ជនជាតិ Ba Na កសាងជនបទថ្មីយ៉ាងសកម្មនៅខេត្ត Kon Tum

សំណង់សុខុមាលភាពជាច្រើនដូចជាគិលានដ្ឋាន សាលារៀន ផ្សារ សំណង់លំនៅដ្ឋាន ផ្ទះឈើផុតពីដីប្រពៃណី និងផ្ទះ Rong ត្រូវបានសាងសង់ថ្មី ឬជួសជុលឡើងវិញយ៉ាងរឹងមាំ។ ចំការកាហ្វេ ពោត ដំឡូងមី ដ៏ធំល្វឹងល្វើយកំពុងរីកដុះដាលយ៉ាងស្រស់បំព្រង។ Dak Ro Wa គឺជាឃុំមួយ ដែលមានជនជាតិដើមភាគតិច Ba Na រស់នៅយ៉ាងច្រើនកុះករ នៅទីក្រុង Kon Tum។ ឃុំទាំងមូលមានភូមិចំនួន ៥ ហើយមានក្រុមគ្រួសារប្រមាណ ៨៦០ គ្រួរ ជាមួយប្រជាជនជាង ២ ៦០០ នាក់។ កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុនៗ ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនភាគច្រើនគឺពឹងផ្អែកលើការដាំដំណាំកសិកម្មរយៈពេលខ្លី ដូចជាស្រូវ ពោត ដំឡូង ដំឡូងមី ដែលនាំមកនូវប្រសិទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ចទាប អត្រាគ្រួសារក្រីក្រខ្ពស់។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ មុខមាត់ជនបទ ក៏ដូចជាជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនក្នុងឃុំត្រូវបានកែលម្អយ៉ាងច្បាស់លាស់ ជាបណ្តើរ ៗ ចាប់តាំងពីពេលខេត្តបានចាប់ផ្ដើមអនុវត្តន៍កម្មវិធីកសាងជនបទថ្មី។ នៅភូមិ Kon Jo Dri ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្បែរស្ពានព្យួរ Kon Klor - ដែលជាស្ពានព្យួរវែងបំផុតនិងស្រស់ស្អាតបំផុតនៅតំបន់ Tay Nguyen ដោយឆ្លងកាត់ទន្លេ Dak Bla តាមទិសដៅពីកណ្តាលទីក្រុង Kon Tum នោះ ខ្សែផ្លូវបេតុងដ៏ស្រស់ស្អាតជាច្រើនត្រូវបានបង្កើតឡើង។ លោក A Min អ្នកភូមិមួយរូបបានឲ្យដឹងថា៖ ដោយអនុវត្តកម្មវិធីកសាងជនបទថ្មី នាបច្ចុប្បន្ននេះ ភូមិ Kon Jo Dri មានគ្រួសារធ្វើសេដ្ឋកិច្ចពូកែជាច្រើនគ្រួរ ដោយទទួលបានប្រាក់បំណេញពី ១៥០-១៨០ លានដុងពីការដាំដំណាំ និងចិញ្ចឹមសត្វ។ លោក A Min បានសំណេះសំណាលថា៖ “ ដើម្បីកសាងជនបទថ្មី គឺសេដ្ឋកិច្ចត្រូវអភិវឌ្ឍហើយផ្តល់ចំណូលខ្ពស់។ ឆ្លៀតយកប្រភពប្រាក់កម្ចីអនុគ្រោះនោះ ក្រុមគ្រួសារខ្ញុំបានវិនិយោគដាំដំណាំកាហ្វេ ចិញ្ចឹមគោ ជ្រូក ដើម្បីអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច។ ពីប្រភពប្រាក់ចំណូលទាំងនេះ ក្រុមគ្រួសារយើងខ្ញុំបានវិនិយោគដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ថែមទៀត