Nằm trên trục giao thông huyết mạch Đông Bắc, kết nối với các cửa khẩu biên giới đồng thời là cửa ngõ biển của khu vực biên giới phía Bắc, huyện Tiên Yên có địa hình đa dạng: Núi, đồi, đồng bằng ven sông biển nên được thiên nhiên ban tặng nhiều tài nguyên quý giá. Đây là những tiềm năng để Tiên Yên phát triển du lịch cộng đồng.

Văn hoá đặc sắc của đồng bào các dân tộc cũng là thế mạnh của Tiên Yên. Ảnh: Lan Anh/VOV

Tiên Yên cũng là vùng đất của người Việt cổ với 17 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó các dân tộc chiếm đa số, như: Kinh, Tày, Sán Chỉ, Sán Dìu, Dao, Hoa... với những nét văn hóa đa dạng. Điều này đã tạo cho Tiên Yên một “kho tàng” tài nguyên văn hóa đặc sắc. Ông Phạm Văn Hoài, Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Yên, cho biết: Ngành du lịch Quảng Ninh và huyện Tiên Yên đang có những kế hoạch khai thác bền vững những lợi thế sẵn có nhằm thúc đẩy phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch cộng đồng: "Thời gian qua, chúng tôi đã tập trung triển khai nhiều đề án với từng dân tộc, trong đó có dân tộc Sán Dìu, Sán Chỉ, Dao, Tày… Chúng tôi có 4 đề án bảo tồn văn hóa, đề án bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa trên địa bàn huyện. Để triển khai, chúng tôi cũng đầu tư về cơ sở hạ tầng, trước tiên là tuyến giao thông chính để kết nối đến các điểm du lịch, cùng với đó là bảo tồn cảnh quan thiên nhiên".

Ngôi nhà đá đặc trưng của người Sán Chỉ, một trong những điểm đến khi d khách đến với Tiên Yên. Ảnh: Lan Anh/VOV

Tiên Yên hiện có 5 điểm du lịch cấp tỉnh, gồm: Chợ Tiên Yên, Trung tâm văn hóa, thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc, đền thờ Đức ông Hoàng Cần, Thác Pạc Sủi, Phố đi bộ Tiên Yên. Địa phương cũng có nhiều hoạt động xúc tiến, quảng bá hình ảnh tại nhiều sự kiện lớn, như: hội chợ ẩm thực, hội chợ sản phẩm của Chương trình mỗi xã (phường) một sản phẩm (OCOP) Quảng Ninh, hội chợ nông sản vùng miền, hội chợ Quốc tế Việt - Trung... Ông Phạm Hải Quỳnh, Viện Trưởng Viện phát triển châu Á, cho rằng: "Tiên Yên được ví như Quảng Ninh thu nhỏ. Tiên Yên có nhiều giá trị văn hóa, chợ đêm hoạt động từ năm 2017. Dọc khu phố cổ có kiến trúc của người Pháp. Với 2 điểm nhấn như vậy tôi mong Tiên Yên sẽ quy chuẩn lại di tích lịch sử, giữ gìn giá trị văn hóa bản địa".

Trên cơ sở khai thác các giá trị đặc trưng về tự nhiên và văn hóa các dân tộc, các sản phẩm du lịch cộng đồng gắn với sự đa dạng văn hóa của đồng bào các dân tộc, vẻ đẹp của rừng núi, các lễ hội truyền thống, huyện Tiên Yên đang nỗ lực phát triển du lịch. Cùng với đó, đẩy mạnh gắn kết, hợp tác với các doanh nghiệp du lịch, lữ hành trong nước và quốc tế nhằm khai thác hiệu quả sản phẩm du lịch văn hóa - trải nghiệm, thúc đẩy phát triển loại hình du lịch cộng đồng.