Cuốn “Việt sử nhân vật” của họa sĩ trẻ người Lavia gốc Việt Cao Việt Nguyễn do Comicola và NXB Dân trí ấn hành vừa chính thức ra mắt bạn đọc.

Ra đời với khát vọng của họa sĩ, muốn giúp người đọc hiểu rõ hơn về dòng chảy lịch sử Việt Nam, thông qua việc minh họa các nhân vật lịch sử, cả những người quan trọng và những người ít được nhắc đến, "Việt sử nhân vật" đã thu hút người yêu lịch sử Việt ngay từ khi còn là dự án bởi góc nhìn mới mẻ.

Việc họa sĩ Cao Việt Nguyễn sắp xếp các nhân vật theo trình tự lịch sử giúp người đọc thấy được mối liên hệ giữa các câu chuyện, từ đó dễ dàng nhớ lại các sự kiện, cũng là một điểm thu hút bạn đọc.

Từng tham gia minh họa nhiều dự án truyện tranh, tranh tường, phim lịch sử Latvia và sách nghiên cứu lịch sử Việt Nam, “Việt sử nhân vật” là dự án minh họa lịch sử lớn nhất mà Cao Việt Nguyễn từng thực hiện với 264 nhân vật lịch sử và 28 sự kiện. Cũng có thể coi đây là cuốn sách đầu tiên vẽ số lượng nhân vật lịch sử lớn nhất của Việt Nam kể từ trước đến nay.

Với “Việt sử nhân vật”, Cao Việt Nguyễn đã đặt những viên gạch đầu tiên cho việc tái hiện lịch sử qua tranh minh họa một hệ thống nhân vật có thật, có ảnh hưởng suốt chiều dài phát triển lịch sử Việt Nam kể từ thời Hồng Bàng đến thời Lý, với những chi tiết hình ảnh được nghiên cứu sát nhất từ những tư liệu lịch sử còn lại.

Ảnh: tạo hình của nhân vật Lý Long Bồ - "Tạo hình của ông đã được chỉnh sửa sau khi tác giả nhận được tài liệu "Khảo cứu tranh vẽ sứ giả thời Lý trong hệ thống tư liệu Chức cống đồ của Trung Quốc" của TS Phạm Lê Huy. Ngoài ra tác giả cũng đối chiếu với các tư liệu khác như "Lĩnh ngoại đại đáp" của Chu Khứ Phi nói về văn hóa người nhà Lý và "Đại Việt sử lược" về việc sử dụng chỉ màu vàng trên trang phục của người thời Lý. Chu Khứ Phi miêu tả người Việt :" lấy cao thơm chuốt tóc như sơn, bọc khăn the đen, đỉnh tròn mà nhỏ, từ trán trở lên, nếp gấp nhỏ như may đến tận chóp..." Đại Việt sử lược chép: "(Năm 1182) Cấm không được may sợi chỉ màu vàng vào quần áo". Trong Đại Việt sử ký lại chép :" Cấm người trong nước không được mặc áo sắc vàng." (Họa sĩ Cao Việt Nguyễn)

Nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Phương Đông, người đã có những bước đi đồng hành cùng họa sĩ Cao Việt Nguyễn trong việc tìm hiểu tư liệu cho dự án này, chia sẻ: "Cuốn sách "Việt sử nhân vật" của họa sĩ Nguyễn Cao Việt là một trong những tác phẩm hiếm có ở trên thị trường sách Việt Nam. Hiện nay, chúng ta rất thiếu những cuốn sách có minh họa chân dung của các nhân vật lịch sử với trang phục, vật dụng tiệm cận với sự thật lịch sử trong thời đại của họ. 

Họa sĩ Nguyễn Cao Việt đã dày công nghiên cứu rất nhiều tư liệu từ các nguồn sử liệu chính thống, chẳng hạn như Đại Việt sử ký toàn thư, Đại Việt sử lược, các nguồn sử liệu của Trung Quốc, của Nhật Bản, của nước ngoài..., để có thể gom góp lại những tiểu sử của các nhân vật trong lịch sử nước ta. Anh còn tham khảo thêm các nguồn tư liệu về văn vật, ví dụ như cuốn sách "Ngàn năm áo mũ" (của Trần Quang Đức) chẳng hạn, để có thể biết được thời đó nhân vật mặc trang phục gì, nhằm có thể minh họa được chân dung của họ thật sống động. Như vậy, đây là một công trình cực kỳ kỳ công, rất đáng khích lệ."

