Dân chủ được thể hiện qua những con số. Tổng số tiền tranh cử mà bà Kamala Harris vận động được trong hơn 1 tháng qua đã lên mức hơn 540 triệu USD, cao gấp nhiều lần tổng số tiền mà ông Joe Biden hay đối thủ của đảng Cộng hòa là ông Donald Trump vận động được trong cả năm. Trong các cuộc thăm dò dư luận, bộ đôi Kamala Harris – Tim Walz cũng liên tục thăng tiến và hiện đang dẫn trước bộ đội đảng Cộng hòa Donald Trump – J.D Vance từ 4-7 điểm trên toàn nước Mỹ. Theo giới phân tích, “tuần trăng mật” của bà Harris cùng đảng Dân chủ kéo dài hơn dự tính. Tuy nhiên, theo bà Jennifer Lawless, Giáo sư Khoa học chính trị của trường Đại học Virginia (Mỹ), giai đoạn này sẽ sớm chấm dứt khi bà Kamala Harris chuẩn bị phải đối mặt với các cuộc tranh luận với ông Donald Trump từ đầu tháng 9. Bà Jennifer Lawless nhận định: “Tránh để mất động lượng là một thách thức, ngoài ra tôi nghĩ đảng Dân chủ cũng có thể làm một số việc khác. Đầu tiên, đó là tiếp tục nhấn mạnh đến vị thế “cửa dưới” mà họ đã lựa chọn. Nếu muốn đắc cử thì không nên tự mãn. Đó là thông điệp mà đảng Dân chủ cần thúc đẩy”.

Ngoài vấn đề này, theo Giáo sư Lịch sử Allan Lichtman từ trường Đại học Mỹ, kinh tế là một thách thức khác với bà Kamala Harris, khi các đề xuất chính sách kinh tế của bà chưa rõ ràng và còn gây ra nhiều tranh cãi, đặc biệt trong bối cảnh tình hình kinh tế Mỹ gần đây gây ra nhiều lo ngại cho các cử tri: “Nếu phải tranh cãi về bài phát diễn văn của bà ấy tại NDC thì tôi muốn có thêm nhiều chi tiết về các đề xuất cụ thể của bà ấy về kinh tế. Tôi hiểu rằng NDC không phải nơi thích hợp để đưa ra các chi tiết chính sách, nhưng nếu có chỉ trích nào thì đây chính là vấn đề”.

Chiến lược nào cho ông Donald Trump?

Trong khi bà Kamala Harris vẫn giữ được đà tiến vào thời điểm này, đồng thời nhận được cú hích lớn từ Đại hội toàn quốc đảng Dân chủ, chiến dịch tranh cử của ông Donald Trump thời gian qua lại gặp nhiều khó khăn. Theo Giáo sư Allan Lichtman, đội ngũ tranh cử của đảng Cộng hòa và cá nhân ông Donald Trump hiện vẫn chưa xây dựng được chiến lược tranh cử hợp lý sau khi ông Joe Biden rút lui và bà Kamala Harris thế chỗ. Điều này phản ánh qua việc thời gian gần đây ông Donald Trump tập trung nhiều vào việc chỉ trích cá nhân bà Kamala Harris thay vì tấn công các đề xuất chính sách tranh cử của bà Harris và đảng Dân chủ. Bên cạnh đó, ƯCV của đảng Cộng hòa cũng ít tổ chức các cuộc mít-tinh vận động cử tri ở các bang chiến trường quan trọng.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng vẫn còn quá sớm để nhận định ông Donald Trump đang kém ưu thế hơn bà Kamala Harris, bởi cựu Tổng thống Mỹ vẫn được đánh giá cao về khả năng quản lý kinh tế. Trong một cuộc thăm dò dư luận do tờ “Nhật báo phố Wall” (Wall Street Journal) thực hiện mới đây, hơn 50% số người được hỏi nhận định ông Donald Trump có khả năng xử lý nền kinh tế tốt hơn và chỉ 40% nói rằng Harris phù hợp với nhiệm vụ quản lý kinh tế. Trong nhóm những cử tri độc lập, 57% tin vào khả năng quản lý nền kinh tế của Trump và chỉ 25% đặt niềm tin vào bà Kamala Harris. Vì thế, ông Donald Trump vẫn có thể đảo ngược đà suy giảm hiện nay nếu có chiến lược hợp lý. Giáo sư Jennifer Lawless nhận định: “Tôi nghĩ ông Donald Trump cần phải làm một số việc. Đầu tiên, ông ấy cần thể hiện tốt trong các cuộc tranh luận để chứng minh rằng ông ấy có kỷ luật và có khả năng nắm vững các vấn đề. Một việc khác là trong nhiệm kỳ đầu ông Donald Trump đã để lại rất nhiều vấn đề cho chính quyền của ông Joe Biden, vì thế ông ấy cần chứng tỏ được rằng việc bầu ông ấy không phải là đi lùi mà là tiến lên phía trước”.

Giới quan sát nhận định cuộc tranh luận sắp tới, dự kiến tổ chức vào ngày 10/09, giữa ông Donald Trump và bà Kamala Harris sẽ mang ý nghĩa quyết định bởi đó có thể là lần đối mặt trực tiếp duy nhất giữa 2 ƯCV này trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm nay. Người chiến thắng trong cuộc tranh luận đó sẽ giành lợi thế rất lớn bởi đó là thời điểm chỉ còn hơn 3 tuần nữa (5/11) là cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ chính thức bắt đầu.