Cựu chiến binh Ngô Xuân Tự ở phường Long Biên, quận Long Biên, Hà Nội, có 30 năm vào sinh ra tử ở các chiến trường. Xuất ngũ, ông về quê xây dựng xưởng dạy nghề, tạo công ăn việc làm, giúp ổn định cuộc sống cho nhiều mảnh đời bất hạnh.

Cựu chiến binh Ngô Xuân Tự chia sẻ: “Ngày xưa khi tôi còn đang đi học, thì có một số anh học cùng đi bộ đội và hy sinh. Sở dĩ các anh trúng tuyển nghĩa vụ quân sự vì hồi đó dù học cùng lớp nhưng tuổi không đồng đều. Nghe theo tiếng gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh nên tôi xin tòng quân”.

Tuy nhiên, tình yêu nước đã thôi thúc ông viết lá đơn bằng máu. Chứng kiến hành động mạnh mẽ của chàng thanh niên Ngô Xuân Tự lúc đó, bộ phận tuyển quân đã đặc cách cho ông trúng tuyển, biên chế về Tiểu đoàn 9, Trung đoàn 38, Sư đoàn 2, Quân khu V. Trong một trận đánh tại chiến trường Duy Xuyên, Quảng Nam năm 1969, ông bị thương nặng và được chuyển ra miền Bắc điều trị. Chưa đầy một năm sau khi sức khỏe hồi phục, ông xin trở lại đơn vị, hành quân vào miền Nam chiến đấu và được chuyển về Tiểu đoàn 54 tên lửa. Ông tiếp tục cống hiến trong quân đội cho đến năm 1985 thì nghỉ hưu theo chế độ.

Thương binh Ngô Xuân Tự chụp ảnh lưu niệm sau khi giúp vợ một liệt sỹ tại tỉnh Hà Nam sơn lại nhà - Ảnh: VOV2

Là thương binh mất 78% sức khỏe nhưng ít khi ông Tự ngơi nghỉ. Mỗi khi sắp xếp được công việc gia đình, ông lại trở về chiến trường xưa để tìm kiếm hài cốt những người đồng chí, đồng đội năm xưa. “Tôi thấy mình có duyên với việc đi tìm đồng đội. Trong một lần đi tìm hài cốt liệt sĩ ở Vĩnh Phúc, tôi được người dân ở đó biết và yêu mến. Qua đó, mình thấy được tình người ấm áp” - ông nói.

Cứ như vậy, suốt nhiều năm qua, ông Tự đã tìm kiếm và bàn giao nhiều bộ hài cốt liệt sỹ cho thân nhân. Với ông, đó là trách nhiệm nhưng đồng thời là hạnh phúc, bởi ông luôn tâm niệm nhờ có những đồng đội che chở, hy sinh thì ông mới sống sót trở về, an hưởng hòa bình.

Cùng với hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, gần 30 năm nay, cựu chiến binh Ngô Xuân Tự còn dang rộng vòng tay nhân ái, hỗ trợ những mảnh đời bất hạnh và người nghèo. Có những thời điểm, ông từng trợ giúp cho khoảng 400 người bằng việc mở một xưởng in để dạy nghề và tạo việc làm. Cựu chiến binh Ngô Xuân Tự cho biết: “Năm 2014, tôi bán một phần đất để mở một xưởng in, dạy nghề và tạo việc làm cho nhiều người. Bán đất không đủ, tôi phải vay mượn thêm cả người thân, bạn bè, thậm chí vay lãi. Thấy việc mình làm có ích cho xã hội nên quyết tâm làm”. 

Trong năm 2022, ông Tự tặng 30 xe đạp cho học sinh nghèo vượt khó của Trường THCS Chính Lý (Hà Nam) - Ảnh: VOV2

Hiện tại, ông Tự dành ngôi nhà của mình để làm nơi ở cho một số sinh viên có hoàn cảnh khó khăn; đồng thời ông lo chi phí ăn uống hàng ngày cho các em. Em Ngô Tấn Phúc, quê ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình là một trong số đó. 17 năm nay, Tấn Phúc được ông Tự xem như người thân trong gia đình. Không chỉ nuôi dưỡng, ông Tự còn dạy cho em lối sống có trách nhiệm với cộng đồng. Em chia sẻ: “Em ở đây được 17 năm rồi. Bố mẹ chia tay khi em mới 2 tuổi và em được ông đỡ đầu, đón về đây ở. Hiện em đang học tại Học viện Nông nghiệp. Em được đi cùng ông Tự tới nhiều địa phương để làm từ thiện. Qua đó, em học được ở ông tính thật thà, lòng nhân ái, tính tự giác và cách sống có trách nhiệm”.

Gia cảnh của em Cà Văn Huynh, quê ở Sơn La, hiện là sinh viên Cao đẳng ngoại ngữ và công nghệ Hà Nội cũng thuộc diện khó khăn. May mắn, em được ông Tự nhận lời hỗ trợ trong một lần ông lên Sơn La làm từ thiện. Em Cà Văn Huynh chia sẻ: “Mẹ em biết ông Tự trong một lần ông về làm từ thiện. Em đến nhà ông, được ông cho ăn, ở miễn phí. Em sẽ phấn đấu để trở thành người tốt, có ích cho xã hội”.

Ngôi nhà của cựu chiến binh Ngô Xuân Tự đã trở thành mái ấm, điểm tựa cho những sinh viên nghèo. Bằng những việc làm thiết thực, ông đang lan tỏa lối sống yêu thương tới cộng đồng. Với ông, niềm vui lớn nhất là làm được nhiều việc có ích cho đồng đội, cho xã hội.