Vui Tết té nước với đồng bào dân tộc Lào ở Điện Biên
Vũ Lợi/VOV-Tây Bắc -  
(VOV5) - Sau hơn 2 năm chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19, cộng đồng dân tộc Lào ở bản Na Sang, xã Núa Ngam, huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên) lại tưng bừng đón Lễ Bun huột nặm (Tết té nước).
Được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia vào năm 2017, đến nay Tết Té nước (Bun Huột Nặm) vẫn đang được đồng bào nơi đây gìn giữ và phát huy, tạo ấn tượng đẹp trong lòng du khách thập phương. |
Ngay từ sáng sớm, người dân 2 bản dân tộc Lào là Na Sang 1 và Na Sang 2 của xã Núa Ngam đã đổ về nhà văn hóa để đón khách đến dự Tết Té nước. Sau 2 năm ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 không thể tổ chức, năm nay đồng bào Lào ở Na Sang tổ chức tết cổ truyền Bun Huột Nặm lớn hơn, đông vui hơn. |
Bun huột nặm (Tết té nước) của dân tộc Lào có ý nghĩa gột rửa những điều xui xẻo trong năm cũ. Với mong muốn năm mới người được té nước sẽ gặp may mắn và tốt lành. Ngoài ý nghĩa đó thì Lễ hội Té nước còn mong muốn năm mới cầu mong mưa thuận gió hòa, cầu cho mưa về tắm mát ruộng đồng, làm mềm đất rẫy để người dân tra hạt. Trong những ngày tết, mọi nhà đều kiêng không dệt vải; không mang cây xanh vào bản; không gánh nước mà chỉ được xách nước bằng tay... bởi đồng bào quan niệm làm như vậy đời sống sẽ thịnh vượng, mùa màng bội thu hơn. |
Nghi lễ Bun huột nặm của người Lào tại Na Sang là một trong nghi lễ truyền thống, thường được tổ chức vào đúng thời điểm Tết truyền thống của người Lào. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của cộng đồng. Vì ngoài ý nghĩa để bà con bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên và thần linh còn là dịp để đoàn tụ gia đình thôn bản, mọi người cùng tham gia những trò chơi và những điệu dân vũ truyền thống trong không gian văn hóa bản địa của dân tộc mình. Trong ảnh: Nghi thức buộc chỉ cổ tay cầu may mắn. |
Kết thúc nghi thức cúng tế thần linh, người Lào tiến hành lễ cầu mưa (só nặm phạ phốn). Dọc đường đi khắp thôn bản, đoàn người sẽ đến “xin lộc” từ những gia đình làm ăn phát đạt, có uy tín trong cộng đồng. |
Tại đây, họ sẽ hát những bài đồng dao và chờ gia chủ ban lộc, ban nước. Chủ nhà sau khi hát đối đáp sẽ đưa lễ vật và té nước vào đoàn người trong không khí vô cùng náo nhiệt. |
Sau đó, các trò chơi dân gian cũng diễn ra vô cùng sôi nổi thu hút rất đông người tham gia. Một số trò chơi độc đáo như tấu phắc sá - táu lasa (rùa ấp trứng), xưa khốp mu (hổ vồ lợn), ngù kin khiết (rắn bắt ngóe), phăn viêng (múa bắt chân, bắt đầu), pít mắc tanh (hái dưa chín)... |
Các trò chơi dân gian tái hiện quá trình định cư, lập bản của người Lào và đều bắt nguồn từ cuộc sống lao động sản xuất, chinh phục thiên nhiên, chống thiên tai địch họa, bảo vệ mùa màng, bảo vệ cuộc sống của cộng đồng. |
Kết thúc các phần lễ, Người dân và du khách sẽ cùng nhau ra suối để thực hiện nghi thức dâng tế lễ vật, cúng mời thần suối. |
Tất cả cùng nhau xuống suốt té nước. Theo quan niệm của dân tộc Lào, trong những ngày này ai càng ướt nhiều thì càng may mắn và gặp nhiều điều tốt đẹp. |
Dân tộc Lào quan niệm nước mang lại sự may mắn nên họ thường sống ở cạnh những dòng sông, con suối. Vào ngày Tết té nước truyền thống ai cũng phải ướt để lấy may. |
Với những nghi thức độc đáo và đặc sắc, năm 2017 Tết té nước của dân tộc Lào ở bản Na Sang đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, loại hình văn hóa truyền thống. |
Vũ Lợi/VOV-Tây Bắc