“Việt sử nhân vật” đã thực sự khắc họa lại những chi tiết về trang phục, phong cách của các nhân vật lịch sử, đưa ra những gợi ý về hình ảnh tin cậy cho những người làm nghệ thuật, giảng dạy…về lịch sử Việt. Việc nghiên cứu, tìm kiếm thông tin vốn đã lao tâm khổ tứ, bởi tư liệu hình ảnh không có nhiều.

Nhưng ngay cả tư liệu nội dung về nhân vật, khi đã tra cứu chính xác theo lịch sử, đã viết trên bản thảo đầu tiên, vẫn phải chỉnh sửa nhiều lần cho hợp lý. Họa sĩ Cao Việt Nguyễn kể: "Bản thảo ban đầu thông tin về nhân vật rất nhiều, sau đó mọi người nói rằng cần phải ra quyết định là muốn tập trung vào minh họa nhiều hơn hay nội dung nhiều hơn. Vì tiêu chuẩn chỉ nên một trang vẽ một nhân vật với nội dung, nên cuối cùng nội dung được giảm tải nhưng vẫn cô đọng, súc tích để người đọc hiểu được tất cả về nhân vật. Đó là một quyết định lúc đầu tương đối khó khăn, vì phải sửa lại bản thảo rất nhiều để cô đọng lại nội dung thông tin đã viết"

Họa sĩ Cao Việt Nguyễn vẫn đi về giữa Latvia và Việt Nam, theo đuổi đề tài vẽ tranh lịch sử nhiều năm nay và đã có những dấu ấn trong nghề.

Họa sĩ Cao Việt Nguyễn cho biết, trong quá trình tạo hình nhân vật và tìm kiếm thông tin, anh đã được sự giúp đỡ rất tận tình từ nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Phương Đông, nhà nghiên cứu Trần Quang Đức, Ts. Đoàn Thành Lộc, Bình Phan; và tham khảo thông tin từ những hội nhóm cổ phong như Cổ trang Đại Việt quán, Đại Việt phong hoa, Vietnam Centre, Chiêm Thành Vương Các, Hoa văn Đại Việt…

Và nói như nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Phương Đông thì: "Cuốn sách này với 264 nhân vật trong tập đầu tiên, thật sự là một cuốn từ điển tổng hợp vô cùng phong phú về các nhân vật, từ các doanh nhân có công với nước, những vị tướng đánh giặc cứu nước cho đến những nhân vật ở phía bên kia chiến tuyến. 

Muốn tìm hiểu về bất cứ thời kỳ nào cũng thể mở cuốn sách này ra và có thể tra được về hành trạng của các nhân vật. Và qua đó, có thể hiểu được ai có công hay có tội như thế nào. Đây thực sự là một cuốn sách rất là quý báu.

Tôi hy vọng đây sẽ là một nguồn tư liệu để các nhà làm phim hay các họa sĩ, những nhà sáng tạo có thể dựa vào đó, để có thể gợi cảm hứng, để họ có thể tạo ra được những nhân vật, những mẩu chuyện về các danh nhân lịch sử mang lại được không khí thời đại."

Ông Nguyễn Khánh Dương, Chủ tịch Comicola - đơn vị xuất bản truyện tranh của tác giả Việt lớn nhất hiện nay, nơi nhận bản thảo Việt sử nhân vật, nói: “Khi cầm trên tay bản thảo của tác phẩm Việt sử nhân vật của tác giả Cao Việt Nguyễn, tôi cũng như nhóm biên tập viên của Comicola cảm thấy rất ấn tượng về công sức của tác giả bỏ ra trong quá trình nghiên cứu, đầu tư tìm hiểu các tư liệu lịch sử để có thể vẽ, tái hiện một cách chính xác và khá chi tiết về trang phục của ông cha chúng ta ngày xưa.

Tất nhiên nói là chính xác cũng hơi khó. Vì chúng ta không có quá nhiều tư liệu để biết được thế nào là đúng hay là sai, nhưng tôi nhận thấy tác giả đã cố gắng hết sức để đảm bảo rằng những hình ảnh của tác giả vẽ là chính xác nhất đối với những những tư liệu lịch sử còn sót lại.

Chúng tôi hy vọng rằng sau khi tác phẩm này ra mắt, nhận được sự đón nhận, chúng ta sẽ có những tác phẩm tiếp theo về những giai đoạn thời kì lịch sử sau do tác giả Cao Việt Nguyễn vẽ. ”