กลุ่มเพื่อน ซาววา กับภารกิจป้องกันและขจัดการติดเชื้อไวรัสเอชไอวีในชุมชน

นาย LVT อายุ 30 ปี อาศัยในหมู่บ้าน ตุกปาง ตำบลด่งวัน อำเภอเกว๊ฟอง เสพยาตั้งแต่อายุ 19 ปี ซึ่งภายหลังการใช้ยาเสพติดเป็นเวลา 5 ปี เขาเองได้เดินทางไปทำงานที่จังหวัดด่งนาย โดยล่าสุด เมื่อตัวเองรู้สึกว่าสุขภาพร่างกายทรุดโทรม พร้อมกับอาการไอ หายใจลำบาก ไม่สามารถรับประทานอาหารได้ เลยตัดสินใจเดินทางกลับบ้านด้วยความกระวนกระวายใจ จากนั้น กลุ่มเพื่อน ซาววา ได้ให้ความช่วยเหลือเขาในการตรวจวินิจฉัย จนสุดท้าย นาย T ก็ได้ทราบผลตรวจว่า ตนเองติดป่วยเป็นโรคเอดส์และเป็นวัณโรค จึงถูกส่งตัวไปรักษาจนสุขภาพดีขึ้น ซึ่งปัจจุบัน เขาสามารถขับรถมอเตอร์ไซค์ด้วยตัวเองได้ 

-          ช่วงที่ยังอยู่ทางภาคใต้แล้วรู้สึกเหนื่อย เมื่อไปตรวจ คุณหมอแค่บอกผมว่า ปอดกับตับของผมมีปัญหา

-          เมื่อรู้ว่าตัวเองเป็นแบบนี้แล้วก็กลัวว่าจะทำให้คนอื่นติดเชื้อจากเราไหม

-          ก็กลัวสิ

-          ถ้าหายเป็นปกติแล้วจะกลับมาทำงานอีกไหม

-          ทางบริษัทบอกผมว่า กลับบ้านรักษาสุขภาพให้ดีก่อน ถ้าหายดีก็สามารถมาทำงานต่อได้

กลุ่มเพื่อน ซาววา ได้รับการจัดตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2021 ด้วยภารกิจหลักคือให้ความช่วยเหลือกลุ่มผู้ติดเชื้อไวรัสเอชไอวีในการเข้าถึงยารักษา มีสุขภาพที่ดีขึ้น และสามารถปรับตัวเข้ากับชุมชน ซึ่งถึงแม้ต้องเจอความยากลำบากหลายอย่างในระหว่างการทำงาน เนื่องจากพื้นที่กว้างใหญ่ การจราจรติดขัด มีแม่น้ำลำธารและภูเขามากมาย แต่สมาชิกในกลุ่มเพื่อนยังคงพร้อมใจกันเดินทางไปยังพื้นที่ที่มีผู้ติดเชื้อเอชไอวี ด้วยเป้าหมาย “ตราบใดที่พวกเราทราบว่าคุณติดเชื้อ ก็จะอยู่เคียงข้างช่วยเหลือในทุกสถานการณ์”

ทุกๆ วัน นายโลแทงเยิ๊ด สมาชิกผู้ที่มีความกระตือรือร้นในกลุ่มเพื่อน ซาววา จะขี่มอเตอร์ไซค์ไปตามหมู่บ้านหลายแห่งในอำเภอเกว๊ฟอง โดยนาย เยิ๊ด ก็ไม่รู้สึกอับอายเมื่อเล่าถึงช่วงเวลาที่ตัวเองใช้ยาเสพติดแล้วติดเชื้อเอดส์และบางครั้งก็รู้สึกสิ้นหวังจากการเลือกปฏิบัติของคนรอบข้าง แต่ชีวิตก็ได้กลับมาเริ่มใหม่อีกครั้ง เมื่อเขาได้กินยา Methadone และ ARV อย่างต่อเนื่อง ด้วยความมุ่งมั่นที่อยากปรับตั้วเข้ากับสังคม นายเยิ๊ด ได้ตัดสินใจเข้าร่วมกลุ่มเพื่อน ซาววา เพื่อให้ความช่วยเหลือกลุ่มผู้ติดเชื้อเอชไอวี ทุกครั้งที่สามารถรณรงค์ให้ผู้ติดเชื้อคนอื่น ๆ ไปรับการตรวจและเข้ารักษาที่ศูนย์การแพทย์อำเภอเกว๊ฟอง ก็ทำให้นายโลแทงเยิ๊ด รู้สึกดีใจ เพราะหน้าที่ของเขาคือช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากการติดเชื้อเอชไอวีให้แก่ชาวบ้าน นายโลแทงเยิ๊ด เผยว่า

“พวกเราใช้วิธีการประชาสัมพันธ์และให้คำปรึกษากับแก่ผู้ที่มีความเสี่ยงสูง แล้วให้ผู้ที่ได้รับคำปรึกษาจากเราได้มีส่วนร่วมช่วยเหลือผู้ที่มีความเสี่ยงติดเชื้อคนอื่น ๆ ”