សំដៅរួចផុតពីភាពក្រីក្រ។ នៅពេលមានប្រាក់កាសហើយ យើងខ្ញុំអាចកសាងផ្ទះ ទិញឡាន និងចិញ្ចឹមកូន ៗ ទៅសិក្សារៀនសូត្រ។ លើលពីនេះទៅទៀត យើងអាចជួយឧបត្ថម្ភគ្រួសារដទៃទៀត ដើម្បីកសាងជនបទថ្មីផងដែរ”។ លោក Doan Van Hau ប្រធានឃុំ Dak Ro Wa បានអោយដឹងថាដោយ កំណត់នូវការលំបាកដែលមូលដ្ឋានជួបប្រទះនោះ អាជ្ញាធរឃុំ Dak Ro Wa បានម្ចាស់ការរៀបចំសេចក្ដីសម្រេចចិត្ត ផែនការ ហើយដាក់ចេញបទដ្ឋានជាក់ស្ដែងប្រចាំឆ្នាំ ដើម្បីអនុវត្តន៍ការកសាងជនបទថ្មី។ អាស្រ័យហេតុនេះ ធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ ឃោសនាយ៉ាងទូលំទូលាយ ដល់មនុស្សគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ ដើម្បីរួមគ្នាអនុវត្តន៍។ ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១១ រហូតមកដល់ពេលនេះ ប្រាក់ចំណាយសរុបសម្រាប់ការកសាងជនបទថ្មីរបស់ឃុំគឺមានប្រមាណ ១០០ ពាន់លានដុង ក្នុងនោះប្រជាជនបានចូលរួមវិភាគទានជិត ៥៩ ពាន់លានដុង ស្មើនឹង ៦០% នៃថវិកាសរុប។ ផ្លូវគមនាគមន៍ជនបទ ប្រវែង ៣៥ គីឡូម៉ែត្រ នៅឃុំ Dak Ro Wa ត្រូវបានក្រាលដោយបេតុង កសាងស្ថានីយ៍អគ្គិសនីចំនួន ៣ និងតភ្ជាប់បណ្ដាញ អគ្គិសនីជាតិ។ នៅមូលដ្ឋាន គឺមិនមានផ្ទះបណ្តោះអាសន្នឬទ្រុឌទ្រោមឡើយ ហើយមានគ្រួសារក្រីក្រត្រឹមតែ ៨៦/៨៦០ ប៉ុណ្ណោះ ប្រាក់ចំណូលរបស់មនុស្សម្នាក់ៗជាមធ្យមគឺជិត ៤០ លានដុង។ លោក Doan Van Hau បានឲ្យដឹងថា៖ “ឃុំសម្រេចបានបទដ្ឋានចំនួន ១២/១៩ ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះ យើងខ្ញុំនឹងសម្រេចឲ្យបានបទដ្ឋានចំនួន ៣ អំពីផ្លូវគមនាគមន៍ រៀបចំផលិតកម្ម និងបរិស្ថាន។ ទន្ទឹមនឹងនេះ យើងខ្ញុំក៏បានកសាងផែនការសម្រាប់បណ្ដាឆ្នាំខាងមុខ ដើម្បីរួមជាមួយប្រជាជន និងស្ថាប័ននានាអនុវត្តន៍បទដ្ឋានជាបន្ត។ រហូតមកដល់ដើមឆ្នាំ ២០២៣ យើងខ្ញុំគ្រោងនឹងសម្រេចបានគោលដៅជនបទថ្មីផងដែរ”។

ឃុំ Dak Ro Wa កំពុងផ្លាស់ប្ដូរមុខមាត់ ដើម្បីទទួលអំណរនិទាឃរដូវសុខសាន្តត្រាណ និងសម្បូរធូធា។ ផ្លូវគមនាគមន៍ក្នុងភូមិមានភាពស្រស់ស្អាត ភ្លើងអគ្គិសនីបានបំភ្លឺដល់គ្រប់ភូមិស្រុក។ ក្នុងឆ្នាំនេះ បងប្អូនជនជាតិ Ba Na បានទទួលអំណរឆ្នាំថ្មីកាន់តែសប្បាយរីករាយ នៅពេលដែលសមទ្ធិផលកសាងជនបទថ្មីក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅ ទទួលបានលទ្ធផលជាផ្លែផ្ការផងដែរ៕