Đều đặn gần 20 năm nay, năm nào nhà thơ Nguyễn Thế Kiên cũng có ít nhất một tác phẩm ra mắt độc giả, công chúng. Bên cạnh các tập thơ vốn là sở trường của “Kiên lục bát”, những năm gần đây anh có một số cuốn sách chân dung, tiểu luận, phê bình, gần đây nhất là cuốn “Người trong cửa chữ”. Văn phong phê bình của Nguyễn Thế Kiên có những nét riêng, thể hiện nhiệt huyết và tấm lòng với văn chương, với các bạn văn.

Cuốn sách “Người trong cửa chữ” được chia làm ba phần. Phần đầu tiên là chân dung tiểu luận, phần thứ hai là các trao đổi, phê bình và phần cuối là cảm nhận văn chương. Có thể nói phần chân dung các nhà văn là phần đặc sắc nhất của tác phẩm. Ở phần này, nhà thơ Nguyễn Thế Kiên đã dựng lên chân dung của các nhà văn, nhà thơ, có người đã nổi danh trên văn đàn và cũng có những người mới bước chân vào làng văn chưa lâu. Những ký họa chữ của tác giả đều cho thấy anh đã theo dõi các nhân vật của mình từ những trang viết đầu tiên trong đời văn và gạn lấy những nét đặc sắc trong ngòi bút, trong cá tính văn chương của họ để mỗi bài viết đều “bắt” lấy được những đường nét độc đáo, riêng có.

Nhà thơ xứ nhãn - Khúc Hồng Thiện là một trong số các tác giả được “Kiên lục bát” dựng chân dung. Trong bài viết “Lục bát Khúc Hồng Thiện từ Chênh chao tích chèo đến Cùng nhau nhân từ”, nhà thơ Nguyễn Thế Kiên đã sử dụng tên hai tập thơ lục bát của cây bút 8x để nói về một hành trình 10 năm sáng tạo bằng thể thơ truyền thống của dân tộc. Với nhà thơ Khúc Hồng Thiện, những trang viết này là sự thấu cảm của một người bạn viết đã có nhiều năm gắn bó.

Cũng trong phần một của cuốn “Người trong cửa chữ”, qua ngòi bút linh hoạt và tinh tường của nhà thơ Nguyễn Thế Kiên, độc giả còn được ngẫm nghĩ về chân dung của nhiều nhà văn, nhà thơ. Đó là nhà thơ Hải Thanh ở Vĩnh Phúc “Rì rào cõi tự thanh thơ”, là Tiến sĩ, nhà thơ Trần Đăng Thao với “Bên mùa lục bát của một cõi chữ”, là nhà thơ “Đặng Văn Chương – Lặng lẽ những mạch chiều”. Nhà báo, soạn giả Mai Văn Lạng đặc biệt ấn tượng với cách “điểm huyệt”, đặt tên cho các chân dung bạn văn của nhà thơ Nguyễn Thế Kiên.

Có thể nói nhà thơ Nguyễn Thế Kiên đã một phong cách viết chân dung đặc sắc. Anh tìm về gốc rễ ngọn nguồn sáng tạo của từng tác giả, bạn văn để “bắt mạch” và phát hiện những đặc trưng riêng.

Bên cạnh những trang thơ ngổn ngang thế sự những năm gần đây, nhà thơ Nguyễn Thế Kiên dành nhiều thời gian để ngẫm nghĩ về lao động cầm bút của các bạn viết, về chuyển động và hơi thở của văn chương. Cuốn sách chân dung, tiểu luận, phê bình “Người trong cửa chữ” đã lưu lại những nội dung tâm đắc của tác giả gắn với đời sống đương thời.

Phần hai của tác phẩm “Người trong cửa chữ” là phê bình, trao đổi về những vấn đề xoay quanh thơ, ca dao, dân ca, thơ Lục bát, tư tưởng và ngôn ngữ thơ. Ở phần này, từ góc nhìn riêng, nhà thơ Nguyễn Thế Kiên đã xới xáo những vấn đề vừa quen vừa lạ. Đây cũng là phần được các giáo viên Ngữ văn trong nhà trường quan tâm và tương tác tích cực. Nhà báo, soạn giả Mai Văn Lạng là một trong những nhân vật có nội dung trao đổi với nhà thơ Nguyễn Thế Kiên được tác giả đưa vào phần này. Theo anh, qua các trao đổi này, độc giả thấy được sự quan tâm, hiểu biết cũng như tình yêu của nhà thơ Nguyễn Thế Kiên với thơ lục bát và ca dao, dân ca.

Nhà thơ Nguyễn Thế Kiên

Trong phần kết của cuốn sách “Người trong cửa chữ”, nhà thơ Nguyễn Thế Kiên ghi lại cảm nhận về một số ấn phẩm thơ mới của các nhà thơ. Anh có những liên tưởng lạ về sáng tác của các bạn thơ như “Lửa thơ sáng từ mắt chữ” viết về tập thơ “Mượn lửa mặt trời” của nhà văn Nguyễn Thế Hùng, “Câu chữ đốt mình trong thơ Lại Hoài Phong” hay “Duyên thơ từ một cuộc trục vớt của chữ” viết về ấn phẩm nhan đề “Vớt” của tác giả Nguyễn Thượng Hiền…