ในตลอด 3 ปีที่ผ่านมา กลุ่มเพื่อน ซาววา ได้ให้ความช่วยเหลือผู้ติดเชื้อเอชไอวีและเป็นโรคเอดส์หลายร้อยคนในการเข้าถึงยารักษา

เนื่องจากเป็นผู้ที่เคยสิ้นหวังจากกการติดยาเสพติดแล้วเป็นโรคเอดส์ สมาชิกทุกคนในกลุ่มจึงมีความเข้าใจและพยายามรณรงค์ให้ผู้ติดเชื้อได้เข้าถึงการรักษา ประชาสัมพันธ์และแจกถุงยางอนามัยฟรี นางโลถิลวาน สมาชิกหญิงคนเดียวในกลุ่มและนาย เงินวันอูน เผยว่า

“ครั้งแรกที่ไป ฉันก็ค่อยๆ ทำความเข้าใจจนรู้สึกคุ้นชิน ตัวอย่างเช่น เมื่อมีผู้หญิงคนหนึ่งที่มักจะโทรหาฉันเพื่อขอคำปรึกษากับทุกเรื่อง เช่น เมื่อไม่สามารถไปรับยาได้ แล้วบอกว่า ตัวเองไม่สบายจึงไม่สามารถร่วมงานได้ น้องสามารถรับของแทนพี่ได้ไหม แล้วค่อยแบ่งๆ กันไป ฉันรู้สึกว่า เรื่องๆ นั้นก็เคยเกิดขึ้นกับชีวิตของเรา ดังนั้น จนถึงปัจจุบัน ถ้าช่วยใครได้สักคน ฉันก็รู้สึกดีใจเลยตัดสินใจเข้าร่วมกลุ่ม”

“ผมเคยเสพยาบ้า ซึ่งเมื่อดื่ม Methadon ก็ทำให้ผมเลิกได้ แล้วผมเองก็นำเรื่องราวของผมไปบอกเล่าอธิบายให้คนอื่น ๆ เข้าใจเกี่ยวกับ Methadon ที่มีความสำคัญเป็นอย่างมากต่อกลุ่มผู้ติดเชื้อที่มีค่าไม่ต่างจากทองคำ ฉะนั้น พวกเขาเข้าใจและประชาสัมพันธ์ให้แก่ผู้อื่น”

ส่วนคุณ ลางจุงเหี่ยน เจ้าหน้าที่ฝ่ายประชากรของศูนย์การแพทย์อำเภอเกว๊ฟองและหัวหน้ากลุ่มเพื่อน ซาววา เผยว่า

“ปัจจุบัน มีพื้นที่ 2 แห่งคือภาคตะวันตกเฉียงใต้และตะวันตกเฉียงเหนือของอำเภอที่พวกเราสามารถให้ความช่วยเหลือได้ ซึ่งจริงๆ พวกเราก็อยากช่วยเหลือให้ได้มากกว่านี้  พวกเราพยายามดูแลผู้ติดเชื้อเอชไอวี รวมถึงกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงและครอบครัวของพวกเขาอีกด้วย”

เพื่อสามารถดำเนินงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกเหนือจากความกระตือรือร้นของสมาชิกทุกคนในกลุ่มแล้ว ยังมีการสนับสนุนอย่างแข็งขันจากศูนย์สนับสนุนความคิดริเริ่มและการพัฒนาชุมชนหรือ SCDI นางเหงวียนถิเยวียน เจ้าหน้าที่รับผิดชอบโครงการ SCDI เผยว่า

“การสร้างเครือข่ายถือว่ายากมากแล้ว แต่การนรักษาเครือข่ายนั้นให้มีการพัฒนานั้นยากกว่าหลายเท่า สำหรับ SCDI พวกเราจะยังคงพยายามระดมเงินจากแหล่งต่างๆ ไม่เพียงแค่โครงการเดียวเท่านั้น แต่จะแสวงหาแหล่งเงินทุนอื่นๆ อีกด้วย ซึ่งในพื้นที่อำเภอเกว๊ฟอง นอกจากโครงการกองทุนโลกเพื่อรับมือกับเชื้อไวรัสเอชไอวีแล้ว จะมีอีกโครงการหนึ่งก็คือกองทุนโลกเพื่อป้องกันวัณโรคและปกป้องอนาคต”

ทั้งนี้ ในตลอด 3 ปีที่ผ่านมา กลุ่มเพื่อน ซาววา ได้ให้ความช่วยเหลือผู้ติดเชื้อเอชไอวีและเป็นโรคเอดส์หลายร้อยคนในการเข้าถึงยารักษา ในขณะที่สมาชิกแต่ละคนต่างได้ศึกษาความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับเชื้อเอชไอวี รวมถึง มาตรการป้องกันการระบาดและวิธีการรักษา  ซึ่งไม่เพียงแค่ให้ความช่วยเหลือผู้ที่อยู่ในสถานะเดียวกัน แต่กลุ่มเพื่อน ซาววา ยังคงพยายามในทุกๆ วันเพื่อส่งสารเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อเอชไอวี พร้อมบรรเทาปัญหาการเลือกปฏิบัติต่อโรคเอดส์ในชุมชน./.